Μετά την επίσημη ανακοίνωση από τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι οι εκλογές θα γίνουν την 21η Μαΐου, όλα δείχνουν ότι η διάλυση της Βουλής και η δημοσίευση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος θα γίνουν το Σαββατοκύριακο 22-23 Απριλίου ώστε να αποφευχθεί η διάλυση της Βουλής ανήμερα της 21ης Απριλίου, για προφανείς λόγους.
Οι προθεσμίες είναι αυστηρές, αφού από τη δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος, θα πρέπει οι εκλογές να διεξαχθούν το αργότερο εντός 30 ημερών. Εναλλακτικά θα μπορούσε η διάλυση της Βουλής να γίνει και την Δευτέρα 24 Απριλίου ώστε να αρχίσει αμέσως μετά να τρέχει η προεκλογική περίοδος, τουλάχιστον επίσημα, αφού ουσιαστικά έχει ήδη ξεκινήσει μετά την ομιλία του πρωθυπουργού στο υπουργικό συμβούλιο, ενώ ατύπως έχει αρχίσει εδώ και πολύ καιρό.
Αυτό σημαίνει ότι η Βουλή θα κλείσει για τις γιορτές του Πάσχα τη Μεγάλη Τετάρτη και δεν θα ανοίξει ξανά, αφού στο μεταξύ θα διαλυθεί για να πάμε σε εκλογές.
Οι προθεσμίες για τους συνδυασμούς
Η προεκλογική περίοδος ξεκινάει επισήμως με την δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος, οπότε και τίθενται σε ισχύ, σύμφωνα με τον νόμο, μια σειρά από διαδικασίες και προθεσμίες.
Δηλαδή, 10 μέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου ενεργείται η ανακήρυξη των υποψηφίων από τα αρμόδια δικαστήρια και στις 12 μέρες, λήγει η επίδοση στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου των δηλώσεων για την κατάρτιση των συνδυασμών.
Τη 14η ημέρα από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου γίνεται η ανακήρυξη των συνδυασμών από το Α΄ Τμήμα του Άρειου Πάγου, ενώ την 15η μέρα λήγει η προθεσμία για την κλήρωση ή τον διορισμό από τα αρμόδια δικαστήρια των μελών των εφορευτικών επιτροπών και των αναπληρωματικών. Η ημερομηνία αυτή είναι κρίσιμη, αφού το Α' τμήμα του Αρείου Πάγου θα κρίνει και το κατά πόσον θα επιτραπεί η κάθοδος στις εκλογές του κόμματος του Ηλία Κασιδιάρη, μετά την τελευταία νομοθετική πρωτοβουλία που απαγορεύει τη συμμετοχή στις εκλογές κομμάτων, που η αφανής ή η επίσημη ηγεσία τους, έχουν καταδικαστεί για βαρύτατα εγκλήματα σε βάρος της Πολιτείας.
Ακολουθεί προθεσμία 8 ημερών, μέσα στην οποία τα κόμματα, οι συνδυασμοί και οι υποψήφιοι είναι υποχρεωμένοι να παραδώσουν στον οικείο Αντιπεριφερειάρχη της περιφερειακής ενότητας της έδρας του νομού, επαρκή αριθμό ψηφοδελτίων για τις ανάγκες των εκλογικών τμημάτων του οικείου νομού.
Μετά ο Αντιπεριφερειάρχης καθορίζει τα εκλογικά τμήματα που θα λειτουργήσουν την ημέρα των εκλογών, ανακηρύσσει τους υποψηφίους του νομού και το πρόγραμμα ψηφοφορίας από τις δημοτικές αρχές.
Τι προβλέπει το άρθρο 37 του Συντάγματος για τις διερευνητικές εντολές
Οι εκλογές της 21ης Μαΐου θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής που δυσκολεύει εξαιρετικά την επίτευξη μονοκομματικής αυτοδύναμης κυβέρνησης ή ακόμα και τον σχηματισμό κυβέρνησης χωρίς την συμμετοχή του πρώτου κόμματος. Για παράδειγμα αν το ποσοστό των εκτός βουλής κομμάτων κινηθεί από 7% εως 11% τότε για να εξευρεθούν 151 βουλευτές απαιτούνται ποσοστά από 44,9% - 46,9%.
Με πιθανότερο σενάριο ότι κανένα κόμμα δεν θα προσεγγίσει αυτά τα ποσοστά, την επομένη των Εθνικών εκλογών θα ενεργοποιηθεί η διαδικασία των διερευνητικών εντολών.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα ο αρχηγός του πρώτου κόμματος θα πάρει την πρώτη διερευνητική εντολή ώστε σε διάστημα 3 ημερών να διαπιστώσει εάν μπορεί να εξασφαλίσει την δεδηλωμένη της Βουλής και να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας. Αν η προσπάθεια αποβεί άκαρπη, η εντολή περνά στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος ενώ αν αποτύχει και αυτός στον αρχηγό του τρίτου κόμματος. Συνολικά η διαδικασία μπορεί να κρατήσει εως 9 ημέρες ώστε την 10η να καλέσει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας όλους τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων σε μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας. Όταν η ΠτΔ διαπιστώσει αδυναμία πολιτικής συνεννόησης, τότε δίνει εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης προκειμένου η χώρα να οδηγηθεί ξανά σε εκλογές.
Η Βουλή της μιας ημέρας
Περίπου εκείνη την περίοδο, δηλαδή 31 Μαΐου με 2 Ιουνίου θα ορκιστεί η νέα Βουλή, δηλαδή οι βουλευτές που θα εκλεγούν από την διαδικασία της 21ης Μαΐου. Η διαδικασία που θα ακολουθηθεί θα είναι παρόμοια με εκείνη των εκλογών του Μαΐου 2012. Δηλαδή θα γίνει η ορκωμοσία των βουλευτών, η εκλογή προεδρείου του κοινοβουλίου και το απόγευμα της ίδιας ημέρας ή το πρωί της επόμενης θα θυροκολληθεί το Προεδρικό Διάταγμα διαλύσεως της Βουλής.
2ες εκλογές με λίστα
Οι δεύτερες εκλογές ακολουθώντας το συνταγματικό χρονοδιάγραμμα θα διεξαχθούν στις αρχές Ιουλίου με λίστα βουλευτών. Για την συγκεκριμένη διαδικασία οι ψηφοφόροι θα επιλέγουν μόνο το ψηφοδέλτιο του κόμματος που προτιμούν και δεν θα «σταυρώνουν» τους υποψηφίους. Για την κατάρτιση της λίστας των βουλευτών, οι ηγεσίες των κομμάτων συνήθως σέβονται τα αποτελέσματα «σταυροδοσίας» της πρώτης κάλπης τοποθετώντας πρώτο στην σειρά τον υποψήφιο βουλευτή που έλαβε τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης.
