Ενα από τα πρώτα αποτελέσματα που εμφανίζονται όταν αναζητείς στο Διαδίκτυο θανάτους που προκλήθηκαν από την αυτοφωτογράφιση, τη selfie δηλαδή, είναι ένα νέο λήμμα της Wikipedia σχετικά με ατυχήματα και δυστυχήματα που σχετίζονται με αυτήν τη φρενίτιδα των τελευταίων ετών. Ενα τέτοιο δυστύχημα συνέβη μόλις την προηγούμενη Παρασκευή στο Αλσος Ανδρέα Παπανδρέου, στο Κερατσίνι, όπου ένας νέος, νεότατος άνθρωπος, μόλις 16 χρόνων, έχασε τη ζωή του προσπαθώντας να αυτοφωτογραφηθεί πάνω σε έναν βράχο, απ’ όπου γκρεμίστηκε.
Πέρυσι, τέτοια εποχή, νεαρός 23 ετών έχασε τη ζωή του πέφτοντας στο Ναυάγιο, την περίφημη παραλία της Ζακύνθου, προσπαθώντας να βγάλει selfie. Ο Νικ Κέιβ, το 2015, έχασε τον 15χρονο γιο του Αρθουρ, όταν εκείνος έπεσε από γκρεμό στο ανατολικό Σάσεξ.
Πόσο κοστίζει;
Πόσο κοστίζουν τα likes στο Facebook, στο Instagram ή στο Snapchat; Σε πόσο κίνδυνο είναι κανείς διατεθειμένος να εκθέσει τον εαυτό του για να βγάλει μία φωτογραφία που σαν κι αυτή... καμία; Πού μπορεί, τελικά, να φθάσει η προβολή ενός προσώπου που τα κατάφερε και απαθανάτισε μια στιγμή, ίσως και την τελευταία του;
Η ιστορία έχει δείξει ότι μπορεί να φτάσει στα άκρα, προκειμένου να χτίσει την εικόνα του προς τα έξω – διότι, πλέον, αυτό που μετράει είναι το κοινό. Τα τελευταία χρόνια, περίπου από το 2010, οπότε και τα smartphones άρχισαν να αποκτούν κάμερες και στο μπροστινό τους μέρος, δεκάδες άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους προσπαθώντας να βγάλουν την καλύτερη selfie του κόσμου (τους). Οι περισσότερες, δε, απώλειες ζωής έχουν καταγραφεί στην Ινδία, η οποία πράγματι υποφέρει από αντίστοιχους θανάτους.
Αξίζει να πεθάνεις για να δείξεις στο κοινό σου ότι είσαι ένας και μοναδικός; Ασφαλώς, κανείς δεν γνωρίζει –πόσο μάλλον επιθυμεί– να φτάσει στα άκρα, δηλαδή στον θάνατο, για κάτι τέτοιο. Εξάλλου, κανείς δεν υπολογίζει ότι μπορεί να χάσει τη ζωή του, αφού «έλα, μωρέ, μια selfie δύο δευτερόλεπτα είναι, τι θα πάθω;», ενώ η αδρεναλίνη χτυπάει κόκκινο: «Θα πάρω τα περισσότερα likes που έχω πάρει ποτέ».
Και ας εμφανίζεται από πίσω η δυστυχία, ένα πτώμα, ένα ανθρώπινο ράκος, ένα τρένο που έρχεται με φόρα κατά πάνω σου, ας κρέμεσαι στον αέρα ενός πανύψηλου κτιρίου – άλλωστε, αυτό που μετράει είναι πώς θα κοινοποιήσεις την ακρότητα στην οποία προέβης, η φρίκη που κατέγραψες με εσένα μπροστά, σαν από άλλο ανέκδοτο, σαν κακό φωτοσοπάρισμα που προσέθεσε το πρόσωπό σου.
Αναλύσεις επί αναλύσεων, ειδήσεις επί ειδήσεων. Τίποτα δεν πρόκειται να σταματήσει τον άνθρωπο –που πλέον υπάρχει μαζί με τον κοινό του– από το να απαθανατίζει τη ζωή του. Είναι, όμως, άλλο αυτό κι άλλο να θέτεις τη ζωή σου σε κίνδυνο προσπαθώντας να τη βαλσαμώσεις σε μία στιγμή. Οπως ο νεαρός που έχασε τη ζωή του, προχθές, εδώ, δίπλα μας.
Ή όπως ένας Ιάπωνας γκρεμίστηκε από τη μαρμάρινη σκάλα του Ταζ Μαχάλ, μία Ρωσίδα νεαρή σκαρφάλωσε σε αερογέφυρα για μία selfie και μία άλλη συμπατριώτισσά της αυτοπυροβολήθηκε με αεροβόλο, την ώρα που ένας 21χρονος Μεξικανός έπαθε το ίδιο με όπλο που εκπυρσοκρότησε κατά λάθος.
Στη Σιγκαπούρη, 21χρονος έπεσε από βράχο στον ωκεανό, νεαρή Ρουμάνα βρήκε τον θάνατο από ηλεκτροφόρο καλώδιο σε ράγες τρένου. Τα περισσότερα θύματα, πάντως, εξακολουθούν να οφείλονται σε selfies που τραβήχτηκαν εν ώρα οδήγησης. Οσο πιο ακραία και «wow» είναι η σκηνοθεσία, τόσο περισσότερη αποδοχή θα λάβει ο αυτοφωτογραφημένος.
Είναι άλλο να βγάζεις selfie με την παρέα σου σε ένα ταβερνείο κι άλλο η selfie σου να περιλαμβάνει ταύρους σε μάχες, ηφαίστεια που εκρήγνυνται ή όλο το Ρίο ντε Τζανέιρο στα πόδια σου όταν κρέμεσαι στην άκρη του πανύψηλου Ιησού.
Οι ερμηνείες
Οι ειδικοί προσπαθούν να ερμηνεύσουν το φαινόμενο. Οι περισσότεροι εξ αυτών το αποδίδουν στον ναρκισσισμό. «Η φωτογραφία ήταν ο τρόπος που επινόησε ο άνθρωπος για να παγιδεύει τον χρόνο. Η διαφορά είναι πως αυτού του είδους η φωτογραφία συνδυάζει και την άμεση επικοινωνία, η οποία καλύπτει την ανάγκη μας να αρέσουμε και να είμαστε σημαντικοί: δείχνω στους διαδικτυακούς φίλους μου ότι περνάω καλά, είμαι χαρούμενος και όμορφος, απολαμβάνω το τοπίο.
Και μάλιστα τα καταφέρνω μόνος. Δεν χρειάζομαι βοήθεια για να απαθανατίσω τη στιγμή», παρατήρησε η Κατερίνα Ζύμνη - Γεωργάλου, συνιδρύτρια της Ελληνικής Εταιρείας Υπαρξιακής Ψυχολογίας «Γίγνεσθαι» σε συνέντευξή της στη συνάδελφο Αλεξάνδρα Μανδράκου.
Προτού ολοκληρώσω αυτό το κείμενο, «ανεβοκατεβαίνω» στο λήμμα της Wikipedia. Είναι τραγική η συνειδητοποίηση ότι τα θύματα είναι νεαρότατης ηλικίας. Ο λόγος θανάτου τους είναι γελοίος, εξοργιστικά γελοίος. Κι όμως, ποιος μπορεί να τα βάλει με την αδρεναλίνη, με την ικανοποίηση της αποδοχής, με την ανάγκη να υπάρχεις έστω και διακινδυνεύοντας την ύπαρξή σου; Ούτε καν η ίδια η ζωή μπορεί να το καταφέρει...
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΘΗΝΑΚΗΣ''
kathimerini.gr