Πέντε χρόνια χωρίς τον Περικλή Κοροβέση. Δημήτρης Νανούρης
Αν μπορούσες να φανταστείς πόσο μας λείπεις, θα ’σουν ακόμη εδώ, γαμώτο, ρε Περεκλή, καταπώς σε αποκαλούσε ο Φώτης, όταν το τσίπουρο του ’λυνε τη γλώσσα εκείνα τα αξημέρωτα βράδια στη Θήρας. Οι ξανθοί, ευεργετικοί χυμοί Σκοτίας έρρεαν αθρόα και τους τιμούσες υπέρ το δέον, νηφάλιος, καίτοι οινοβαρής, απαγγέλλοντας το αθάνατο δημώδες, που περικλείει την πεμπτουσία της ύπαρξης: «Τον αντρειωμένο μην τον κλαις, όσο κι αν αστοχήσει. Μα αν αστοχήσει μια και δυο πάλι αντρειωμένος θα ’ναι, πάντα ν’ η πόρτα του ανοιχτή κι η τάβλα του στρωμένη και τ’ αργυρό του το σκαμνί όμορφα στολισμένο και καρτερεί τσι φίλους του». Παραμένεις πάντα μαζί μας, Περικλή, ολοζώντανος, να δίνεις τον τόνο στις δημιουργικές, μεταμεσονύκτιες τελετουργίες σε Αθήνα, Ακράτα και Λάρισα.
ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΠΑΡΑ ΝΑ ΣΟΥ ΔΩΣΩ ξανά τον λόγο, αντιγράφοντας μικρά αποσπάσματα, ελλείψει χώρου, από επιστολή που απηύθυνες σε γενική μας συνέλευση, στην οποία δεν γινόταν να παραστείς και που ξετρύπωσα, ξεσκαρτάροντας πρόσφατα τα ιμέιλ μου. Ηταν Απρίλιος του 2013. Το εγχείρημα της «Εφ.Συν.» μετρούσε μόλις πέντε μήνες ζωής. Οι πρώτες μας συνελεύσεις, που καθόρισαν την πορεία του, ξεχείλιζαν πάθος κι οι έντονες αντιπαραθέσεις επισκίαζαν την ατζέντα της ημερήσιας διάταξης. Οι υπογραμμίσεις σου συνιστούν μπούσουλα δημοκρατικής λειτουργίας. Ιδού:
ΚΑΙ ΕΤΣΙ ΧΑΝΟΥΜΕ το στόχο και γινόμαστε το πανέρι με τα καβούρια, όπου ο ένας κάβουρας κόβει τη δαγκάνα του αλλουνού, αντί να κόψει τα δάχτυλα του ψαροπώλη. Και εδώ κινδυνεύω να γίνω ηθικολόγος, αν έλεγα πως η δύναμή μας είναι οι καλές συναδελφικές σχέσεις, το φιλικό εργασιακό περιβάλλον και ότι ο καθένας μας δικαιούται το 1/120 του λόγου, για να μην πω το 1/200, αν βάλουμε όλους όσοι συνεισφέρουν στην εφημερίδα. Και επειδή οι ηθικολογίες κατά κανόνα είναι ανήθικες, ας προτιμήσουμε κάποιες άλλες λέξεις, όπως νόμος ή κανονισμός. [...] Η γενική συνέλευση είναι μια μορφή άμεσης δημοκρατίας. Υπάρχουν κάποιοι κανόνες που αν δεν τηρηθούν, η συνέλευση γίνεται θέατρο ανταγωνιζόμενων προσωπικοτήτων που δεν θέλουν να βρουν μια λύση στα κοινά προβλήματα αλλά να επιβάλλουν τον εαυτό τους. Αλλά πριν μπουν κανόνες, πρέπει να καταλάβουμε γιατί έχουμε συνεταιρισθεί και τι επιδιώκουμε. Ας μου επιτραπεί, όσο και να φαίνεται απλουστευτικό, να τo κωδικοποιήσω.
ΣΤΟΧΟΣ ΜΑΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να είναι η αύξηση της κυκλοφορίας, αλλά η πρωτιά στην κυκλοφορία. Στη γενικευμένη αναξιοπιστία των ΜΜΕ να φανούμε αξιόπιστοι και έγκυροι. Λάθη μπορούμε να κάνουμε. Εντούτοις η εντιμότητα φαίνεται. [...] Η εφημερίδα πρέπει να στρατεύσει ό,τι καλύτερο υπάρχει σαν γραφή στην Ελλάδα, που βρίσκεται σε άλλους χώρους και σε μικρά έντυπα ή βιβλία που παραμένουν άγνωστα και βρίσκονται εκτός mainstream. Nα προβάλλει κι άλλους νέους δημιουργούς, νέες προσπάθειες και τη σκέψη μεγάλων στοχαστών του καιρού μας, με μια λέξη ό,τι είναι ζωντανό και δημιουργεί στην Ελλάδα, και όχι το νεκρό και το κατεστημένο.
ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΟΥΜΕ την επαρχιακή αρρώστια του ελληνικού Τύπου με την υπερπροβολή των πολιτικών και των κομμάτων τους που -στην ουσία τους- δεν έχουν καμιά σχέση με τις ανάγκες της κοινωνίας. Η κοινωνία πρέπει να είναι στο επίκεντρο και να αναδεικνύουμε τα προβλήματά της. Την κοινωνία εκφράζουμε και όχι τον εκφυλισμένο πολιτικαντισμό της. Η «Εφ.Συν.» μπορεί να γίνει θεμελιωτής του συνεταιρισμού στην Ελλάδα με το παράδειγμά της.
ΔΩΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΡΓΟΤΕΡΑ κι είμαστε ακόμη εδώ. Πού να σ’ ακούγαμε κιόλας.
ΟΠερικλής Κοροβέσης, ο άνθρωπος που έγινε παγκοσμίως γνωστός για το «κατηγορώ» του ενάντια στην 7χρονη δικτατορία, πέθανε σε νοσοκομείο της Αθήνας, σε ηλικία 79 ετών. Μέσα από το βιβλίο του, «Ανθρωποφύλακες», έκανε γνωστό σε όλο τον κόσμο ότι η χούντα κάνει βασανιστήρια κατά των αντιπάλων της.
Πολυγραφότατος και πολιτικά δραστήριος μέχρι την τελευταία στιγμή, πέθανε σε νοσοκομείο της Αθήνας, όχι όμως από κορονοϊό, όπως διευκρινίζεται και από την «Εφημερίδα των Συντακτών», συνεργάτης της οποίας υπήρξε από την πρώτη στιγμή έκδοσης της εφημερίδας.
Ο Περικλής Κοροβέσης για αλλού ξεκίνησε (πίστευε ότι θα γίνει ηθοποιός) -με εξαιρετικές σπουδές στο Παρίσι, πλάι σε προσωπικότητες, όπως ο Δημήτρης Ροντήρης, ο Ρολάν Μπαρτ και ο Κορνήλιος Καστοριάδης-, πλην όμως η Ιστορία είχε άλλα σχέδια για εκείνον…
Η φυλακή και τα βασανιστήρια που υπέστη από την 7χρονη δικτατορία τον σημάδεψαν, και εκείνος έδωσε την προσωπική του απάντηση γράφοντας το βιβλίο «Ανθρωποφύλακες», ένα βιβλίο που, με όλους τους αναγκαίους, συνωμοτικούς κανόνες της εποχής, πέρασε τα κλειστά σύνορα της χώρας και εκδόθηκε στο εξωτερικό. Είκοσι πέντε πολυγραφημένα αντίτυπα στη Γενεύη ήταν αρκετά να αφυπνίσουν ολόκληρη την Ευρώπη για το τι πραγματικά συμβαίνει στη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία.
Το ταπεινό φυλλαδιάκι επρόκειτο να γίνει γνωστό μέσα σε λίγες εβδομάδες, σε όλο τον κόσμο. Οι «Ανθρωποφύλακες» άρχισαν να μεταφράζονται από τη μια γλώσσα στην άλλη και να κυκλοφορούν σε πολλές χώρες, προκαλώντας το ενδιαφέρον και τον θαυμασμό σημαντικών διανοουμένων και υπερασπιστών των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Έφτασαν και στην Ελλάδα μαζί με τον παράνομο αντιστασιακό Τύπο.
Ακολούθησε η κατάθεση του Περ. Κοροβέση στο Συμβούλιο της Ευρώπης, το οποίο ήταν ο πρώτος διεθνής θεσμός στον οποίο αποκαλύφθηκε το απάνθρωπο πρόσωπο της δικτατορίας της 21ης Απριλίου. Η χούντα, βέβαιη για την καταδίκη της, έσπευσε να αποχωρήσει από το Συμβούλιο, παραδεχόμενη εμμέσως τις καταθέσεις του Κοροβέση και των άλλων θυμάτων της που κατόρθωσαν να φτάσουν στο βήμα του Στρασβούργου.
Όπως έλεγε από την πτώση της χούντας μέχρι και σήμερα, «εγώ έτυχε να το καταγράψω. Το μεγαλύτερο κομπλιμέντο που μου έχει γίνει είναι ότι πολλοί που έπαθαν τα ίδια, μου είπαν ότι θα μπορούσαν να το έχουν γράψει κι εκείνοι».
