Στριμωγμένες στη γωνία λόγω της κλιματικής αλλαγής, οι απειλούμενες πλέον πολικές αρκούδες διασταυρώνονται με τις βορειοαμερικανικές καφέ αρκούδες και δίνουν υβρίδια που εμφανίζονται όλο και συχνότερα.

Καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν στην Αρκτική λόγω της κλιματικής αλλαγής, ο επιπλέον πάγος μειώνεται και εμποδίζει τις πολικές αρκούδες από το να κυνηγούν φώκιες, το σχεδόν αποκλειστικό θήραμά τους. Ως αποτέλεσμα, τα κάτασπρα αρπακτικά μετακινούνται όλο και συχνότερα προς το νότο αναζητώντας τροφή. Την ίδια ώρα, η βορειοαμερικανική καφέ αρκούδα, η οποία βασίζεται σε ένα πολύ ευρύτερο διαιτολόγιο που περιλαμβάνει και φυτικές τροφές, επεκτείνεται προς τον όλο και θερμότερο βορρά.

Υβρίδιο που γεννήθηκε σε συνθήκες αιχμαλωσίας. Κάτι ανάμεσα σε πολική και καφέ αρκούδα.

Τα υβρίδια που προκύπτουν ίσως τελικά κατακτήσουν την Αρκτική χάρη στην ικανότητά τους να αξιοποιούν περισσότερες πηγές τροφής σε σχέση με τις αποκλειστικά σαρκοφάγες πολικές αρκούδες, εκτιμά μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Global Change Biology.

«Συνήθως τα υβρίδια δεν είναι καλύτερα προσαρμοσμένα στο περιβάλλον τους σε σχέση με τους γονείς τους. Υπάρχει όμως περίπτωση ότι τα συγκεκριμένα υβρίδια μπορούν να αξιοποιούν ένα μεγαλύτερο εύρος πηγών τροφής» σχολίασε στο LiveScience η Λαρίσα ΝτεΣάντις, παλαιοντολόγος του Πανεπιστημίου «Βάντερμπιλτ» στο Τενεσίο και μέλος της ερευνητικής ομάδας.

«Πολκαφέ» αρκούδες

Το πρώτο υβρίδιο καφέ και πολικής αρκούδας εντοπίστηκε το 2006 όταν ένας κυνηγός στην καναδική Αρκτική σκότωσε ένα ζώο πιστεύοντας πως ήταν πολική αρκούδα. Το παράξενο ζώο το λευκό τρίχωμα της πολικής αρκούδας αλλά με καφέ μπαλώματα που παραπέμπουν στο γκρίζλι. Είχαν επίσης τα μακριά νύχια, την καμπουριασμένη ράχη και το κοντύτερο ρύγχος της βορειοαμερικανικής καφέ αρκούδας. Γενετικές αναλύσεις επιβεβαίωσαν τελικά τις υποψίες ότι επρόκειτο για υβρίδιο.

Έκτοτε έχουν θεαθεί αρκετά ακόμα τέτοια ζώα. Σύμφωνα με μελέτη του 2017 στην επιθεώρηση Arctic, οκτώ υβρίδια γεννήθηκαν από μια θηλυκή πολική αρκούδα που διασταυρώθηκε με δύο αρσενικές καφέ αρκούδες.

Ανάλογα με το εάν η πολική αρκούδα είναι μητέρα ή πατέρας, τα υβρίδια είναι γνωστά και ως pizzly» ή «grolar», λογοπαίγνια ανάμεσα στις ονομασίες «πολική αρκούδα» και «γκρίζλι» στα αγγλικά. Στα ελληνικά, οι αντίστοιχοι όροι θα ήταν κάτι σαν «πολκαφέ» ή «καφολικές» αρκούδες».

Σύμφωνα με την ΝτεΣάντις, τα υβρίδια εμφανίζουν ενδιάμεσα ανατομικά χαρακτηριστικά. Οι πολικές αρκούδες έχουν μακρύτερο ρύγχος για να αναζητούν φώκιες κάτω από τον πάγο, φέρουν όμως μικρούς κυνόδοντες δεδομένου ότι τρέφονται με μαλακές τροφές σαν το κρέας και το λίπος.

«Δεν το γνωρίζουμε ακόμα με βεβαιότητα, ίσως όμως το ενδιάμεσο κρανίο της αρκούδας pizzly να προσφέρει κάποιο εμβιομηχανικό πλεονέκτημα» λέει η ερευνήτρια.

Η πολική αρκούδα (Ursus maritimus) και η βορειοαμερικανική καφέ αρκούδα (Ursus arctos horribilis) διαχωρίστηκαν από τον κοινό τους πρόγονο σχετικά πρόσφατα, πριν από περίπου μισό εκατομμύριο χρόνια. Παρόλο που σήμερα θεωρούνται διαφορετικά είδη, οι δύο αρκούδες μπορούν να διασταυρώνονται και να δίνουν γόνιμους απογόνους.

Οι απόγονοι αυτοί δεν αποκλείεται μια μέρα να κατακτήσουν την Αρκτική καθώς οι πάγοι λιώνουν, λένε οι ερευνητές. Οι πολικές αρκούδες εξαρτώνται απόλυτα από το επιπλέον στρώμα πάγου, του οποίου η μέγιστη έκταση μειώθηκε φέτος κατά 870.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα (έξι φορές η Ελλάδα) σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 1981-2010.

«Η πολική αρκούδα είναι το καναρίνι στο ορυχείο που μας δείχνει πόσο άσχημη είναι η κατάσταση» σχολίασε η ΝτεΣάντις.

«Θα μπορούσαν άραγε τα υβρίδια να επιτρέψουν στις αρκούδες να συνεχίσουν να υπάρχουν στις ενδιάμεσες περιοχές της Αρκτικής; Πιθανώς ναι. Γι’ αυτό και πρέπει να συνεχίσουμε να τα μελετάμε» είπε.