Νέο τσεκούρι στις συντάξεις χηρείας στον ιδιωτικό τομέα θέλει να επιβάλλει η κυβέρνηση. Ο νόμος προβλέπει την περικοπή της σύνταξης χηρείας μετά τα τρία χρόνια από τον θάνατο του αρχικού δικαιούχου. Από το 2020 που ξεκίνησε να ισχύει, εφαρμόστηκε στους δικαιούχους του Δημοσίου και του ΟΓΑ. Τώρα, όμως, πρέπει να εφαρμοστεί και στον ιδιωτικό τομέα.
Οι περικοπές αυτές αγγίζουν σχεδόν 400.000 συνταξιούχους χηρείας, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων -δηλαδή πάνω από 90%- είναι γυναίκες, με τον ΕΦΚΑ να χορηγεί μη βιώσιμες παροχές στις πιο αδύναμες οικογένειες.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», το 2020 το πλάνο περικοπών επιχειρήθηκε να εφαρμοστεί και σε δικαιούχους του ιδιωτικού τομέα, όμως οι αντιδράσεις ήταν εντονότατες, λόγω έλλειψης ενημέρωσης, και έτσι το υπουργείο Εργασίας και ο ΕΦΚΑ υπαναχώρησαν στο συγκεκριμένο ζήτημα. Πλέον, όμως, καθώς το θέμα παραμένει ανοιχτό, οι αρμόδιοι πρέπει να επεξεργαστούν μια σειρά από τρόπους για να εφαρμοστεί η περικοπή.
Σημειώνεται ότι η σύνταξη χηρείας χορηγείται από την ημέρα θανάτου του ασφαλισμένου. Τρία χρόνια μετά από την ημερομηνία θανάτου, η σύνταξη ορίζεται στο 70% του ποσού που λάμβανε. Στη συνέχεια περιορίζεται κατά 50%, δηλαδή στο 35% της σύνταξης του άμεσα ασφαλισμένου που λαμβάνει ο/η σύζυγος.
Εάν δεν εφαρμοστεί ο νόμος και στον ιδιωτικό τομέα, τότε, οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν, ο ΕΦΚΑ θα είναι αντιμέτωπος με μια νέα δικαστική διαμάχη, με διεκδικήσεις από την πλευρά των δικαιούχων του Δημοσίου.
Η εφημερίδα αναφέρει, τέλος, πως ένα από τα σενάρια που εξετάζει το υπουργείο για να λυθεί το εν λόγω ζήτημα, είναι η περικοπήνα επιβληθεί σε όλες τις συντάξεις χηρείας, ανδρών και γυναικών, που δόθηκαν πριν από την 1η Οκτωβρίου 2020, εφόσον σήμερα ο δικαιούχος εργάζεται ή συνταξιοδοτείται. Επίσης, θα προβλέπεται ως ρήτρα «προστασίας» να επιλέγει ο δικαιούχος ποια από τις δύο συντάξεις θα περιοριστεί κατά 50%.
Τι ζητούν οι συνταξιούχοι για τις συντάξεις χηρείας
Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων (ΕΝΔΙΣΥ) καλεί την Κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας να αλλάξουν τη νομοθεσία ώστε να παραμείνει η καταβολή των συντάξεων χηρείας στο 70% των αρχικών ποσών και να επιστραφούν τα χρήματα που έχουν παρακρατηθεί από τους δικαιούχους του Δημοσίου και του ΟΓΑ.
Σύμφωνα με τους εκπροσώπους των συνταξιούχων, στην περίπτωση που επεκταθεί η περικοπή της σύνταξης χηρείας μετά την πρώτη τριετία καταβολής της, υπάρχει ο κίνδυνος να είναι δεκάδες χιλιάδες οι δικαιούχοι που θα τύχουν νέων περικοπών στις συντάξεις χηρείας που λαμβάνουν, ενώ θα κληθούν να επιστρέψουν και αναδρομικά ποσά προς τα Δημόσια Ταμεία, καθώς το μέτρο θα έπρεπε να είχε εφαρμοστεί από τον Οκτώβριο του 2020.
Συνταξιούχοι: Μεγαλύτερη σύνταξη από 34 έως 81 ευρώ οι ασφαλισμένοι που συνταξιοδοτούνται μέσα στο 2024
Οι συνταξιούχοι του 2024 θα βγουν κερδισμένοι σε σύγκριση με όσους βγήκαν το 2023 λόγω δύο παραγόντων
Μεγαλύτερη σύνταξη κατά 34 ευρώ ως και 81 ευρώ μηνιαίως συγκριτικά με αυτή που θα λάμβαναν το 2023 έχουν οι ασφαλισμένοι που συνταξιοδοτούνται μέσα στο 2024.
Ανάλογα με τον συντάξιμο μισθό και τα χρόνια ασφάλισης, όπως αναφέρει στο δημοσίευμά του ο Ελεύθερος Τύπος, τα ποσά του 2024 είναι πιθανό να ξεπεράσουν σε αύξηση τα 100 ευρώ σε σύγκριση με το 2023.
Οι συνταξιούχοι του 2024 θα βγουν κερδισμένοι σε σύγκριση με όσους βγήκαν το 2024 λόγω δύο παραγόντων:
Από την αυτόματη αύξηση των συντάξιμων μισθών τους κατά το ποσοστό της αύξησης του περσινού πληθωρισμού με 3,5%.
Από την αύξηση του χρόνου ασφάλισης και την κατοχύρωση μεγαλύτερου ποσοστού αναπλήρωσης.
Πρακτικά, ένας ασφαλισμένος που είχε συντάξιμο μισθό 1.900 ευρώ ως το 2023 και θα βγει στη σύνταξη το 2024 θα πάρει αύξηση 3,5% στον συντάξιμο μισθό, ο οποίος θα διαμορφωθεί στα 1.967 ευρώ και έτσι η ανταποδοτική σύνταξη θα είναι μεγαλύτερη. Αν έχει 40 χρόνια μέσα στο 2024, θα πάρει ανταποδοτική σύνταξη 933 ευρώ και άλλα 426,17 ευρώ από την εθνική, δηλαδή σύνολο σύνταξης 1.410 ευρώ.
Αν έβγαινε το 2023 με συντάξιμο μισθό 1.900 ευρώ και 39 έτη ασφάλισης, θα είχε τελική σύνταξη 1.355 ευρώ μαζί με την αύξηση 3% που δόθηκε σε όλους τους συνταξιούχους του 2023.
Λόγω του πληθωρισμού και λόγω καλύτερου ποσοστού αναπλήρωσης, με αίτηση το 2024, θα έχει αύξηση σύνταξης κατά 55 ευρώ το μήνα ή κατά 660 ευρώ σε ετήσια βάση.
Κέρδος -έστω και κατά μερικά ευρώ- προκύπτει και για όσους αποχωρήσουν με τα ίδια έτη ασφάλισης σε σύγκριση με το 2023. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το μπόνους έρχεται μόνον από την αύξηση των συντάξιμων αποδοχών, λόγω πληθωρισμού.
Για παράδειγμα, ένας ασφαλισμένος που βγήκε το 2023 με συντάξιμο μισθό 1.700 ευρώ και 38 χρόνια ασφάλισης παίρνει σήμερα τελική σύνταξη 1.213 ευρώ μικτά. Ενας ασφαλισμένος που είχε τις ίδιες αποδοχές για το 2023, αλλά αποφασίζει να αποχωρήσει το 2024 με τα ίδια έτη (38), θα βγει με σύνταξη 1.217 ευρώ. Το κέρδος των 4 ευρώ προκύπτει επειδή θα βγει με υψηλότερο συντάξιμο μισθό, λόγω πληθωρισμού.
Για παράδειγμα και σύμφωνα με τους αναλυτικούς συγκριτικούς πίνακες συντάξεων που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις»:
Ασφαλισμένος του Δημοσίου με 40 έτη το 2024 και συντάξιμες αποδοχές 2.928 ευρώ θα πάρει σύνταξη 1.890 ευρώ. Αν έβγαινε το 2023, η σύνταξη που θα είχε σήμερα (μετά και την αύξηση 3%) θα ήταν 1.809 ευρώ, γιατί θα αποχωρούσε με 39 έτη και μικρότερες συντάξιμες αποδοχές (2.829 ευρώ). Η σύνταξη για το 2024 βγαίνει μεγαλύτερη κατά 81 ευρώ το μήνα.
Ασφαλισμένος του ιδιωτικού τομέα με 38 έτη το 2024 και συντάξιμες αποδοχές 1.779 ευρώ θα πάρει σύνταξη 1.225 ευρώ. Αν έβγαινε το 2023, η σύνταξη που θα είχε σήμερα (με την αύξηση 3%) θα ήταν 1.176 ευρώ, γιατί θα αποχωρούσε με 37 έτη και μικρότερες συντάξιμες αποδοχές (1.719 ευρώ). Η σύνταξη για το 2024 βγαίνει μεγαλύτερη κατά 49 ευρώ το μήνα.
Ελεύθερος επαγγελματίας με 37,6 έτη το 2024 και μέσο όρο εισφορών 497 ευρώ θα πάρει σύνταξη 1.510 ευρώ. Αν έβγαινε το 2023, η σύνταξη θα ήταν 1.442 ευρώ, γιατί θα αποχωρούσε με 36,6 έτη και μικρότερο μέσο όρο εισφορών (480 ευρώ). Η σύνταξη για το 2024 βγαίνει μεγαλύτερη κατά 68 ευρώ το μήνα.
Τι θα αλλάξει από το 2025 στις συντάξεις;
Από το 2025 ως βάση για την αύξηση των συντάξιμων αποδοχών τους, σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, θα λαμβάνεται υπόψη η μέση αύξηση των μισθών όλων των εργαζομένων για το προηγούμενο έτος. Το νέο σύστημα μπορεί να αυξάνει τους συντάξιμους μισθούς περισσότερο υπό την προϋπόθεση ότι οι μισθοί θα αυξάνονται πάνω από τον πληθωρισμό.
Για το 2024 η μέση αύξηση των μισθών εκτιμάται γύρω στο 4% και ο πληθωρισμός στο 2,8%. Με αυτή τη διαφορά, τα κέρδη για όσους βγουν το 2025 θα είναι ίσως και μεγαλύτερα με του 2024. Η αύξηση των αποδοχών βάσει πληθωρισμού θα παραμείνει για τις συντάξιμες αποδοχές ως και το 2024.
