Η μεγαλύτερη αεροπορική εταιρεία της Βόρειας Αμερικής επέλεξε για τη διαφήμισή της μια αληθινή ιστορία ανθρώπων, που μιλούν στο ethnos.gr, η οποία έχει ως αφετηρία το χωριό που κάποτε λεγόταν Μπάνιτσα. Την ξετυλίγουμε μαζί, προσδεθείτε
H Βεύη Φλώρινας είναι ένα γραφικό, καταπράσινο ελληνικό χωριό, με πλούσια ιστορία, η οποία «πρωταγωνιστεί» σε διαφημιστικό της αεροπορικής εταιρείας του Καναδά Air Canada, η οποία -βάσει του σλόγκαν της- φέρνει πιο κοντά τους ανθρώπους, όπου και εάν κατοικούν επάνω στον πλανήτη.
Αυτό το διαφημιστικό βασίζεται στην αληθινή ιστορία μιας Ελληνίδας, η οποία ζει στον Καναδά τα τελευταία 50 χρόνια και η κόρη της αποφασίζει να της κάνει δώρο, για τη Γιορτή της Μητέρας, ένα ταξίδι στην Ελλάδα, στην ιδιαίτερη πατρίδα της, Βεύη.
Μετά την πρώτη έκπληξη, η μητέρα -το όνομά της είναι Γιαννιτσοπούλου Μαίρη- αποδέχεται το δώρο της κόρης και μαζί ταξιδεύουν με την Air Canada στην Ελλάδα, όπου θα βρεθεί και πάλι στο χωριό της έπειτα από μισό αιώνα, με εμφανή τη συγκίνηση στο πρόσωπο και των δύο.
Στη Βεύη τούς υποδέχονται συγγενείς και φίλοι, ενώ στήνεται ένα μικρό παραδοσιακό γλέντι στην πλατεία του χωριού προς τιμήν της κυρίας Γαιννιτσοπούλου, η οποία επέστρεψε στη γενέθλια γη, στα εδάφη που τη μεγάλωσαν. Ολόκληρο το ταξίδι τής επιστροφής κατέγραψε τηλεοπτικό συνεργείο και στη συνέχεια το μετέτρεψε σε διαφημιστικό σποτ για την Air Canada. Αξίζει να σημειωθεί πως το βίντεο έχει μέχρι στιγμής, σχεδόν, 136.000 προβολές στο youtube.
Άνθρωποι από αυτό το χωριό ξετυλίγουν στο ethnos.gr μια ιστορία την οποία δεν γνωρίζαμε, για έναν τόπο ο οποίος -αν και βαθύτατα ελληνικός, με απίστευτη φυσική ομορφιά- είναι άγνωστος στους περισσότερους.
Η Βεύη βρίσκεται ανατολικά της πόλης της Φλώρινας, απέχοντας από αυτή γύρω στα 20 χιλιόμετρα, σε μία νοτιοδυτική ορεινή διακλάδωση του βουνού Βόρας (Καϊμακτσαλάν) -η οποία καταλήγει στα στενά του Κιρλί-Δερβέν, κοντά στο χωριό Κλειδί- ενώ η νοτιοανατολική διακλάδωση καταλήγει στην πεδιάδα της Φλώρινας, στις ανατολικές παρυφές της Βεύης.
Εκεί, στο μικρό χωριό τού δήμου Φλώρινας, έγινε η πρώτη μάχη -επί ελληνικού εδάφους- κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, μεταξύ των γερμανικών και των ελληνικών δυνάμεων. Στη μάχη τής στενωπού του Κλειδίου, ελληνικές και δυνάμεις των ANZAC πολέμησαν δίπλα δίπλα μέχρι τέλους. Ένας μικρός αριθμός στρατιωτών από τα δύο τάγματα της Αυστραλίας που πολέμησαν εκεί αναφέρθηκαν ως αγνοούμενοι στη μάχη και τα πτώματά τους δεν βρέθηκαν ποτέ. Ήταν απόγευμα της 11ης Απρίλιου τού 1941. Είχε προηγηθεί η κατάρρευση του γιουγκοσλαβικού μετώπου και η κατάληψη της Φλώρινας από τους Γερμανούς.
O Εμφύλιος και η μετανάστευση
«Έπειτα» -σύμφωνα με τον πρόεδρο της Βεύης, Δημήτρη Κυριακού, ο οποίος επανεξελέγη στις τελευταίες εκλογές- «ακολούθησε ο Εμφύλιος Πόλεμος, όπου αδερφός σκότωνε αδερφό, σε μια παράλογη διαμάχη κατά την οποία χάθηκαν και από τις δύο πλευρές πολλοί, νέοι άνθρωποι που είχαν μια ολόκληρη ζωή μπροστά τους, σε μια στιγμή της Ιστορίας μας η οποία άφησε στην Ελλάδα ακόμα ανοιχτές πληγές, οι οποίες δεν έχουν επουλωθεί».
Ο κ. Κυριακού συνεχίζει λέγοντας πως «με τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου κατοικούσαν στη Βεύη περισσότερες από 800 οικογένειες, οι οποίες όμως λιγόστεψαν, γιατί πολλές απ' αυτές μετανάστευσαν στο εξωτερικό, κυρίως λόγω του επικρατούντος -την εποχή εκείνη- τρομοκρατικού μετεμφυλιακού κλίματος. Οι μετανάστες είχαν ως χώρες προορισμού την Αργεντινή, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, την τότε ενιαία Γιουγκοσλαβία και, φυσικά, τον Καναδά. Η αθρόα μετανάστευση συνεχίστηκε μέχρι και τη δεκαετία του '70. Το αποτέλεσμα αυτής της μετανάστευσης είναι, αυτή τη στιγμή, να υπάρχουν περί τους 2.500 Βευϊώτες στην Αυστραλία, 2.000 στη Βόρεια Μακεδονία, πολλοί άλλοι σε άλλες χώρες της Ευρώπης και σχεδόν 7.000 στον Καναδά, αποτελώντας μία από τις μεγαλύτερες ομογενειακές κοινότητες. Ανάμεσά τους και η κυρία Γιαννιτσοπούλου, η πρωταγωνίστρια του σποτ της Air Canada.
Ο ίδιος λέει στο ethnos.gr ότι δεν είναι γνωστές πολλές λεπτομέρειες της ζωής τής κυρίας Γιαννιτσοπούλου, παρά μόνο ότι ζει ευτυχισμένη στο Τορόντο, εκεί όπου έχτισε από την αρχή τη ζωή της και εάν δεν ήταν η αεροπορική εταιρεία του Καναδά πολύ δύσκολα θα γύριζε στα χώματα στα οποία γεννήθηκε. Για να γυριστεί το διαφημιστικό εταιρεία παραγωγής χρειάστηκε μόνο ένα απόγευμα -πριν από έναν μήνα, περίπου- στήνονταν πολύ γρήγορα τις σκηνές και τα πλάνα τα οποία έπρεπε να γυριστούν στη Βεύη. «Ήταν μια ημέρα όπου το χωριό μεταμορφώθηκε», θα μας πει κάτοικος αυτού του χωριού, ο οποίος θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του. «Εκείνο το απόγευμα εδώ όλα θύμιζαν μια γιορτή – και έτσι ήταν», θα συνεχίσει ο ίδιος και στη φωνή του είναι εμφανής η συγκίνηση. «Ένας άνθρωπος δικός μας, πατριώτισσά μας, γύρισε για λίγο στα πάτρια εδάφη και είναι σπουδαίο να επιστρέφεις στην Ελλάδα μας», όπως υπογραμμίζει ο ίδιος, αλλά μένει για λίγο σιωπηλός στην ερώτησή μας «και τώρα, που οι προβολείς έσβησαν, τι θα γίνει στο χωριό;». «Επιστροφή στη ρουτίνα», θα απαντήσει, αφήνοντας έναν αναστεναγμό...
Η ανεργία στο κεφαλοχώρι
Είναι δεδομένο ότι η ζωή σε αυτό το κεφαλοχώρι τού Νομού Φλώρινας -το οποίο σήμερα αριθμεί, περίπου, 600 μόνιμους κατοίκους- θα συνεχιστεί. Εδώ, σημαντική απασχόληση των κατοίκων αποτελεί η γεωργία, η οποία -τα τελευταία 15 χρόνια, με τον εκσυγχρονισμό της- τους επιφέρει εισοδήματα. Το λιγνιτωρυχείο της περιοχής είναι μια καλή λύση για θέσεις εργασίας, αλλά υπάρχει πάντα η βλάβη στο φυσικό περιβάλλον και στην υγεία των ανθρώπων, οι οποίοι δεν έχουν και πολλές εναλλακτικές λύσεις για δουλειά. Η ανεργία στη Βεύη είναι στα κόκκινα, την ίδια στιγμή που οι νέοι άνθρωποι του χωριού έχουν κάνει πανεπιστημιακές σπουδές, αλλά δεν έχουν αντικείμενο εργασίας.
Με βάση αυτό το σκεπτικό, «εάν μείνουμε στο τόπο που γεννηθήκαμε, πώς θα ζήσουμε;», έκανε τη Μαίρη Γιαννιτσοπούλου -γεννηθείσα το 1947, «Μαρίκα» τη φώναζαν- να φύγει από την Μπάνιτσα (η παλαιά ονομασία της Βεύης), να αναζητήσει την τύχη της στον Καναδά και να μη γυρίσει ποτέ πίσω στη Φλώρινα. Για να έρθει η Air Canada, να ανασκαλίσει μέσα της το «νόστιμον ήμαρ» και να της δώσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο διαφημιστικό της.
Σύμφωνα με κάποιες μαρτυρίες κατοίκων, η κόρη της, η οποία ήταν «υπεύθυνη» για αυτή τη διαφήμιση, σχετίζεται επαγγελματικά με την Air Canada, αλλά αυτό είναι κάτι το οποίο δεν επιβεβαιώνεται από το ρεπορτάζ. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που μένει σαν απόσταγμα από αυτό το σποτ, το οποίο διαρκεί δύο λεπτά και δώδεκα δευτερόλεπτα, είναι πως -όπου κι αν έχεις φτάσει- παραμένει σπουδαίο να θυμάσαι από πού ξεκίνησες και πού πραγματικά ανήκεις.
Δέστε τις ζώνες σας, προσγειωνόμαστε…
ethnos.gr
