Ένα συγκλονιστικό καινούργιο τραγούδι κατά της βίας της πατριαρχίας

Ο Αντώνης Μποσκοΐτης συνομίλησε με τους στιχουργούς του, Φωτεινή Λαμπρίδη και Γιώργο Μακρή, και με τη συνθέτρια και ερμηνεύτρια Μαριλένα Ορφανού

 

Πριν περίπου έξι μήνες πέρασε από το σπίτι μου ο τραγουδοποιός και φίλος Γιώργος Μακρής ενθουσιασμένος: «Άκου αυτό» μου λέει και μου βάζει το demo του τραγουδιού
«Ερμιόνη» . Ο ρυθμός του τραγουδιού με συνεπήρε από το πρώτο δευτερόλεπτο τοποθετώντας με κατευθείαν σε ένα synth pop περιβάλλον. Από τον πρώτο κιόλας στίχο κατάλαβα πώς έχουμε να κάνουμε με ένα τραγούδι που έχει αφοπλιστικό λόγο, δύσκολη θεματολογία και καθόλου εύπεπτη, με καταγγελτικό χαρακτήρα που σίγουρα δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο από τα αυτιά του ακροατή. Οταν τελείωσε και του ζήτησα να μου δώσει τις σχετικές πληροφορίες προς ευχάριστη έκπληξη έμαθα ότι στίχους έχει συγγράψει με τη Φωτεινή Λαμπρίδη και τη μουσική έχει συνθέσει η Μαριλένα Ορφανού της γυναικείας μπάντας Someone Who Isn’t Me – μια μπάντα που ασχολείται με την γυναικεία και queer δημιουργία.

 

Ένα σημαντικό συγκρότημα κατά τη γνώμη μου για την LGBTIQI+ κοινότητα και όχι μόνο.

 

Για την ιστορία, με τη Φωτεινή Λαμπρίδη εκτός από συνάδελφοι μας συνδέει μια πολύχρονη φιλία. Είναι επίσης μία στιχουργός με πολύ αξιόλογες και σημαντικές συνεργασίες: Σ.
Μάλαμας, Μελίνα Κανά, Παύλος Παυλίδης, Χρήστος Νικολόπουλος κ.α. Τον Γιώργο Μακρή τον γνώρισα στην πρώτη του δουλειά « Φωτιά να παίξεις» στην οποία είχα την τιμή να κάνω την καλλιτεχνική επιμέλεια. Παρότι είναι ένας νέος καλλιτέχνης, τα μέχρι τώρα δείγματα της δουλειάς του δείχνουν ένα προφίλ δημιουργού που εκφράζει την κοινωνική του ευαισθησία μέσα από το τραγούδι. Η «Αχαρνών» που είπε ο Κραουνάκης, το «Εγώ ποτέ μου δεν το είχα με τη Βία» για τον Ζακ Κωστόπουλο σε απαγγελία της Λένας Πλάτωνος, το «Εδώ Θεός εκεί Αλλάχ» σε ερμηνεία της Ιουλίας Καραπάτακη και τώρα η «Ερμιόνη» το επιβεβαιώνουν. Τη Μαρίλενα Ορφανού την ξέρω λιγότερο από όλους και περισσότερο μέσα από τα τραγούδια της «Gomenaki», «dance with you», «Never let me go» κα.

 

Καταρχάς θέλω να σας συγχαρώ και τους τρείς για αυτό το πολύ ωραίο τραγούδι και να σας ρωτήσω πως προέκυψε αυτή η συνεργασία ;

 

Φωτεινή Λαμπρίδη: Ο Γιώργος μου πρότεινε να γράψουμε μαζί κάτι αλλά δεν ήταν εύκολο, δεν έχω μάθει να δουλεύω έτσι στον στίχο. Του έδωσα την «Ερμιόνη» γιατί αισθανόμουν ότι της έλλειπε ένα ρεφρέν. Ο Γιώργος πειραματίστηκε, το συζητήσαμε και το ολοκληρώσαμε. Ο στίχος τον παρέπεμψε στη Μαριλένα κι είχε πολύ δικιο τελικά όπως φαίνεται από το αποτέλεσμα. Η μελοποίηση της δείχνει ότι τα ένιωσε τα λόγια.

 

Γιώργος Μακρής: Προσωπικά με ενδιαφέρει και θέλω να συνδέομαι καλλιτεχνικά με ανθρώπους που θαυμάζω και εκτιμώ τη δουλειά τους. Έτσι λοιπόν μετά από το τέλος ενός live των S.W.I.M. είπα στη Μαριλένα ότι θέλω πολύ να κάνουμε ένα τραγούδι μαζί και η απάντηση που πήρα  ήταν «είναι θέμα χρόνου να γίνει». Στη συνέχεια πρότεινα στη Φωτεινή να συνεργαστούμε στιχουργικά κάτι που επίσης ήθελα πολύ. Απάντησε θετικά και έτσι γεννήθηκε αυτό το τραγούδι.

 

Μαριλένα Ορφανού: Ο Γιώργος είναι φίλος που εκτιμώ και αγαπώ και αυτόν και τους στίχους του. Αγαπάει πολύ τη μουσική μου και αυτό με κάνει να νιώθω όμορφα και ασφαλής. Είναι τιμή μου να θέλει να γράψω μουσική και να ερμηνεύσω τα λόγια του. Μια φορά μου το πρότεινε και χωρίς δεύτερη σκέψη δέχτηκα τη συνεργασία μας.

 

Ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά κατά τη γνώμη σας που συντελούν στη δημιουργία ενός καλού τραγουδιού;

 

Φ.Λ.: Η απλότητα στην διατύπωση, ο υπαινιγμός, η αλήθεια του δημιουργού του. Τίποτα από όλα αυτά δεν αρκεί αν δεν υπάρχει το ταλέντο, που για μένα είναι το πρίσμα, η ματιά μέσα από την οποία επιχειρεί να μιλήσει κανείς για διαχρονικά θέματα με τρόπο πρωτότυπο που να αφορά τον κόσμο και την εποχή του. Το τραγούδι που έχει αίμα, φτάνει αμέσως στις καρδιές των ανθρώπων.

 

Γ.Μ.: Σίγουρα ένας καλός στίχος και μια καλή μουσική αλλά πρωτίστως πιστεύω η σύνδεση, το κοινό όραμα και η αλληλοεκτίμηση των εμπλεκόμενων μίας συνεργασίας και φυσικά η αγάπη για ένωση και δημιουργία.

 

Μ.Ο.: Έμπνευση, ειλικρινής ανάγκη έκφρασης, επικοινωνία χωρίς λέξεις, βλέμματα που λένε την αλήθεια, χαρά κάθε φορά που βρίσκεσαι με τους συνεργάτες σου. Δεν είναι συνταγή, είναι αυθορμητισμός.

 

Διακρίνω το τελευταίο καιρό πολλούς καλλιτέχνες συμπεριλαμβανομένων και εσάς που δημιουργούν τραγούδια με κοινωνικό χαρακτήρα. Γιατί επιλέξατε να «μιλήσετε» για ένα τόσο δύσκολο θέμα;

 

Φ.Λ.: Δεν επέλεξα να μιλήσω για αυτό το θέμα αν και με πονάει πολύ. Η ίδια η γυναίκα την οποία ονομάζω Ερμιόνη ήθελε να ακουστεί η ιστορία της και μάλιστα έτσι, χωρίς ωραιοποιήσεις. Μου είπε κάποτε «κάνε τραγούδι αυτά που σου λέω, έτσι όπως τα ζω εδώ στον λαβύρινθο με τον μινώταυρο του συστήματος». Η έμφυτη μου τάση θα ήταν να βγάλω την ηρωϊδα από το αδιέξοδο, να δώσω ελπίδα ή λύση, να μην την αφήσω στην κατάθλιψη έτοιμη να πέσει από το μπαλκόνι. Να τη δω να νικάει στο τέλος το τέρας. Όμως αυτή η ιστορία μιλά για την ασφυξία του επανατραυματισμού της γυναίκας από ένα σύστημα που σβήνει τσιγάρα στην πληγή της. Αυτό συμβαίνει καθημερινά στα τμήματα, τις δικαστικές αίθουσες, τα νοσοκομεία, τα σπίτια. Όσες φορές έχω καλύψει ως δημοσιογράφος θέματα έμφυλης βίας υποφέρω από θυμό για όσα ακούν αυτές οι γυναίκες από θεσμικά χείλη. Η ιστορία της Ερμιόνης λέει την ωμή αλήθεια. Είναι ο κόσμος που πρέπει να σπάσουμε.

 

Γ.Μ.: Είναι πολύ σημαντικό να γίνονται τραγούδια που αφορούν σοβαρά και ευαίσθητα κοινωνικά θέματα. Είναι επίσης τα χαρακτηριστικά αυτής της εποχής που ζούμε και που μας δείχνουν το δρόμο για να γράφουμε αυτού του είδους τα τραγούδια. Η θεματολογία του τραγουδιού είναι κάτι που μας αφορά και μας πονάει και τους τρεις και αυτός είναι ο κοινός τόπος που έχουμε για να «μιλήσουμε».

 

Μ.Ο.: Οι Someone Who Isn‘t Me είναι μια γυναικεία φεμινιστική μπάντα από τη ρίζα της. Θα ήταν αδύνατο να μη θέλει να μιλήσει για κοινωνικά θέματα που αφορούν τη γυναίκα. Είμαστε γυναίκες και μιλάμε και γράφουμε για τις γυναίκες. Δίνουμε βήμα στις γυναίκες μέσω της τέχνης μας. Της μουσικής και του σινεμά, με οποιοδήποτε τρόπο μπορούμε, από τότε που υπάρχουμε σα μπάντα.

 

Συνήθως τα τραγούδια, στην Ελλάδα τουλάχιστον, τα γράφει ένας στιχουργός. Εδώ είστε δύο. Φωτεινή και Γιώργο πόσο εύκολη ή δύσκολη είναι η συγγραφή και στην περίπτωση σας πως έγινε; Φαντάζομαι ότι θα έχει ένα βαθμό δυσκολίας . Μαριλένα για σένα επίσης πόσο εύκολο ή δύσκολο το διαχειριστείς μουσικά δύο διαφορετικά ύφη γραφής;

 

Φ.Λ.: Όπως σου είπα νωρίτερα δεν γράφω συλλογικά στίχους. Ο Γιώργος είναι μια εξαίρεση γιατί του έχω αδυναμία και γι’αυτό έρευσε αβίαστα όλο το πράγμα και κάναμε ένα τραγούδι που απ ότι φαίνεται συγκινεί κάποιους ανθρώπους. Όπως λέει κι ο Γιώργος έβαλα κάπως το χεράκι μου ώστε να μην υπάρχει μεγάλη απόκλιση στο ύφος αν και δεν χρειαζόταν πολλά, είναι έμπειρος πια ο Γιώργος. Όσο για τη Μαριλένα, αυτό το κορίτσι φλέγεται κι αυτή την ορμή την χρειαζόμαστε σήμερα. Δεν κάνεις τέχνη με καλοσιδερωμένα αισθήματα.

 

Γ.Μ.: Στη δική μας περίπτωση ήταν πολύ βοηθητικό για μένα ότι η Φωτεινή είχε γράψει προγενέστερα τους στίχους της. Είχα μία βάση να πατήσω. Έγραψα τα δικά μου μέρη, βρεθήκαμε ένα βράδυ στο σπίτι της και δουλέψαμε παρέα …Μία από τα ομορφότερες στιγμές αυτής της διαδρομής. Εννοείται ότι με έβαλε να ξαναδουλέψω κάποια σημεία! Την έχω και δασκάλα βλέπεις! Το αποτέλεσμα αυτής τη ομαδικής δουλειάς μας δικαιώνει πιστεύω.

 

Μ.Ο.: Από την πρώτη στιγμή το πήρα σαν ένα. Δεν ήθελα να ξέρω ποιος έχει γράψει τι. Είναι ένα υπέροχο ποίημα από δύο υπέροχους ανθρώπους που μιλάει κοφτερά και με μια απολαυστική αναίδεια τολμώ να πω. Κάθε φορά που το έλεγα όταν το ηχογραφούσα ή το άκουγα όταν το μιξαρα, με ανατρίχιαζε! Δύσκολο κομμάτι ερμηνευτικά. Μου βγήκε με θυμό, υψηλή ταχύτητα, ένα ξεσηκωτικό electro punk παραλήρημα που ουρλιάζει την παθογένεια ενός κράτους που δεν προστατεύει τη γυναίκα σε αυτές τις περιπτώσεις.

 

Το animation video επιμελήθηκε ο εικαστικός Βίκτωρ Μελίστας

 

 

Αντώνης Μποσκοΐτης