Τα υψηλότερα ποσοστά άγχους και κατάθλιψης παρουσιάζονται στην Ελλάδα, με την πανδημία να έχει δυσμενέστερες επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των οικονομικά αδύνατων ή των ασθενών με χρόνιες παθήσεις.

Το συμπέρασμα προκύπτει από έρευνα του ΜΒΑ-Υγεία του ΕΚΠΑ με τη συμμετοχή 21.354 ατόμων από 8 χώρες, την Ελλάδα, Ιταλία, Αγγλία, Ολλανδία, Σουηδία, Ρωσία, Ν. Αφρική και ΗΠΑ. Η έρευνα αφορούσε τα δύο κύματα της πανδημίας από 22 Απριλίου – 1 Ιουνίου 2020 και 2 Μαΐου – 29 Ιουνίου 2021.

Παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας στο συνέδριο για την «Ψυχική Υγεία Post Covid-19», ο επικεφαλής καθηγητής Οικονομικών της Υγείας και Κοινωνικής Πολιτικής του ΕΚΠΑ Γιάννης Υφαντόπουλος, επεσήμανε πως η πανδημία είχε δυσμενέστερη οικονομική επίπτωση από ότι η 10ετής οικονομική κρίση στη χώρα.

Επίσης διαπιστώθηκε ότι σε όλες τις χώρες του δείγματος, η ποιότητα ζωής μειώθηκε ακόμα περισσότερο σε σχέση με την έναρξη της πανδημίας και το πρώτο κύμα της έρευνας. Από τις κοινωνικές ομάδες, οι άνεργοι, οι οικονομικά αδύνατοι με προβλήματα πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας και οι ασθενείς με μακροχρόνιες ασθένειες κατέγραψαν τη μεγαλύτερη μείωση στη ποιότητα ζωής ανάμεσα στο πρώτο και το δεύτερο κύμα της μελέτης.

Η μεγαλύτερη επιδείνωση καταγράφηκε στις ψυχικές διαστάσεις που συνδέονται με την ποιότητα ζωής.

Στο συνέδριο, ο Καθηγητής Ψυχιατρικής και Πρόεδρος Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, Παντελεήμων-Βασίλειος Μποζίκας τόνισε ότι οι ψυχικές διαταραχές είναι ιδιαίτερα αυξημένες στους νέους, με το 75% αυτών να εμφανίζονται μέχρι την ηλικία των 25 ετών. Οι ψυχικές διαταραχές είναι υπεύθυνες για το 45% της συνολικής επιβάρυνσης από νόσηση στις ηλικίας 10-24 ετών, ενώ οι αυτοκτονίες αποτελούν την 2η συχνότερη αιτία θανάτου σε αυτή την ηλικιακή κατηγορία. Ο κ. Μποζίκας έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην ανάγκη πρόληψης και πρώιμης παρέμβασης αλλά και στο σχεδιασμό και την προαγωγή προγραμμάτων εκπαίδευσης και ενημέρωσης του κοινού και των νέων σε σχέση με τις ψυχικές διαταραχές και πως μπορεί να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν έγκαιρα όπως επίσης και στην καταπολέμηση του στίγματος και την πρόληψη συγκεκριμένων παραγόντων κινδύνου όπως ο εκφοβισμός, μείωση κινδύνου αυτοκτονίας κ.α.

Παρουσιάζοντας την παγκόσμια μελέτη υγείας και λειτουργικότητας σε περιόδους μεταδοτικών λοιμώξεων Coh-fi, η οποία πραγματοποιήθηκε σε 167.000 ενήλικες, εφήβους και παιδιά από 155 χώρες, ο Επίκουρος Καθηγητής Ψυχιατρικής ΑΠΘ Αγοραστός Αγοραστός, αναφέρθηκε στη σημαντική επιδείνωση  σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, σε ποσοστό που κυμαίνεται από 30%-80%.

Παράλληλα όμως, σε άλλη ομιλία του αναφέρθηκε στην ανθεκτική σε θεραπεία κατάθλιψη, λέγοντας πως η συγκεκριμένη ψυχική νόσος είναι η Νο 1 αναπηρία στον κόσμο με 350 εκατ. ασθενείς όλων των ηλικιών που προκαλεί 10 χρόνια μικρότερο προσδόκιμο ζωής και κόστος -μόνο για την Ευρώπη- 92 δις. ευρώ ετησίως. Στα προβλήματα αντιμετώπισης της κατάθλιψης περιλαμβάνονται: η προσβασιμότητα των ασθενών στις δομές, το κοινωνικό στίγμα, η αποτελεσματικότητα  των φαρμάκων και η ανταπόκριση σε αυτά, καθώς και η δυσκολία ορισμού της ανθεκτικής κατάθλιψης με κατηγοριοποίηση ασθενών με βιοδείκτες -με όλα τα παραπάνω να οδηγούν σε αυξημένη θνητότητα. Τέλος, τόνισε την ανάγκη εξεύρεσης λύσης για χρήση καταλληλότερων φαρμακευτικών ουσιών για πιο άμεση ανταπόκριση, γιατί η εξειδικευμένη και θαρραλέα αντιμετώπιση της νόσου του αιώνα αποτελεί και τη θεραπεία της. Ωστόσο, οι πρόσφατες επιστημονικές ανακαλύψεις οδήγησαν στην ανάπτυξη μιας νέας θεραπείας, με άμεση επίδραση, μέσω εισπνοής, που μπορεί να ανακουφίσει εκατομμύρια άτομα που πάσχουν από υποτροπιάζουσα κατάθλιψη.