Εθνικό Θέατρο: Με αφορμή την πρεμιέρα του πολυφωνικού έργου «Στο σώμα της», τον Νοέμβριο, στη σκηνή «Νίκος Κούρκουλος», οι... συνήθεις ύποπτοι άρχισαν ήδη να προετοιμάζουν κλίμα «μαύρης» αντίδρασης, ανάλογο με αυτό που είχε συναντήσει η προβολή του ντοκιμαντέρ «Αδέσποτα κορμιά» της Ελίνας Ψύκου τον Μάρτιο στη Θεσσαλονίκη.
Ακόμα μια επιχείρηση λογοκρισίας της τέχνης και υποδαύλισης υστερικών αντιδράσεων προετοιμάζουν εκκλησιαστικοί κύκλοι, σε απόλυτη σύμπνοια με τον πρόεδρο της Ελληνικής Λύσης Κυριάκο Βελόπουλο, που ήδη άρχισε τα σχετικά κηρύγματα από... τηλε-άμβωνος.
Θύμα τους μια παράσταση που δεν έχει καν ξεκινήσει ακόμα: το πολυφωνικό έργο «Στο σώμα της», των Ελένης Ευθυμίου, Σοφίας Ευτυχιάδου, Νεφέλης Μαϊστράλη, σε σκηνοθεσία της πρώτης και με ισότιμες πρωταγωνίστριες τις Αλίκη Αλεξανδράκη, Φένια Αποστόλου, Ξένια Γκιουλεμέ, Αγγελική Δεληθανάση, Ιντρα Κέιν, Μαρία Κεχαγιόγλου, Ιωάννα Μαυρέα, Κατερίνα Παπανδρέου, Χάρις Σερδάρη, Νάνσυ Σιδέρη, Μαρία Σκουλά, Κωνσταντίνα Τάκαλου, που θα κάνει πρεμιέρα στις 13 Νοεμβρίου στη σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» του Εθνικού Θεάτρου.
Ο 12μελής θίασος αποτελείται ακριβώς από γυναίκες διαφορετικών ηλικιών και εμπειριών, ώστε όλες μαζί να συνθέσουν έναν δυναμικό Χορό, αποφασισμένο να μιλήσει ανοιχτά για τη μητρότητα, την έκτρωση, τα κιλά, την κλειτορίδα, τις ρυτίδες, τις ραγάδες, τα σημάδια, το στήθος, τα οπίσθια, την αυτοϊκανοποίηση, την κακοποίηση, την περίοδο, την εμμηνόπαυση, τις διατροφικές διαταραχές, τα στερεότυπα, τη γύμνια και οτιδήποτε άλλο αφορά την ιστορία, την εμπειρία, την οδύνη, τις χαρές, την απόλαυση, τις κατακτήσεις αλλά και την καταπίεση που έχει υποστεί το γυναικείο σώμα μέσα στους αιώνες.
Ο στόχος του έργου είναι συγγενικός με τα όσα αφηγούνταν το ντοκιμαντέρ «Αδέσποτα κορμιά» της Ελίνας Ψύκου (εκεί, στο επίκεντρο της αφήγησης τριών γυναικών ήταν τα θέματα της άμβλωσης, της εξωσωματικής γονιμοποίησης και της ευθανασίας, όλα αιτήματα μιας σωματικής αυτονομίας «σε μια Ευρώπη, όπου επιτρέπεται να ταξιδέψεις, να εργαστείς, να καταναλώσεις ελεύθερα αλλά όχι απαραίτητα να ζήσεις ή να πεθάνεις όπως επιθυμείς»). Η πρεμιέρα αυτού του ντοκιμαντέρ στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης είχε ξεσηκώσει τον περασμένο Μάρτιο -να θυμίσουμε- ακραίες αντιδράσεις, διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις από ανάλογους κύκλους. Είναι σαφές πως ό,τι μπορεί να αφορά το γυναικείο σώμα και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης είναι κόκκινο πανί για τους πιο αντιδραστικούς οπαδούς της «μαύρης» προπαγάνδας.
Και αυτή τη φορά όλα αυτά τα τόσο φυσιολογικά που πραγματεύεται το έργο «Στο σώμα της» και τα τόσο πολύτιμα εάν ακούγονται και συζητιούνται ανοιχτά στον δημόσιο χώρο λειτούργησαν ως θρυαλλίδα για τους συνήθεις φορείς της καλλιτεχνικής λογοκρισίας. Ηδη από χθες, περισσότερο από έναν μήνα πριν από την πρεμιέρα του έργου, στασίδι στα κανάλια έπιασε ο (αγαπημένος αρκετών εκπομπών άλλωστε) εκπρόσωπος του σάιτ ekklisiaonline.gr, δικηγόρος Ανδρέας Καραγιάννης για να δώσει τον… τόνο με υστερικές κραυγές που καταδίκαζαν την παράσταση πριν καν ξεκινήσει και μαζί το Εθνικό Θέατρο, καθώς κατά τον συγκεκριμένο αυτόκλητο… κριτικό τέχνης αυτό το έργο θα ήταν καταλληλότερο για το θέατρο της… Κολοπετινίτσας και όχι για το πρώτο θέατρο της χώρας.
Είχε προηγηθεί αναπαραγωγή στο σάιτ ekklisiaonline εκτεταμένου δημοσιεύματος της Lifo στο οποίο η δημοσιογράφος Αργυρώ Μποζόνη παρουσίαζε την παράσταση και μιλούσε με τις συντελέστριες. Στο σάιτ βέβαια, μαζί με την αναδημοσίευση υπήρχε και προειδοποίηση ότι «Επιστολές διαμαρτυρίας στο Εθνικό Θέατρο ετοιμάζουν Ιερείς και πιστοί από Αθήνα αλλά και νησιά των Δωδεκανήσων για την πρωτοβουλία να ανεβάσουν έργο για την περίοδο, την εμμηνόπαυση, την κλειτορίδα και τον γυναικείο αυνανισμό.
Στις επιστολές διαμαρτυρίας αναφέρουν πως: “Αίσχος και μεγάλη βλασφημία στο ιερό πρόσωπο της Γυναίκας” αποτελεί η ντροπιαστική πρωτοβουλία της κορωνίδας του Πολιτισμού της χώρας, του Εθνικού Θεάτρου, να ανεβάσει τέτοιο έργο(…)», καταλήγοντας πως όσοι το επιδιώκουν «είναι σε εντεταλμένη υπηρεσία από τον ίδιο τον διάβολο». Σε ακόμα μια παράγραφο του σχετικού δημοσιεύματος διαχωρίζονται οι γυναίκες σε όλες τις υπόλοιπες και στη «ΓΥΝΑΙΚΑ της Ορθοδοξίας, ένα υπέρθερμο καμίνι, που κάμνει τα σίδερα της σκλαβιάς να λιώνουν, τα ψεύδη να διαλύονται, τις κακοδοξίες να εξαφανίζονται, τους αιρετικούς να κατατροπώνονται, τους εχθρούς να καταισχύνονται, την αλήθεια να λάμπει, την Ορθοδοξία να ακτινοβολεί»!
Ανθρωποι με συντηρητικές, διαταραγμένες, στρεβλές, γραφικές ή ανόητες απόψεις υπάρχουν φυσικά παντού και συχνά βρίσκουν πρόσφορο έδαφος σε κύκλους της Εκκλησίας, ξεσηκώνοντας αντιδράσεις εναντίον της τέχνης, καθώς ποντάρουν σε μεσαιωνικές αντιλήψεις και στον φόβο. Ολα αυτά είναι βούτυρο στο ψωμί και της Ακροδεξιάς στην προσπάθειά της να αλιεύσει ψήφους αξιοποιώντας τα ίδια «εργαλεία»: ανασφάλεια, φόβο, ημιμάθεια, συντηρητισμό, υποκρισία. Δεν θα έχανε την ευκαιρία ο Κυριάκος Βελόπουλος να καταδικάσει από τηλε-άμβωνος την πολιτική του Εθνικού Θεάτρου και το έργο.
Αλλά όλα αυτά θα είχαν μείνει εντός του περιθωρίου τους και δεν θα είχαμε ασχοληθεί κι εμείς, εάν από χθες το πρωί δεν είχε αρχίσει να φιλοξενείται η αντίδραση σε διάφορα κανάλια που φροντίζουν κι αυτά, 37 ημέρες πριν από την πρεμιέρα του έργου, να προετοιμάσουν το κλίμα για ένα θέμα «που πουλάει» ερεθίζοντας τα πιο συντηρητικά αντανακλαστικά.
Ας ευχηθούμε κάπου εδώ να λήξει η υπόθεση και να μην έχουμε επανάληψη των σκηνών που ζήσαμε τον Μάρτιο στη Θεσσαλονίκη ή που είχαμε ζήσει παλιότερα στις προβολές του «Τελευταίου Πειρασμού» ή στο «Χυτήριο» όταν ο τέντζερης των παραεκκλησιαστικών κύκλων είχε κυλήσει βρίσκοντας το καπάκι της Ακροδεξιάς, φέρνοντας ζόφο και βίαιες αντιδράσεις. Εξυπακούεται ότι θα είμαστε πάντα με την Τέχνη και ειδικά όταν μιλάει ανοιχτά χωρίς φόβο και πάθος για όσα μας απασχολούν και για όσα οφείλουν να μας απασχολούν, ακόμα περισσότερο αυτή την εποχή που οι γυναικοκτονίες έχουν πολλαπλασιαστεί. Να ευχηθούμε στην εξαιρετική γυναικεία ομάδα που ανεβάζει το «Στο σώμα της» καλή επιτυχία.
Ναταλί Χατζηαντωνίου