Στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου το φετινό καλοκαίρι θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε οκτώ παραστάσεις Ελλήνων και ξένων σκηνοθετών, από την 1η Ιουλίου έως τις 20 Αυγούστου 2022.
Παράλληλα, φέτος επιστρέφει το επιτυχημένο θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα, που διακόπηκε τα δύο προηγούμενα χρόνια λόγω της πανδημίας, και το οποίο φέρνει κοντά στα παιδιά το υπέροχο και μυστηριώδες σύμπαν των αρχαίων μύθων. Έτσι, ενώ οι μεγάλοι παρακολουθούν την παράσταση απερίσπαστοι, τα παιδιά (5 έως 12 ετών) απασχολούνται δημιουργικά, προσεγγίζοντας το περιεχόμενο του ίδιου έργου. Το πρόγραμμα συντονίζει η θεατρολόγος Έλλη Γαβριήλ, σε συνεργασία με ομάδα έμπειρων θεατροπαιδαγωγών και δασκάλων μουσικοκινητικής και αισθητικής αγωγής.
Ας δούμε όμως αναλυτικά τις παραστάσεις που θα παρακολουθήσουμε φέτος στην Επίδαυρο.
Άλκηστη του Ευριπίδη (Schauspielhaus Bochum – Johan Simons)
1 και 2 Ιουλίου
Το πρόγραμμα ανοίγει με την Άλκηστη του Ευριπίδη, μια διεθνή συμπαραγωγή σε παγκόσμια πρεμιέρα. Ένα αλλόκοτο έργο: μια γυναίκα θυσιάζει τη ζωή της για να σώσει τη ζωή του ετοιμοθάνατου άντρα της. Θρήνοι, διαπραγματεύσεις, διαφωνίες, ποιος δεν φοβάται να πεθάνει, ποιος δικαιούται περισσότερο να ζήσει. Εντέλει, ο Ηρακλής κατεβαίνει στον Άδη για να φέρει πίσω την Άλκηστη, μόνο που τώρα η ηρωίδα είναι μια ξένη για την οικογένειά της.
Η μετάκληση στην Επίδαυρο του ιδρυτή του διάσημου Theater Hollandia (1985) και από τους πρωτεργάτες της ευρωπαϊκής θεατρικής πρωτοπορίας, Ολλανδού Γιόχαν Σίμονς είναι γεγονός διεθνούς εμβέλειας. Ο Σίμονς, που επισκέφθηκε πρώτη φορά το Φεστιβάλ το 2002 με τις Βάκχες του Ευριπίδη και επανήλθε το 2009 με το Καζιμίρ και Καρολίνα του Χόρβατ σε συν-σκηνοθεσία με τον συνεργάτη του Paul Koek, είναι γνωστός για τη μουσική προσέγγισή του στα κείμενα και την εντυπωσιακά μινιμαλιστική αισθητική του. Στο νέο αυτό έργο επιχειρεί μια σύγχρονη μεταγραφή της Άλκηστης με όχημα τη μουσική της ομώνυμης όπερας του Γκλουκ, τοποθετώντας τέσσερις τραγουδιστές και ένα εκκλησιαστικό όργανο στη θέση του Χορού.
Σκηνοθεσία: Johan Simons - Σκηνικά: Johannes Schütz - Κοστούμια: Greta Goiris - Δραματουργία: Susanne Winnacker - Παίζουν: Anne Rietmeijer, Steven Scharf, Elsie de Brauw, Pierre Bokma, Stefan Hunstein, Victor IJdens.
Συμπαραγωγή: Schauspielhaus Bochum – Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Μήδεια του Μποστ (Εθνικό Θέατρο – Γιάννης Καλαβριανός)
8 και 9 Ιουλίου
Το Εθνικό Θέατρο παρουσιάζει ένα έργο-σταθμό της νεοελληνικής δραματουργίας για πρώτη φορά στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου μέσα από τη σκηνοθετική ματιά του Γιάννη Καλαβριανού. Γραμμένη το 1993 σε δεκαπεντασύλλαβο, η Μήδεια, του Μέντη Μποσταντζόγλου ή Μποστ, με τη χαρακτηριστική σκωπτική μαεστρία του δημιουργού της, είναι μια εκρηκτική παρωδία για τη σύγχρονη πραγματικότητα αυτής της χώρας.
Εδώ, η τραγική ηρωίδα σκοτώνει τα παιδιά της όχι από ερωτική ζήλεια, αλλά από απογοήτευση για τις κακές μαθησιακές επιδόσεις και τον άσωτο βίο τους. Ο πολυσχιδής Μποστ κεντάει με παιγνιώδη και κωμικό τρόπο πάνω στο αρχαίο δράμα για να «επικρίνει τους επικριτάς, να προβληματίσει τους κριτάς και να ελευθερώσει τους θεατάς».
Σκηνοθεσία: Γιάννης Καλαβριανός - Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη - Κοστούμια: Βάνα Γιαννούλα - Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου - Χορογράφος: Μαριάννα Καβαλλιεράτου - Φωτιστής: Νίκος Βλασόπουλος - Βοηθός σκηνοθέτη: Κέλλυ Παπαδοπούλου - Δραματολόγος παράστασης: Εύα Σαραγά - Βοηθός σκηνογράφου: Κατερίνα Βλάχμπεη - Βοηθός ενδυματολόγου: Αλέξανδρος Γαρνάβος - Παίζουν: (αλφαβητικά) Γιώργος Γλάστρας, Θανάσης Δήμου, Άνδρη Θεοδότου, Στέλιος Ιακωβίδης, Σύρμω Κεκέ, Μαρία Κοσκινά, Σταύρος Σβήγκος, Γαλήνη Χατζηπασχάλη - Χορός: Μαρία Κωνσταντά, Ειρήνη Μακρή, Λυγερή Μητροπούλου, Ελπίδα Νικολάου, Κατερίνα Πατσιάνη, Ματίνα Περγιουδάκη, Μαριάμ Ρουχάτζε, Θεοδοσία Σαββάκη, Νιόβη Χαραλάμπους
Πέρσες του Αισχύλου (Δημήτρης Καραντζάς)
15 και 16 Ιουλίου
Οι Πέρσες ως τραγωδία της ανθρωπότητας, ως μικροσύστημα που αντανακλά ζητήματα ύπαρξης και συνύπαρξης, άλυτα ανά τους αιώνες. Στελεχωμένη από μια πλειάδα εξαιρετικών ηθοποιών, η παράσταση του Δημήτρη Καραντζά θέτει κρίσιμα ερωτήματα για το τι συνιστά «κοινωνία» και τι ισότιμη συμπερίληψη όλων των πολιτών, τι σημαίνει η επίμονη προσκόλληση στην εξουσία και η ανάγκη της πίστης σ’ έναν οδηγό, άνθρωπο ή θεό, σε έναν συντετριμμένο κόσμο.
Το κοίλον και η ορχήστρα ενώνονται για να «συμμετάσχουν» σε μια κοινή συζήτηση για την ήττα, τη δυσκολία της παραδοχής της και την αμηχανία της συνέχειας, με τη συμμετοχή εθελοντών που εισέρχονται σταδιακά στον χώρο αναζητώντας το νήμα της ύπαρξής τους μετά την καταστροφή, σαν αντικατοπτρισμός της παρούσας, ιστορικής συγκυρίας.
Μετάφραση: Παναγιώτης Μουλλάς - Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς - Συνεργάτις στη δραματουργία: Γκέλυ Καλαμπάκα - Σκηνικό: Κλειώ Μπομπότη - Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη - Κίνηση: Τάσος Καραχάλιος - Μουσική: Γιώργος Πούλιος - Φωνητική προετοιμασία - σύνθεση: Ανρί Κεργκομάρ • Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος - Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρίσσα Φαρμάκη - Παίζουν Ρένη Πιττακή, Χρήστος Λούλης, Γιώργος Γάλλος, Μιχάλης Οικονόμου, Γιάννης Κλίνης, Αλεξία Καλτσίκη, Θεοδώρα Τζήμου, Αινείας Τσαμάτης, Ηλίας Μουλάς, Μάνος Πετράκης, Τάσος Καραχάλιος, Βασίλης Παναγιωτόπουλος κ.ά.
Συμπαραγωγή Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου – Εταιρεία «Το Θέατρο» - 2023 ΕΛΕVΣΙΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
Αγαμέμνων του Αισχύλου (Residenztheater – Ulrich Rasche)
22 και 23 Ιουλίου
Ο Αγαμέμνων του Αισχύλου, μια διεθνής συμπαραγωγή σε παγκόσμια πρεμιέρα. Στο πρώτο κεφάλαιο της αισχύλειας τριλογίας, η επιστροφή του Αγαμέμνονα στην πατρίδα σηματοδοτεί ένα νέο αιματηρό κεφάλαιο βίας, όταν ο ίδιος πέφτει θύμα δολοφονίας από τη γυναίκα του, Κλυταιμνήστρα.
Από τους πιο συναρπαστικούς νέους Γερμανούς σκηνοθέτες, ο Ούλριχ Ράσε διακρίνεται για την ασυνήθιστη και εντυπωσιακή σκηνική του γλώσσα. Οι ηθοποιοί του εξωθούνται προς μια βαθιά υπαρξιακή όσο και «μανιακή» ερμηνεία, που συνδυάζει κείμενο, κίνηση και ρυθμό. Το κοινό μένει με κομμένη την ανάσα μπροστά σε μια απολύτως καλοκουρδισμένη χορογραφία που εκτελείται πάνω σε μηχανοκίνητες περιστρεφόμενες σκηνές, με ζωντανή μουσική υπόκρουση.
Σκηνοθεσία - Σκηνικά: Ulrich Rasche - Μουσική σύνθεση - Μουσική διεύθυνση: Nico van Wersch - Κοστούμια: Romy Springsguth - Διεύθυνση Χορού: Jürgen Lehmann - Φωτισμοί: Gerrit Jurda - Δραματουργία: Michael Billenkamp
Συμπαραγωγή Residenztheater – Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου σε συνεργασία με το Goethe-Institut Athen
Αίας του Σοφοκλή (Εθνικό Θέατρο – Αργύρης Ξάφης)
29 και 30 Ιουλίου
Με τον Αίαντα, ο Αργύρης Ξάφης κατεβαίνει για πρώτη φορά ως σκηνοθέτης στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου
Ο Αίας, έργο που κατέχει κεντρική θέση ανάμεσα στις σωζόμενες τραγωδίες του Σοφοκλή, γράφτηκε εν καιρώ ειρήνης, ενώ ο Πελοποννησιακός Πόλεμος ήδη επωαζόταν.
Ο Αίας, πολεμιστής ισάξιος του Αχιλλέα, καταλήγει θανάσιμος εχθρός των αρχηγών του στρατεύματος και παιχνίδι στα χέρια των θεών, αδυνατώντας να ακολουθήσει το πνεύμα μιας νέας, αναδυόμενης εποχής.
Πρόκειται για μια τραγωδία που δεν εξιστορεί την πτώση του ήρωα, αλλά την ιδιότυπη, μετά θάνατον, αποκατάσταση και εξύψωσή του.
Μετάφραση: Νίκος Παναγιωτόπουλος - Σκηνοθεσία: Αργύρης Ξάφης - Σκηνικά: Μαρία Πανουργιά - Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη - Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής - Χορογράφος: Χαρά Κότσαλη - Φωτιστής: Αλέκος Αναστασίου - Βοηθός σκηνοθέτη: Ιουλία Σταμούλη - Δραματολόγος παράστασης: Ασπασία-Μαρία Αλεξίου - Β΄ βοηθός σκηνοθέτη: Μάγια Κυριαζή - Βοηθός σκηνογράφου: Σοφία Θεοδωράκη - Παίζουν: (αλφαβητικά) Δημήτρης Ήμελλος, Δέσποινα Κούρτη, Γιάννης Νταλιάνης, Εύη Σαουλίδου, Στάθης Σταμουλακάτος, Χρίστος Στυλιανού, Νίκος Χατζόπουλος - Χορός: Ασημίνα Αναστασοπούλου, Δημήτρης Γεωργιάδης, Αφροδίτη Κατσαρού, Ερατώ Καραθανάση, Φάνης Κοσμάς, Λάμπρος Κωνσταντέας, Ευσταθία Λαγιόκαπα, Αλκιβιάδης Μαγγόνας, Ειρήνη Μπούνταλη, Φώτης Στρατηγός
Αντιγόνη του Σοφοκλή (Cezaris Graužinis)
5 και 6 Αυγούστου
Tην επομένη του εμφυλίου στη Θήβα, οι χθεσινοί προστάτες της πόλης γιορτάζουν τη νίκη τους, προσπαθώντας να σβήσουν από τη μνήμη τους τις μέρες της ανασφάλειας και της δυστυχίας. Ο νέος ηγεμόνας, ο Κρέοντας, συμμετέχει στη γιορτή με στόχο να εδραιώσει την εξουσία του, εκφοβίζοντας τους συμπολίτες του με απειλές. «Γιορτάζει» και η νεαρή Αντιγόνη, μια γιορτή ανυπακοής, που την φωτίζει ο ενθουσιασμός της αντίστασης στον πολιτικό πραγματισμό της τυραννίας.
Ο καταξιωμένος Λιθουανός σκηνοθέτης Τσέζαρις Γκραουζίνις επιστρέφει στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου με μια σύγχρονη και επίκαιρη μεταφορά της σοφόκλειας τραγωδίας. Ο θίασος αποτελείται από εξαιρετικούς ηθοποιούς της νέας γενιάς, με την Έλλη Τρίγγου στον ρόλο της Αντιγόνης και τον Βασίλη Μπισμπίκη στον ρόλο του Κρέοντα.
Μετάφραση Γιώργος Μπλάνας - Σκηνοθεσία Cezaris Graužinis - Σκηνογραφία - Ενδυματολογία: Kenny McLellan - Μουσική σύνθεση: Δημήτρης Θεοχάρης • Χορογραφία: Edgen Lame - Φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος - Παίζουν: Έλλη Τρίγγου (Αντιγόνη), Βασίλης Μπισμπίκης (Κρέων), Ιεροκλής Μιχαηλίδης (Κορυφαίος του Χορού), Γιώργος Παπαγεωργίου (Άγγελος), Δανάη Μιχαλάκη (Ισμήνη), Χρήστος Σαπουντζής (Τειρεσίας), Κώστας Κορωναίος (Φύλακας), Στρατής Χατζησταματίου (Αίμων), Μαρίνα Αργυρίδου (Ευριδίκη), - Χορός: Τάσος Σωτηράκης, Γιάννης Μαστρογιάννης, Περικλής Σιούντας - Παραγωγή Λυκόφως
Ελένη του Ευριπίδη (Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος – Βασίλης Παπαβασιλείου)
12 και 13 Αυγούστου
Γραμμένη λίγο μετά τη συντριπτική ήττα των Αθηναίων στη Σικελική Εκστρατεία, η Ελένη του Ευριπίδη διακρίνεται, ως έργο, τόσο για τον αντιπολεμικό χαρακτήρα του όσο και για την ανάδειξη αρετών όπως ο σεβασμός του όρκου και η ευφυΐα, που προσωποποιούνται στη μορφή της κεντρικής ηρωίδας.
Αντλώντας από την εκδοχή του μύθου που δημιούργησε ο λυρικός ποιητής Στησίχορος και όχι από την ομηρική, ο Ευριπίδης παρουσιάζει τον Τρωικό Πόλεμο σαν μια σφαγή που έγινε χάριν ενός «ειδώλου» και όχι μιας πραγματικής γυναίκας. Από τα λιγότερο γνωστά έργα του τραγικού ποιητή, που σχεδόν καταχρηστικά ταξινομείται ως «τραγωδία», καθώς διακρίνεται για τα κωμικά στοιχεία του, η Ελένη σε σκηνοθεσία του Βασίλη Παπαβασιλείου από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος ήταν από τις παραστάσεις του περσινού προγράμματος που ακυρώθηκαν λόγω των πυρκαγιών.
Μετάφραση: Παντελής Μπουκάλας - Σκηνοθεσία: Βασίλης Παπαβασιλείου - Συνεργάτις σκηνοθέτις – Δραματουργία: Νικολέτα Φιλόσογλου - Σκηνικά – Κοστούμια: Άγγελος Μέντης - Μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου - Χορογραφία: Δημήτρης Σωτηρίου - Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος - Ενορχήστρωση – Μουσική διδασκαλία: Γιώργος Δούσος - Μουσική διδασκαλία: Χρύσα Τουμανίδου - Βοηθός χορογράφου: Σοφία Παπανικάνδρου - Βοηθός σκηνοθέτη: Άννα-Μαρία Ιακώβου • Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Έλλη Ναλμπάντη • Οργάνωση παραγωγής: Αθανασία Ανδρώνη - Οδηγοί σκηνής: Γιάννης Παλαμιώτης, Μαρίνα Χατζηιωάννου - Παίζουν Έμιλυ Κολιανδρή (Ελένη), Θέμης Πάνου (Μενέλαος), Αγορίτσα Οικονόμου (Θεονόη), Γιώργος Καύκας (Θεοκλύμενος), Έφη Σταμούλη (Γερόντισσα), Δημήτρης Κολοβός (Αγγελιοφόρος Α΄), Άγγελος Μπούρας (Αγγελιοφόρος Β΄), Δημήτρης Μορφακίδης (Τεύκρος), Παναγιώτης Παπαϊωάννου (Θεράπων), Νικόλας Μαραγκόπουλος, Ορέστης Παλιαδέλης (Διόσκουροι) - Χορός: Νεφέλη Ανθοπούλου, Σταυρούλα Αραμπατζόγλου, Λουκία Βασιλείου, Μομώ Βλάχου, Ελένη Γιαννούση, Ηλέκτρα Γωνιάδου, Νατάσσα Δαλιάκα, Χρύσα Ζαφειριάδου, Σοφία Καλεμκερίδου, Αίγλη Κατσίκη, Άννα Κυριακίδου, Κατερίνα Πλεξίδα, Μαριάννα Πουρέγκα, Φωτεινή Τιμοθέου, Χρύσα Τουμανίδου - Μουσικοί επί σκηνής: Γιώργος Δούσος φλάουτο, κλαρίνο, σαξόφωνο, καβάλ, Δάνης Κουμαρτζής κοντραμπάσο, Θωμάς Κωστούλας κρουστά, Παύλος Μέτσιος τρομπέτα, ηλεκτρική κιθάρα, Χάρης Παπαθανασίου βιολί, Μανώλης Σταματιάδης πιάνο, ακορντεόν
Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη (Θέμης Μουμουλίδης)
19 και 20 Αυγούστου
Στην τραγωδία Ιφιγένεια εν Αυλίδι, η κεντρική ηρωίδα πεθαίνει για έναν μάταιο και καταστροφικό επεκτατικό πόλεμο. Μια κοινωνία σε παρακμή θυσιάζει την Ιφιγένεια, στην οποία ενσαρκώνεται μια ολόκληρη γενιά νέων ανθρώπων. Έπειτα από είκοσι χρόνια Πελοποννησιακού Πολέμου, ο Ευριπίδης μοιάζει να αναρωτιέται: Είναι δυνατή μια αλλαγή παραδείγματος; Δυόμισι χιλιάδες χρόνια αργότερα, και ενώ αντικρίζουμε τα πρώτα σημάδια ενός δυστοπικού μέλλοντος, εξακολουθούμε κι εμείς να αναρωτιόμαστε: Είναι άραγε δυνατόν να αλλάξουν τα πράγματα;
Ο Θέμης Μουμουλίδης δημιουργεί μια παράσταση που στοχάζεται πάνω στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, με όχημα τη νέα μετάφραση του έργου από την Παναγιώτα Πανταζή. Την παράσταση διατρέχει ένα ολοκληρωμένο μουσικό έργο του συνθέτη Σταύρου Γασπαράτου, ο οποίος εμπνέεται από τη μορφή της Ιφιγένειας, δημιουργώντας μια παράλληλη, δική του αφήγηση, σε διάλογο με τη σκηνοθεσία.
Μετάφραση: Παναγιώτα Πανταζή - Σκηνοθεσία: Θέμης Μουμουλίδης - Σκηνικό Γιώργος Γαβαλάς - Κοστούμια: Νίκη Ψυχογιού - Μουσική - Μουσική διδασκαλία Σταύρος Γασπαράτος - Κίνηση: Σεσίλ Μικρούτσικου - Φωτισμοί: Νίκος Σωτηρόπουλος - Σύμβουλος δραματολόγος: Καίτη Διαμαντάκου - Επιστημονική συνεργάτιδα: Κατερίνα Διακουμοπούλου - Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή - Artwork: Ιφιγένεια Βασιλείου - Διεύθυνση - Οργάνωση παραγωγής Σταμάτης Μουμουλίδης - Παίζουν: Χριστίνα Χειλά Φαμέλη, Ιωάννα Παππά, Γιώργος Χρυσοστόμου, Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Παντελής Δεντάκης κ.ά. - Χορός: Ιουλία Γεωργίου, Άλκηστις Ζηρώ, Σοφία Κουλέρα, Ιωάννα Λέκκα, Λένα Μποζάκη, Αγγελική Νοέα, Δανάη Πολίτη, Σάντυ Χατζηιωάννου - Παραγωγή: 5η Εποχή Τέχνης, Εταιρεία Τέχνης Ars Aeterna, ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Αγρινίου, Φεστιβάλ Αρχαίας Ήλιδας