«Καταρρέουν» οι διαπραγματεύσεις στο Κάιρο • Ανησυχία για τα αντίποινα Ιράν • Συνεχίζονται οι θηριωδίες Ισραήλ στη Γάζα • Το Σ.Α. δεν δέχεται την Παλαιστίνη • Αόριστες δεσμεύσεις Ισραήλ για ανθρωπιστική βοήθεια
Με «κομμένη την ανάσα» παρακολουθεί η ανθρωπότητα τις δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή υπό το φόβο γενικευμένης ανεξέλεγκτης σύρραξης. Η Δύση προετοιμάζεται για τα αντίποινα του Ιράν και ταυτόχρονα απειλεί για κλιμάκωση των επιθέσεων εάν αυτό συμβεί. Ο ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ διεμήνυσε χθες Πέμπτη ότι το Ισραήλ θα ανταποδώσει οποιαδήποτε ιρανική επίθεση στην επικράτειά του.
Η διμερής ένταση οξύνθηκε μετά από ισραηλινή επίθεση στην πρεσβεία του Ιράν στη Δαμασκό. Το Ισραήλ δεν έχει αναλάβει επισήμως την ευθύνη για την επίθεση, αλλά αναφορές ισραηλινών αξιωματούχων που έγιναν τις επόμενες μέρες καθιστούσαν σαφές ότι πίσω από την πυραυλική επίθεση βρίσκονταν οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις. Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες υποστηρίζουν ότι αυτή η επίθεση «θα μπορούσε να γίνει τις επόμενες μέρες», ενώ ως πιθανοί στόχοι αναφέρονται «οι στρατιωτικές ή κυβερνητικές δομές του Ισραήλ». Σύμφωνα με την Wall Street Journal, το Ισραήλ προετοιμάζεται για επίθεση από το Ιράν στο νότιο ή βόρειο Ισραήλ μέσα στις επόμενες 24 - 48 ώρες. Το ίδιο άρθρο σημειώνει ότι ενώ η ιρανική ηγεσία συζητά σχέδια επίθεσης, δεν έχει ληφθεί οριστική απόφαση
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν συνομίλησε τηλεφωνικά με τους ομολόγους του της Κίνας, της Τουρκίας και της Σαουδικής Αραβίας, παροτρύνοντάς τους να πιέσουν το Ιράν να μην προχωρήσει σε οποιαδήποτε επίθεση εναντίον του Ισραήλ. Ακόμα, η αμερικανική διπλωματία ανακοίνωσε την επιβολή περιορισμών στις κινήσεις του προσωπικού της στο Ισραήλ και των μελών των οικογενειών του προληπτικά, για λόγους ασφαλείας, με φόντο τις ανησυχίες πως θα υπάρξουν αντίποινα.
Νέες επιθέσεις στη Γάζα
Ωστόσο, το Ισραήλ συνεχίζει ακάθεκτο με νέες επιχειρήσεις στον κεντρικό τομέα της Λωρίδας της Γάζας τις πρώτες πρωινές ώρες. Ο ισραηλινός στρατός ανέφερε πως πρόκειται για επιχειρήσεις «ακριβείας» και «βασισμένες σε πληροφορίες που συλλέχθηκαν» για να «εξαλειφθούν τρομοκράτες» και να χτυπηθούν «τρομοκρατικές υποδομές στην κεντρική Γάζα». Μαχητικά βομβάρδισαν στόχους και επιχείρησαν δυνάμεις στο πεδίο, πρόσθεσε ο στρατός.
Οι ισραηλινές δυνάμεις πραγματοποίησαν επιδρομές και άλλες πόλεις της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο ισραηλινός στρατός απέσυρε μονάδες από την πόλη Χαν Γιούνις και άλλους τομείς της νότιας Λωρίδας της Γάζας. Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επέμεινε ωστόσο πως η αναδίπλωση έγινε στο πλαίσιο των σχεδιασμών για να εξαπολυθεί χερσαία επίθεση στη Ράφα, στο νότιο άκρο, που κατά τον ίδιο είναι το «τελευταίο» μεγάλο οχυρό της Χαμάς. Το υπουργείο Υγείας της Γάζας ανακοίνωσε ότι τουλάχιστον 63 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν και 45 τραυματίστηκαν σε ισραηλινές επιθέσεις σε όλο τον θύλακα τις τελευταίες 24 ώρες.
«Άκυρο» του Σ.Α. στην είσοδο της Παλαιστίνης στα Ηνωμένα Έθνη
Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν κατέληξαν χθες Πέμπτη σε συναίνεση ως προς το εάν πρέπει να εισηγηθούν την ένταξη της Παλαιστίνης ως κράτους μέλους στα Ηνωμένα Έθνη. Κατά τη δεύτερη συνεδρίαση κεκλεισμένων των θυρών της επιτροπής αυτής χθες Πέμπτη «δεν υπήρξε συναίνεση», σχολίασε η πρεσβεύτρια της Μάλτας στον ΟΗΕ, η Βανέσα Φρέιζερ. Διαβεβαίωσε πως τα «δύο τρίτα» των μελών του ΣΑ τάσσονται υπέρ της πλήρους ένταξης, χωρίς να κατονομάσει κανένα. Όμως για να λάβει αποφάσεις η επιτροπή απαιτείται συναίνεση.
«Ναυαγούν» ξανά οι διαπραγματεύσεις
Την ίδια ώρα, οι διαπραγματεύσεις στο Κάιρο για την εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας μοιάζουν να αποτυγχάνουν ξανά. Ο Ισμαήλ Χανίγια διεμήνυσε σήμερα ότι η Χαμάς εξακολουθεί να επιδιώκει συμφωνία για εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας και απελευθέρωση ομήρων, παρά το ισραηλινό πλήγμα που στοίχισε τη ζωή σε τρεις από τους γιους του. Ισραηλινά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν νωρίτερα σήμερα ότι ο πρωθυπουργός Νετανιάχου και ο υπουργός Άμυνας Γκάλαντ δεν είχαν ενημερωθεί εκ των προτέρων για το πλήγμα, το οποίο συντόνισε ο στρατός και η υπηρεσία εσωτερικής ασφαλείας του Ισραήλ. Η εξόντωση συγγενών του Χανίγια προκάλεσε φόβους στις οικογένειες των ισραηλινών ομήρων ότι θα μπορούσε να τορπιλίσει τις διαπραγματεύσεις με στόχο την απελευθέρωση των απαχθέντων που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας.
Οι μεσολαβητικές προσπάθειες δεν έχουν επιτρέψει έως σήμερα την επίτευξη συμβιβασμού. Χθες, Πέμπτη το Ισραήλ κατηγόρησε τη Χαμάς πως «γυρίζει την πλάτη» σε «πολύ λογική προσφορά». Η πιο πρόσφατη πρόταση που έκαναν το Κατάρ, η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ προβλέπει καταρχήν κατάπαυση του πυρός για έξι εβδομάδες, την απελευθέρωση 42 ισραηλινών ομήρων που κρατούνται στη Γάζα και σε αντάλλαγμα 800 ως 900 Παλαιστινίων που βρίσκονται σε ισραηλινές φυλακές, την είσοδο 400 ως 500 φορτηγών με τρόφιμα στον θύλακο κάθε ημέρα και την επιστροφή στα σπίτια τους κατοίκων της βόρειας Γάζας που αναγκάστηκαν να τα εγκαταλείψουν εξαιτίας του πολέμου, σύμφωνα με πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου στη Χαμάς.
Η Χαμάς αξιώνει οριστική κατάπαυση του πυρός, αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από όλη τη Λωρίδα της Γάζας, μεγάλη αύξηση της βοήθειας που διανέμεται στον άμαχο πληθυσμό και απειλείται από λιμό, επιστροφή των εκτοπισμένων στα σπίτια τους και «σοβαρή» συμφωνία ανταλλαγής ομήρων με παλαιστίνιους φυλακισμένους.
Όμως, παραμένει άγνωστος ο αριθμός των ζωντανών ομήρων που κρατάει η Χαμάς, γεγονός που δεν βοηθά στις διαπραγματεύσεις. Το Ισραήλ θεωρεί ότι περίπου 30 από τους ομήρους είναι νεκροί, κάτι που θα σήμαινε ότι οι ζωντανοί είναι περίπου 100, συμπεριλαμβανομένων 91 Ισραηλινών, οκτώ Ταϊλανδών υπηκόων, ενός πολίτη από το Νεπάλ και ενός Γαλλο-Μεξικανού. Η Χαμάς είπε ότι ορισμένοι όμηροι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια των ισραηλινών επιδρομών στη Γάζα, αλλά δεν έχει δώσει επίσημο αριθμό ζωντανών ομήρων.
Αόριστες δεσμεύσεις για ανθρωπιστική βοήθεια
Ταυτόχρονα, οι δεσμεύσεις Ισραήλ και ΗΠΑ για περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα δεν φαίνεται να υλοποιούνται, καθώς τα στοιχεία του ΟΗΕ αναδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο. Ισραηλινοί αξιωματούχοι υπόσχονταν στους Αμερικανούς ομολόγους τους εδώ και εβδομάδες ότι θα άνοιγε σημείο διέλευσης στη βόρεια Γάζα. Ωστόσο, καμία απόφαση δεν ελήφθη μέχρι την Τετάρτη, έξι ημέρες μετά τη συνομιλία Μπάιντεν-Νετανιάχου. Το Ισραήλ έχει δεσμευτεί για τη δημιουργία νέας ανθρωπιστικής οδού. Δεν είναι ξεκάθαρο πόσο καιρό θα διαρκέσουν αυτές οι κατασκευαστικές εργασίες.
Δύο ακόμα βήματα που πρέπει να κάνει το Ισραήλ για να αυξήσει τη ροή βοήθειας βρίσκονται επίσης σε εξέλιξη, με άγνωστη ημερομηνία ολοκλήρωσης. Το ένα είναι ένα κέντρο συντονισμού όπου αξιωματούχοι της υπηρεσίας βοήθειας και Ισραηλινοί επιχειρησιακοί διοικητές θα συνεργάζονται ώστε να βεβαιωθούν ότι οι αποστολές βοήθειας δεν θα βομβαρδίζονται, όπως συνέβη με τη World Central Kitchen (WCK) την 1η Απριλίου. όταν σκοτώθηκαν επτά αλλοδαποί εργαζόμενοι.
Νέα ένταση στην Ερυθρά Θάλασσα
Η ένταση στην Ερυθρά Θάλασσα δεν έχει μειωθεί παρά την στρατιωτική παρουσία της Δύσης που υποτίθεται στόχευε στην «ηρεμία» της περιοχής και θα προστάτευε τις εμπορικές διαδρομές. Αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις ανακοίνωσαν τις πρώτες πρωινές ώρες ότι χθες Πέμπτη κατέστρεψαν πάνω από την Ερυθρά Θάλασσα αντιπλοϊκό βαλλιστικό πύραυλο (ASBM) που είχε εκτοξευθεί από περιοχή της Υεμένης ελεγχόμενη από τους αντάρτες Χούθι. Από τα μέσα Νοεμβρίου, οι υεμενίτες αντάρτες, μέρος του λεγόμενου «άξονα της αντίστασης», χαλαρής συμμαχίας προσκείμενης στο Ιράν, εξαπολύουν επιθέσεις εναντίον πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα και στον Κόλπο του Άντεν, θαλάσσιες οδούς μείζονος σημασίας για το παγκόσμιο εμπόριο.
Σε αντίποινα, ΗΠΑ και Βρετανία διεξάγουν από τον Ιανουάριο επιδρομές εναντίον θέσεων και οπλικών συστημάτων των Χούθι στην Υεμένη ενώ, από τον Δεκέμβριο, η Ουάσιγκτον σχημάτισε ναυτικό σχηματισμό για την «προστασία» της διεθνούς ναυσιπλοΐας. Παρούσα στην περιοχή είναι και η Ε.Ε. με τη ναυτική επιχείρηση Ασπίδες και τον ενεργό πολεμικό ρόλο της Ελλάδας.
