Η δεύτερη αλλαγή προβλέπει μια σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας κατά 1,5 έτος στο διάστημα 2027-2030, με αντίκτυπο στα ποσοστά αναπλήρωσης στις συντάξεις και την αύξηση του χρόνου ασφάλισης.
Όσον αφορά τον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων για τους μη μισθωτούς, αυτός θα παραμείνει επηρεασμένος από αλλαγές στις ασφαλιστικές εισφορές και το ύψος των συνταξιοδοτικών αποδοχών από το 2025 και έπειτα, με την μεταβολή των μισθών να λειτουργεί ως δείκτης αναφοράς.
Η αλλαγή αυτή έχει επικυρωθεί από το 2020, αλλά η εφαρμογή της θα ξεκινήσει το επόμενο έτος. Ήδη, στο υπουργείο Εργασίας έχει συσταθεί η αρμόδια Επιτροπή, η οποία θα συνεργαστεί με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ) για τον καθορισμό του συγκεκριμένου δείκτη.
Ο δείκτης θα λαμβάνει υπόψη τη μεταβολή των μισθών από το 2002 και έπειτα. Με βάση το αποτέλεσμα που θα προκύπτει, θα καθορίζεται εάν οι νέες συντάξεις θα είναι υψηλότερες ή χαμηλότερες από τις τωρινές.
Ανάλογες επιπτώσεις θα έχουν οι αλλαγές και στις ασφαλιστικές εισφορές των μη μισθωτών. Σήμερα, ο υπολογισμός των αυξήσεων στις συντάξεις γίνεται βάσει του πληθωρισμού.
Η εστίαση στον δείκτη μεταβολής των μισθών φέρνει στο προσκήνιο μια νέα παράμετρο, η οποία αναμένεται να έχει σημαντική επίδραση τόσο στο ύψος των συντάξεων όσο και στις ασφαλιστικές εισφορές.
Να υπενθυμίσουμε ότι το 2023 και το 2024 παρατηρήθηκαν αυξήσεις στις συντάξεις κατά 7,5% και 3%, αντίστοιχα.
Επιπλέον, καταγράφηκαν δύο ανάλογες αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές των μη μισθωτών ασφαλισμένων (9,6% το 2023 και 3,5% το 2024).
Το νέο μοντέλο δεν θα επηρεάσει τις υφιστάμενες συντάξεις, αλλά θα έχει επίπτωση στο ύψος των μελλοντικών συντάξεων που θα καταβληθούν από το 2025 και μετά.
Αρχικά, ο νόμος προέβλεπε την εφαρμογή αυτής της διάταξης από το 2021, όμως λόγω της αδυναμίας της ΕΛΣΤΑΤ να τον προσδιορίσει, αναβλήθηκε για εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2025.
Σύμφωνα με το τρέχον σύστημα υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών, οι ασφαλισμένοι λαμβάνουν μόνον τις χρονιές με υψηλό πληθωρισμό. Με την αλλαγή που θα εφαρμοστεί από το 2025, οι ασφαλισμένοι που θα συνταξιοδοτηθούν από το 2025 έως το 2028 θα λάβουν αυξημένη σύνταξη, καθώς θα υπολογίζεται βάσει μισθών αυξημένων κατά 4,5% έως 5% ετησίως.
Σύμφωνα με το πιθανότερο σενάριο που προβλέπουν οι ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση, αναμένεται μια μικρή και σταδιακή αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης κατά περίπου 1,5 έτος από το 2027 έως το 2030. Αυτή η αύξηση θα γίνει λόγω της πίεσης που ασκεί το δημογραφικό και η γήρανση του πληθυσμού.
Οι διεθνείς οργανισμοί εκτιμούν ότι έως το 2030, η χώρα θα πρέπει να αυξήσει την ηλικία συνταξιοδότησης κατά ενάμισι έτος, φτάνοντας τα 68,5 έτη για την πλήρη συνταξιοδότηση και κατά ένα έτος και τρεις μήνες, φτάνοντας τα 63,5 έτη για την πρόωρη συνταξιοδότηση.
Για τις γυναίκες, λόγω του μεγαλύτερου προσδόκιμου ζωής, προβλέπεται μια αύξηση του ορίου ηλικίας έως το 2030, κατά έναν μήνα περισσότερο, φτάνοντας τα 68,6 έτη για την πλήρη συνταξιοδότηση και τα 63,6 έτη για την πρόωρη συνταξιοδότηση.
Ωστόσο, η κυβέρνηση αποκλείει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο αλλαγών έως το 2027, καθώς η χώρα μας βρίσκεται σήμερα στην κορυφή των χωρών της ΕΕ όσον αφορά το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης και τη μέση πραγματική ηλικία αποχώρησης από τον ενεργό εργασιακό βίο.
Η πρώτη αύξηση των ορίων ηλικίας λόγω του προσδόκιμου ζωής θα πραγματοποιηθεί στο διάστημα 2027-2030 και θα επηρεάσει τα όρια τόσο για την πλήρη όσο και για τη μειωμένη σύνταξη.
Ο αρμόδιος υφυπουργός Εργασίας Πάνος Τσακλόγλου είπε ότι «έγινε πρόσφατα η εξέταση και οι διαφοροποιήσεις ήταν μηδαμινές. Αυτός είναι και ο λόγος που μέχρι το 2027 δεν πρόκειται να γίνει καμία μεταβολή στα όρια αυτά».
Πινγκ πονγκ οι ευθύνες για το ποιος αποφάσισε την εισβολή
Βάσει των σχετικών διατάξεων του νόμου, υπεύθυνοι για την εύρυθμη λειτουργία μιας σχολής και ακόμη περισσότερο για την ασφάλεια των κτιρίων αυτής είναι οι κοσμήτορες.
Το γνωστό γαϊτανάκι με τους υπευθυνο-ανεύθυνους για την απόφαση εισβολής της ΕΛ.ΑΣ. στα ΑΕΙ παίχτηκε πάλι, χθες, στην υπόθεση της Νομικής. Η ΕΛ.ΑΣ. άφηνε να διαρρέει ότι οι πρυτανικές αρχές την κάλεσαν να μπει στο κτίριο της Νομικής, για να διαλύσει την κατάληψη. Από την άλλη, στενοί κύκλοι των πρυτανικών αρχών τόνιζαν στην «Εφ.Συν.» πως δεν κλήθηκε η ΕΛ.ΑΣ. αλλά «ενημερώθηκε» από τους κοσμήτορες της Νομικής Σχολής και της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών ότι στην κατάληψη έχουν εισέλθει εξωπανεπιστημιακά άτομα, καθώς και αλλοδαποί. Ετσι, όπως υποστήριξαν οι ίδιοι κύκλοι, «αυτεπαγγέλτως η ΕΛ.ΑΣ. εισήλθε στον χώρο της Νομικής». Το παιχνίδι είναι πιο σοβαρό από το «τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια» και αφορά τις προβλέψεις του νόμου Κεραμέως για τα ΑΕΙ, σύμφωνα με τις οποίες το «μπαλάκι» της ευθύνης για την καταστολή έχει φύγει από τις πρυτανικές αρχές, περνάει τυπικά στους κοσμήτορες, αλλά τελικά βρίσκεται στα χέρια της Αστυνομίας.
Βάσει των σχετικών διατάξεων του νόμου, υπεύθυνοι για την εύρυθμη λειτουργία μιας σχολής και ακόμη περισσότερο για την ασφάλεια των κτιρίων αυτής είναι οι κοσμήτορες. Οπερ σημαίνει ότι λογοδοτούν σε περίπτωση είτε κατάληψης (διατάραξη της εύρυθμης λειτουργίας δημόσιου χώρου) είτε φθορών και άλλων ζητημάτων ασφαλείας. Είναι και θα παραμένει άγνωστη, κάθε φορά, η συνομιλία τού κάθε κοσμήτορα με την Αστυνομία. Εχει σημασία, όμως, το περιεχόμενο αυτής. Αλλα σημαίνει και προκαλεί η «ενημέρωση» για κατάληψη χωρίς άλλα προβλήματα και άλλα η «ενημέρωση» για επεισόδια και καταστροφές, καθώς, βάσει αυτής της διάκρισης, η Αστυνομία (πρέπει να) αποφασίζει αν θα παρέμβει ή όχι. Επιπλέον, στις δίκες που γίνονται –αν και εφόσον οι προσαγωγές μετατρέπονται σε συλλήψεις–, το Πανεπιστήμιο παρίσταται ως Πολιτική Αγωγή και αναγκαστικά θα πρέπει να υποστηρίξει τους λόγους της «ενημέρωσης».
Και πάλι, βέβαια, δεν αλλάζει το σκηνικό που έχει στηθεί. Αρκεί, όπως καλή ώρα χθες, μια απλή ενημέρωση ότι υπάρχουν εξωπανεπιστημιακά άτομα και η Αστυνομία εισβάλλει στο Ιδρυμα. «Αυτεπαγγέλτως». Είναι προφανές πως η καταστολή στα Πανεπιστήμια ασκείται, πλέον, με άλλους όρους. Οι πρυτανικές αρχές γλιτώνουν την ευθύνη, οι κοσμήτορες προστατεύονται από το παιχνίδι της συγκάλυψης και η ΕΛ.ΑΣ. προελαύνει. «Αυτεπαγγέλτως».
Ομως, έχει αποδειχθεί πως τα όργανα των Πανεπιστημίων δεν λειτουργούν πάντα με τον ίδιο τρόπο. Υπάρχουν κοσμήτορες που όχι μόνον δεν «ενημερώνουν» τα αστυνομικά όργανα, αλλά αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και διαπροσωπικές επαφές για την αντιμετώπιση των όποιων μορφών διαμαρτυρίας εντός των ΑΕΙ. Υπάρχουν, όμως, και κοσμήτορες που παίρνουν τηλέφωνο. Και κάτι λένε. Και η Αστυνομία έρχεται.
