Έχουμε πλέον χειρουργεία με πληρωμή, στο δημόσιο σύστημα Υγείας. Δηλαδή πολίτες που για πολλά χρόνια πληρώνουν τις εισφορές τους στα δημόσια ταμεία, όταν βρεθούν σε ώρα ανάγκης, πρέπει να πληρώσουν περισσότερο. Αλλά, έχουμε και χειρουργεία - giveaways, εμπορεύματα που τα δίνει το Υπουργείο δωρεάν, για να προωθήσει το προϊόν. Ο Υπουργός δήλωσε σχετικά: «Θα ήθελα να πω ότι τα σημερινά ειδικά χειρουργεία, εδώ και στο ΑΧΕΠΑ, κατόπιν αποφάσεων του πρωθυπουργού καίτοι οι ασθενείς τα είχαν πληρώσει, με υπουργική απόφαση, επειδή αδημονούσαν να χειρουργηθούν θα τους επιστρέψουμε τα χρήματά τους».
Η Δημόσια Υγεία πρώτα έγινε ουτοπία, με τις τεράστιες λίστες των χειρουργείων, τώρα γίνεται και φιλανθρωπία. Αυτή η ομολογία αποτυχίας της κυβέρνησης, αντιμετωπίστηκε ως φιέστα από τον Υπουργό, κατά την έναρξη των χειρουργείων επί πληρωμή στο ΕΣΥ. Εκεί που η ντροπή συνάντησε το κιτς, ήταν όταν πόζαρε, μαζί με παρατρεχάμενους και τον ασθενή.
Την Τρίτη, ο Υπουργός Υγείας έστησε μία φιέστα, πανηγυρίζοντας πάνω στο γεγονός ότι ασφαλισμένοι με χιλιάδες ευρώ σε εισφορές θα αναγκάζονται να πληρώνουν τα χειρουργεία τους στο δημόσιο σύστημα Υγείας. Επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη, έκανε μια διαφημιστική ανάρτηση για εστιατόριο της πόλης, μετά πήγε στο νοσοκομείο και πόζαρε επανειλημμένα με τον ασθενή που ετοιμαζόταν για το επί πληρωμή χειρουργείο του, σε βίντεο και φωτογραφίες. Κάπου στο ενδιάμεσο βγήκε και στην τηλεόραση για να αποποιηθεί ευθυνών για το σοκαριστικό γεγονός ότι ένας 72χρονος καρκινοπαθής έψαχνε για πολλές εβδομάδες το φάρμακό του, περίμενε εβδομάδες για θεραπεία, δεν άντεξε τους πόνους και το αδιέξοδο και αυτοκτόνησε.
Από τις αναρτήσεις του Υπουργού μάθαμε ότι o ασθενής στη φωτογραφία «περίμενε για να χειρουργηθεί από το 2019, προσήλθε για αρθροπλαστική γόνατος. Έκανε ο ίδιος δηλώσεις στην κάμερα, κατόπιν επιθυμίας του και κυριολεκτικά με δάκρυα στα μάτια, μας ευχαρίστησε για την λύση που του δώσαμε». Επίσης μάθαμε ότι σε μια στιγμή «μεγαλοσύνης», η κυβέρνηση που βρίσκεται στην εξουσία αυτά τα 5 χρόνια που ο ασθενής περιμένει το χειρουργείο του, αποφάσισε να του επιστρέψει τα χρήματα που είχε ήδη πληρώσει για την επέμβαση. Μπροστά στις κάμερες και με τον ασθενή στο κρεβάτι πριν την επέμβαση, ο Υπουργός έδειξε «ανθρωπιά»: «Θα ήθελα να πω ότι τα σημερινά ειδικά χειρουργεία, εδώ και στο “ΑΧΕΠΑ”, κατόπιν αποφάσεων του πρωθυπουργού, καίτοι οι ασθενείς τα είχαν πληρώσει, με υπουργική απόφαση, επειδή αδημονούσαν να χειρουργηθούν, θα τους επιστρέψουμε τα χρήματά τους. Θα τα πληρώσει το υπουργείο Υγείας, ως μία συμβολική κίνηση για την έναρξη αυτής της μεγάλης μεταρρύθμισης, που αλλάζει την ιστορία του ΕΣΥ».
Δεν έχουμε δηλαδή μόνο την εικόνα του Υπουργού που ποζάρει με τον ασθενή σε χειρουργικό τραπέζι. Έχουμε και την εικόνα του καλοκάγαθου αφέντη, που κάνει τη χάρη στον πολίτη να του παρέχει χωρίς επιπλέον κόστος μία υπηρεσία που de facto θα έπρεπε να είναι χωρίς επιπλέον κόστος. Δεν είναι «δωρεάν» τα χειρουργεία του ΕΣΥ, έχουν προπληρωθεί από όλους/ες μας. Είναι καθήκον της εκάστοτε εξουσίας. Αν δεν μπορεί να το παρέχει, έχει αποτύχει, όσο κι αν επιμένει να πανηγυρίζει την αποτυχία της.
Oι δηλώσεις του Άδωνι Γεωργιάδη είναι γεμάτες θριαμβολογίες και, ως συνήθως, στην άλλη όχθη της πραγματικότητας. Μιλάει για «ιστορική μεταρρύθμιση» στο ΕΣΥ, κάτι που «το συζητούσαμε 32 ολόκληρα χρόνια» και «τώρα γίνεται πραγματικότητα». Η «ιστορία» βέβαια, έχει χρυσές αλλά και μαύρες σελίδες, ο Άδωνις Γεωργιάδης ειδικεύεται στη δεύτερη κατηγορία. Επίσης, φοβερή «μεταρρύθμιση», να πληρώνουν δηλαδή περισσότερο οι πολίτες. Θέλει πραγματικά οίστρο και μακρόπνοο σχεδιασμό για να λύσεις το πρόβλημα με τέτοιο τρόπο.
Οι λέξεις έχουν χάσει ολοκληρωτικά το νόημά τους, σε σημείο που η κυβέρνηση λέει στους πολίτες «δεν μπορώ, κάν’το εσύ» και μετά πανηγυρίζει για τη φαεινή της ιδέα.
Σχολιάζοντας στο «Χ» μία ανάρτηση πολίτη που ανέφερε το προφανές, ότι πληρώνει εισφορές για δεκαετίες και τα χρήματα που έχει καταβάλλει για ασφάλιση είναι περισσότερα από όσα έχει ξοδέψει το δημόσιο για περίθαλψη, ο Υπουργός απάντησε κυνικά και ψευδώς ότι «δεν σας υποχρεώνει κανείς» να πάτε στα χειρουργεία επί πληρωμή.
Υπάρχει χάσμα όμως ανάμεσα στην ελεύθερη επιλογή και τον εκβιασμό. Η κυβέρνηση κανει μονίμως αυτήν τη λαθροχειρία. Στην εργασία, π.χ., ένας εργαζόμενος «επιλέγει» να βρει δεύτερη δουλειά για επιπλέον εισόδημα ή εκβιάζεται λόγω του κόστους επιβίωσης; Κατά κανόνα σήμερα συμβαίνει το δεύτερο. Επιλέγει να κάνει υπερωρίες ή εκβιάζεται από τον εργοδότη του; Επίσης, κατά κανόνα, το δεύτερο. Ένας ασθενής που χρειάζεται χειρουργείο εκβιάζεται πλέον να πληρώσει για να χειρουργηθεί γρηγορότερα, παρακάμπτοντας την ουρά. Και εκβιάζεται, γιατί, σύμφωνα με το Υπουργείο, στις λίστες χειρουργείων των δημοσίων νοσοκομείων βρίσκονται σήμερα περισσότερα από 100.000 άτομα. Δεν υπάρχει τυπογραφικό, ο αριθμός είναι εξαψήφιος. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου από αυτά το 43% περιμένει έως και 4 μήνες, το 31% από 4-12 μήνες, ενώ η αναμονή για το 26% δηλαδή για 26 χιλιάδες περιστατικά ξεπερνά τους 12 μήνες. Παράλληλα, όπως καταγγέλλει η αντιπολίτευση, «το 30% των χειρουργικών τραπεζιών και δεκάδες κλίνες ΜΕΘ παραμένουν κλειστά λόγω έλλειψης προσωπικού, αναισθησιολόγοι καταρρέουν από τις απανωτές εφημερίες, 6.500 οργανικές θέσεις γιατρών και 20.000 θέσεις νοσηλευτών παραμένουν κενές». Τα κενά στο ΕΣΥ λύνονται μόνο με μαζικές προσλήψεις, για τον απλούστατο λόγο ότι όταν προκηρύσσεις λίγες θέσεις, οι πιθανώς ενδιαφερόμενοι ξέρουν ότι θα χρειαστεί να δουλεύουν σε εξοντωτικά ωράρια.
Ποιος διόγκωσε, τουλάχιστον, το πρόβλημα; Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, που τώρα έρχεται «να το λύσει», με το επιχείρημα ότι «δεν βλέπετε πόσο χάλια είναι ήδη η κατάσταση;». Πράγματι, τα στοιχεία της Eurostat για την πρόσβαση των πολιτών στην Υγεία, το 2022, είναι αποκαρδιωτικά. Αυτό είναι το μόνιμο μοτίβο της απαξίωσης του κοινωνικού κράτους. Δεν προσλαμβάνεις προσωπικό, δεν συντηρείς υποδομές, δεν ανοίγεις τα κλειστά χειρουργικά κρεβάτια, δεν ακούς τους εργαζόμενους και μετά παριστάνεις τον «υπεύθυνο, ρεαλιστή μεταρρυθμιστή». Στην πράξη είσαι αυτός που εκμεταλλεύεται τον ανθρώπινο πόνο για να προωθήσεις τις ιδεοληψίες σου, ότι όλα είναι εμπορεύματα και κερδίζει όποιος μπορεί να τα (ξανά)πληρώσει.
Μόνο που, σε μία σύγχρονη κοινωνία και όχι μια ζούγκλα, πρέπει να υπάρχει ένα ελάχιστο πλέγμα προστασίας, συγκεκριμένα αγαθά που δεν εξαρτώνται από τα χρήματα του «πελάτη» και δεν έχουν τιμοκατάλογο. Θα έπρεπε να μπορούσαμε να συμφωνήσουμε ότι η Υγεία είναι ένα από αυτά. Θα έπρεπε να μπορούσαμε να συμφωνήσουμε επίσης ότι, όταν μία κυβέρνηση λέει «δεν μπορώ να δώσω παραπάνω» για τα κενά στην Υγεία και στην Παιδεία, πρέπει να ξαναδεί, πάρα πολύ σοβαρά, τις προτεραιότητές της. Γιατί όλα στην πολιτική είναι θέματα προτεραιοτήτων.
Μέχρι να ξαναδούμε τις προτεραιότητές μας, ο Υπουργός θα μπορεί ακόμα και να κληρώνει δωρεάν απογευματινά χειρουργεία από το προφίλ του ή να βγάζει σέλφις μέσα στη χειρουργική αίθουσα, όσο το δημόσιο, καθολικό σύστημα Υγείας θα γίνεται όλο και πιο μακρινή ανάμνηση και χιλιάδες συνάνθρωποί μας θα κοιτούν το τιμοκατάλογο για την επέμβασή τους.
του Θάνου Καμήλαλη
