Τι πραγματικά βρήκε στα χώματα του δυστυχήματος το Γενικό Χημείο του Κράτους αποκαλύπτει ο πραγματογνώμονας χημικός μηχανικός Νίκος Κάρναβος

Μπορεί εδώ και δύο χρόνια ο πρωθυπουργός να έσπευσε να βγάλει πόρισμα ότι η φωτιά στα Τέμπη οφείλεται σε «λάδια», αλλά τα «ευρήματα» Μητσοτάκη δεν υποστηρίζονται ούτε από τους πραγματογνώμονες ούτε από το Γενικό Χημείο του Κράτους! Το τελευταίο φέρεται ότι βρήκε ξυλόλιο σε ποσότητες 400 φορές πάνω από το επιτρεπόμενο! Υπενθυμίζεται ότι τον Μάρτιο του 2023 ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στον Σταύρο Θεοδωράκη είχε ερωτηθεί: «Τι περιείχε το εμπορικό τρένο; Δηλαδή η μεγάλη φωτιά είχε σχέση με την ουσία, με τα υλικά που μετέφερε;». Και η απάντησή του ήταν κατηγορηματική: «Καμία. Το γνωρίζουμε αυτό πια με βεβαιότητα. Γνωρίζουμε ακριβώς τι μετέφερε το εμπορικό τρένο. Δεν υπήρχε τίποτα εύφλεκτο.

Η σύγκρουση ήταν τόσο βίαιη και τόσο σφοδρή που προκάλεσε, αυτό μας λένε οι ειδικοί, μια πρώτη ανάφλεξη και προφανώς στη συνέχεια υπήρχαν εύφλεκτα υλικά, λάδια, τα οποία πήραν φωτιά όταν έγινε η σύγκρουση. Άρα, αυτό θέλω να το απαντήσω κατηγορηματικά, γιατί ξέρετε όχι μόνον στη χώρα μας, παντού ευδοκιμούν οι θεωρίες συνωμοσίας. Δεν υπήρχε τίποτα ύποπτο στην εμπορική αμαξοστοιχία» (Alpha, 22/3).

Αλλαξε η υφή των μαλλιών!

Ομως από τα στοιχεία των δειγμάτων του Γενικού Χημείου του Κράτους, όπως τα αξιολογεί ο χημικός μηχανικός Νίκος Κάρναβος, προκύπτουν τα ακριβώς αντίθετα. Το Χημείο του Κράτους βρήκε ξυλόλιο, και μάλιστα σε μεγάλες ποσότητες, όπως υπογραμμίζει σε τεχνική έκθεσή του, την οποία παρουσιάζει η ΑΥΓΗ της Κυριακής. Αυτό προκύπτει και από τα επίσημα έγγραφα του Γενικού Χημείου του Κράτους, που αποδεικνύουν ότι στα Τέμπη βρέθηκαν δεκάδες αρωματικοί υδρογονάνθρακες. Στα έγγραφα αναφέρεται ότι σε τρία διαφορετικά δείγματα που ελήφθησαν από βαγόνι του InterCity το οποίο βρίσκεται στη θέση Κουλούρι εντοπίστηκαν δεκάδες ουσίες, όπως ξυλόλιο, βενζόλιο, τουλόλιο κ.ά., η ύπαρξη των οποίων δεν δικαιολογείται. Τα δείγματα πάρθηκαν τον Σεπτέμβριο και παραδόθηκαν τον Ιανουάριο, ωστόσο για άλλη μία φορά δεν υπάρχουν αναλύσεις που θα καταδείκνυαν την πραγματική ποσότητα.

Ο Ν. Κάρναβος, ο οποίος είναι χημικός μηχανικός και σύμβουλος περιβαλλοντικών θεμάτων, υγιεινής, ασφάλειας και ποιότητας, μελέτησε τα πρωτογενή στοιχεία του Γενικού Χημείου του Κράτους από τα χώματα που συλλέχθηκαν στον χώρο του δυστυχήματος των Τεμπών, συνέταξε τεχνική έκθεση την οποία κατέθεσε στον εφέτη ανακριτή της Λάρισας, ενώ πραγματοποίησε και δικούς του υπολογισμούς που δείχνουν συγκέντρωση ξυλολίου πολύ πάνω από εκείνη που βρήκε το Χημείο του Κράτους. Μελέτησε μέχρι και την αλλαγή στην υφή των μαλλιών επιβατών που επέζησαν και περιέγραψαν τη συγκεκριμένη μεταβολή (!), και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι στα Τέμπη χύθηκαν 13,33 κ.μ. ξυλόλιο (τουτέστιν 13.333 λίτρα), τα οποία βρίσκονταν σε 13 παλετοδεξαμενές ICB των 1.000 λίτρων. Προσδιόρισε, μάλιστα, και μία έκταση 500 τ.μ. στην οποία χύθηκε το ξυλόλιο, όπως προκύπτει από φωτογραφικό υλικό που παρουσιάζει η ΑΥΓΗ της Κυριακής.

Υδρογονάνθρακες (ενδεχομένως και χλωριωμένοι)

Το πρώτο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί αφορά ποιο είναι το υλικό που δημιούργησε την πυρόσφαιρα (fireball). «Η απλή ανάλυση βασικών αιτίων (root cause analysis) οδηγεί αβίαστα στην εκδοχή ότι το υλικό που οδήγησε στην ανάφλεξη (και στη δημιουργία πυρόσφαιρας) είναι κάποιος/κάποιοι υδρογονάνθρακες (ενδεχομένως και χλωριωμένοι)» αναφέρει η τεχνική έκθεση του Ν. Κάρναβου που έχει στα χέρια του ο εφέτης ανακριτής και προσθέτει: «Οι μετρήσεις που έγιναν σε δείγματα εδάφους από το Γενικό Χημείο του Κράτους δείχνουν, εκτός των άλλων, την παρουσία μίας ουσίας που περιέχεται σε μείγμα υδρογονανθράκων, του ξυλόλιου». Ο Ν. Κάρναβος προχώρησε σε επαναξιολόγηση των αποτελεσμάτων του Χημείου του Κράτους με βάση τα πρωτογενή δεδομένα του Μαΐου του 2023.

Και βρήκε «παρουσία υδρογονανθράκων»: «Η αξιολόγηση των φασμάτων FTIR δειγμάτων χώματος και ενός χρωματογραφήματος δείγματος χώματος ταυτοποιεί με βεβαιότητα την παρουσία, εκτός του ελαίου σιλικόνης, και υδρογονανθράκων (ΒΤΕΧ). Η παρουσία του ελαίου σιλικόνης είναι προφανής, καθόσον δεν ανεφλέγη, αλλά διασκορπίστηκε και κάλυψε επιφάνειες και έδαφος (ως υλικό με μεγάλο ιξώδες και μη πτητικό)». Επισημαίνει, μάλιστα, ότι «η παρουσία των ΒΤΕΧ σε δείγματα που ελήφθησαν μετά από 29 ημέρες από το συμβάν και σε ένα πεδίο που αλλοιώθηκε (έγινε εξυγίανση του εδάφους!) μαρτυρά με μεγάλη βεβαιότητα την παρουσία τους σε πολύ μεγαλύτερες συγκεντρώσεις. Ακόμα και μετά από 29 ημέρες και με όλες τις διαδικασίες εξάτμισης, οξείδωσης, βιοαποικοδόμησης που υπέστησαν οι εναπομείναντες υδρογονάνθρακες και της απομάκρυνσης του εδάφους εξακολουθούν και εντοπίζονται στα δείγματα που ελήφθησαν».

Η ποσότητα των υδρογονανθράκων

Το επόμενο ερώτημα είναι σε τι ποσότητες βρέθηκαν αυτοί οι υδρογονάνθρακες. Ο Ν. Κάρναβος αποκαλύπτει τις μετρήσεις που έκανε το Γενικό Χημείο του Κράτους αλλά και τις δικές του: «Η συγκέντρωση του ξυλολίου που δόθηκε από το Γενικό Χημείο του Κράτους είναι 0,35 milligram/Kg (350 μικρογραμμάρια/Kg), ενώ οι επανεκτιμήσεις/υπολογισμοί που έγιναν δίνουν 3,3 milligram/Kg». Είναι προφανές ότι η διαφορά των δύο μετρήσεων είναι μεγάλη, όμως ακόμα και τα στοιχεία του Χημείου του Κράτους αρκούν για να βγουν εντυπωσιακά συμπεράσματα. Ως βάση σύγκρισης για το ξυλόλιο λαμβάνεται το STORET, το οποίο αναφέρει ότι οι τυπικές τιμές «σε αγροτικά και παλαιά αστικά πάρκα εδάφη που δεν επηρεάζονται από τοπική σημειακή πηγή ρύπανσης είναι 0,92 και 0,80 μικρογραμμάρια/kg (0,00092 και 0,00080 milligram/kg)». Επομένως, ακόμα και με βάση τις μετρήσεις του Χημείου του Κράτους έχουμε τουλάχιστον 400 φορές υψηλότερη συγκέντρωση από τις τιμές του STORET! Αν λάβουμε υπόψη τις μετρήσεις Κάρναβου, χάνεται ο λογαριασμός! Επισημαίνεται δε ότι σε σχετικό ερώτημα άλλου πραγματογνώμονα το Γενικό Χημείο του Κράτους απάντησε ότι στη βάση δεδομένων STORET των ΗΠΑ η διάμεση συγκέντρωση σε δείγμα εδάφους είναι 0,038 milligram/Kg.

Αξίζει να επισημανθεί ότι οι αναφερόμενες συγκεντρώσεις ξυλολίου είναι σε ξηρή βάση, δηλαδή σε δείγμα που δεν περιέχει υγρασία, ενώ οι υπολογισμοί του Γενικού Χημείου του Κράτους και του Ν. Κάρναβου είναι σε υγρή βάση, καθόσον δεν υπάρχουν τα σχετικά στοιχεία υγρασίας του δείγματος χώματος για να γίνουν οι σχετικές διορθώσεις. Με βάση την τυπική τιμή υγρασίας ~40%, η συγκέντρωση που εκτίμησε το Χημείο του Κράτους των 0,35 milligram/Kg γίνεται 0,875 milligram/Kg, δηλαδή πάνω από διπλάσια. Και αν θεωρήσουμε ότι λόγω των νερών πυρόσβεσης το χώμα έχει κορεστεί σε υγρασία, τότε το ποσοστό της υγρασίας είναι πολύ μεγαλύτερο και άρα η συγκέντρωση σε ξηρή βάση ακόμα μεγαλύτερη.

Η πραγματική συγκέντρωση, σύμφωνα με την έκθεση Κάρναβου, εκτιμάται ότι είναι 8,25 milligram/Kg (συντηρητική και προς τα κάτω), πάνω από το όριο των 5 milligram/Kg. Υπογραμμίζεται, επίσης, ότι το Γενικό Χημείο του Κράτους έκανε τις μετρήσεις για υδρογονάνθρακες μόνο σε ένα από τα δείγματα που είχε συλλέξει (το δείγμα 20) και πως σε αυτό στηρίχθηκαν οι υπολογισμοί και τα συμπεράσματα. Η παρουσία υδρογονανθράκων διαφόρων τύπων (ΒΕΤΧ, ΡΑΗ, χλωριωμένων) και υπολειμμάτων από την καύση τους ακόμα και 29 μέρες μετά σε ένα αλλοιωμένο πεδίο ενισχύεται και από μια σειρά παρατηρήσεων στις εκθέσεις εξέτασης των δειγμάτων (γαλακτώματα, οσμή υδρόθειου) και από τη συσχέτιση της ύπαρξης ορισμένων ουσιών σε δείγματα με την παρουσία διαλυτών.

Κώστας Πουλακίδας