Ένα πρωτόγνωρο τοπίο διαμορφώνεται στην ελληνική οικονομία και στην αγορά εργασίας καθώς επελαύνει ο κορονοϊός. Εκατομμύρια εργαζόμενοι μπαίνουν σταδιακά στον «πάγο» καθώς εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις υπολειτουργούν ή έχουν κλείσει προσωρινά με κρατική εντολή.

Πάνω από 1,5 εκατομμύρια μισθωτοί προσδοκούν πλέον αντί μισθού μια έκτακτη επιδότηση από το κράτος ύψους 800 ευρώ η οποία θα δοθεί για περίοδο 45 ημερών. Αγορά εργασίας και επιχειρηματικότητα εξελίσσονται σε μεγάλους ασθενείς της πανδημίας. Κι ενώ οι ψηφιακές υπεύθυνες δηλώσεις των εργοδοτών για τα μέτρα στήριξης πέφτουν «βροχή» στο σύστημα «Εργάνη» του υπουργείου Εργασίας, με τον ίδιο καταιγιστικό ρυθμό πολλαπλασιάζονται και οι καταγγελίες για εργοδοτικές αυθαιρεσίες... 

Στο περιβάλλον αυτό η κυβέρνηση νομοθετεί πρωτόγνωρα εργαλεία ευελιξίας της εργασίας, απαγορεύοντας ταυτόχρονα τις απολύσεις σε όσες επιχειρήσεις εντάσσονται στα μέτρα στήριξης, σε μια προσπάθεια να συγκρατήσει κύμα μαζικών απολύσεων. Οι παραγωγικοί κρίκοι της ελληνικής οικονομίας καλούνται πλέον να διαχειριστούν μια παντελώς νέα καθημερινότητα:

Εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που έχουν κλείσει

Οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις με απαγόρευση λειτουργίας δεν οφείλουν να παρέχουν την εργασία τους και οι εργοδότες δεν οφείλουν αποδοχές. Οι συμβάσεις εργασίας τελούν σε αναστολή, για όσο χρονικό διάστημα ισχύει η εντολή της δημόσιας αρχής. Άδειες άνευ αποδοχών αίρονται αυτοδικαίως.

Δικαιούνται

Αποζημίωση 800 ευρώ 

Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση καλύπτει χρονικό διάστημα 45 ημερών, δηλαδή μέχρι τέλη Απριλίου. Οι μισθωτοί την δικαιούνται εφόσον δεν έχουν άλλη σύμβαση εξαρτημένης εργασίας σε άλλον εργοδότη. Όσοι έχουν δυο μισθολόγια κι εφόσον συνεχίζει η λειτουργία του ενός εργοδότη, δεν μπορούν να εισπράξουν τα 800 ευρώ, ακόμη κι αν ανασταλεί η λειτουργία του δεύτερου. Για παράδειγμα: 

• Υπάλληλος σε λογιστήριο που εργάζεται και σε καφετέρια. Η σύμβασή του ανεστάλη από την καφετέρια, αλλά δεν μπορεί να εισπράξει τα 800 ευρώ επειδή η σύμβασή του με το λογιστήριο παραμένει ενεργή. Πρέπει να εισπράξει μισθό από το λογιστήριο. 

Όσοι απασχολούνταν σε πάνω από έναν εργοδότες, των οποίων ανεστάλη η δραστηριότητα επιλέγουν έναν εργοδότη για να γίνουν δικαιούχοι της αποζημίωσης. Για παράδειγμα : 

• Υπάλληλος σε εμπορικό κατάστημα που εργάζεται παράλληλα σε ταβέρνα. Έχουν ανασταλεί και οι δυο συμβάσεις του. Θα εισπράξει μια φορά τα 800 ευρώ και πρέπει να επιλέξει ποιον εργοδότη θα δηλώσει στην ψηφιακή υπεύθυνη δήλωση. 

Πώς θα την λάβουν 

Για να λάβουν οι εργαζόμενοι την αποζημίωση των 800 ευρώ (η οποία είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και μη συμψηφιστέα) απαιτούνται δυο βασικά «κλικ» το πρώτο από τον εργοδότη και το δεύτερο από τον εργαζόμενο:

• Ο εργοδότης υποχρεούται να υποβάλλει στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» του υπουργείου Εργασίας την ειδική ψηφιακή υπεύθυνη δήλωση μέσω της καρτέλας «Ειδικά έντυπα» και επιλέγοντας «Δηλώσεις Αναστολής Δραστηριοτήτων Εργοδοτών». Η υποβολή της ειδικής αυτής ψηφιακής υπεύθυνης δήλωσης πρέπει να γίνει έως την επόμενη Παρασκευή 10 Απριλίου (αρχικά οι αιτήσεις τελείωναν σήμερα 31/3 αλλά χθες Δευτέρα βράδυ δόθηκε 10ήμερη παράταση). Η πλατφόρμα ξεκίνησε να λειτουργεί στο σύστημα «Εργάνη» από τα μεσάνυχτα της 24^ηςΜαρτίου. Οι εργοδότες υποχρεούνται να γνωστοποιήσουν την υπεύθυνη δήλωση, εγγράφως ή ηλεκτρονικά στον εργαζόμενο, δηλώνοντάς του και τον αριθμό πρωτοκόλλου καταχώρισης της πράξης στο σύστημα «Εργάνη». Ο εν λόγω αριθμός πρωτοκόλλου είναι στοιχείο απαραίτητο για την διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει στη συνέχεια ο εργαζόμενος.

• Οι εργαζόμενοι, αφού πρώτα δηλωθεί από τους εργοδότες στην «Εργάνη» η αναστολή της σύμβασης εργασίας τους, πρέπει να υποβάλλουν την δική τους υπεύθυνη δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα supportemployees.yeka.gr. Οι ψηφιακές αιτήσεις των εργαζομένων θα ξεκινήσουν κανονικά την ερχόμενη Τετάρτη 1^ηΑπριλίου και θα διαρκέσουν έως και την Παρασκευή 10 Απριλίου, ενώ δεν αποκλείεται να δοθεί και για τους εργαζόμενους παράταση στο τέλος του 10ήμερου. Κατ αρχήν, όμως, οι εργαζόμενοι θα υποβάλλουν τμηματικά και ανά μέρα τις αιτήσεις τους ανάλογα με το τελευταίο ψηφίο του ΑΦΜ τους, ως εξής: 

Την 1/4/2020 όσων εργαζομένων το ΑΦΜ λήγει σε 1

Την 2/4/2020 όσων εργαζομένων το ΑΦΜ λήγει σε 2

Την 3/4/2020 όσων εργαζομένων το ΑΦΜ λήγει σε 3

Την 4/4/2020 όσων εργαζομένων το ΑΦΜ λήγει σε 4

Την 5/4/2020 όσων εργαζομένων το ΑΦΜ λήγει σε 5

Την 6/4/2020 όσων εργαζομένων το ΑΦΜ λήγει σε 6

Την 7/4/2020 όσων εργαζομένων το ΑΦΜ λήγει σε 7

Την 8/4/2020 όσων εργαζομένων το ΑΦΜ λήγει σε 8

Την 9/4/2020 όσων εργαζομένων το ΑΦΜ λήγει σε 9

Την 10/4/2020 όσων εργαζομένων το ΑΦΜ λήγει σε 0.

Στην υπεύθυνη δήλωση οι δικαιούχοι εργαζόμενοι πρέπει να συμπληρώσουν,εκτός από τα προσωπικά τους στοιχεία που αντλούνται αυτόματα από το «Εργάνη» : 

• τα στοιχεία του προσωπικού τους τραπεζικού λογαριασμού IBAN και 

• τον αριθμό πρωτοκόλλου καταχώρισης της υπεύθυνης δήλωσης του εργοδότη στο σύστημα «Εργάνη»

Δικαιούνται

Μείωση ενοικίου 40% 

Πώς θα την λάβουν 

Οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων που έκλεισαν προσωρινά με κρατική εντολή δικαιούνται να καταβάλλουν το 60% του ενοικίου της κύριας κατοικίας τους εάν αυτή είναι Α’ κατοικία. Γι αυτό απαιτείται ένα «κλικ»:

• Στην ψηφιακή υπεύθυνη δήλωση που θα υποβάλλουν οι εργαζόμενοι στην πλατφόρμα supportemployees.yeka.gr στο πεδίο Γ (περιεχόμενο δήλωσης) γ) πρέπει να τικάρουν το κουτάκι «Μισθώνω κύρια κατοικία» και ακολούθως να αναγράψουν το ονοματεπώνυμο και το ΑΦΜ του εκμισθωτή όπως και την διεύθυνση του ακινήτου. Προσοχή, το εν λόγω πεδίο συμπληρώνεται μόνο αν ο ΚΑΔ του εργοδότη ανήκει σε εκείνους που ανεστάλη η επιχειρηματική τους δραστηριότητα με εντολή δημόσιας αρχής.

Δικαιούνται 

Αναστολή καταβολής φορολογικών υποχρεώσεων και δόσεων ρυθμίσεων φορολογικών οφειλών 

Πώς θα την λάβουν 

Οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων που έκλεισαν προσωρινά με κρατική εντολή δικαιούνται αναστολή των φορολογικών τους υποχρεώσεων που είναι πληρωτέες τέλη Μαρτίου για 4 μήνες. Δηλαδή εφόσον έχουν, για παράδειγμα, ενεργή ρύθμιση από φόρο εισοδήματος δεν υποχρεούνται να καταβάλλουν την τρέχουσα δόση 31 Μαρτίου, αλλά μπορούν να την πληρώσουν έως 31 Ιουλίου.

Το μέτρο λειτουργεί προφανώς αυτεπάγγελτα από την ΑΑΔΕ, καθώς στην ψηφιακή υπεύθυνη δήλωση υπάρχει η φράση : «Επίσης αιτούμαι την υπαγωγή μου στα μέτρα στήριξης των διατάξεων των από 14.03.2020 ΠΝΠ (Α΄64) και 20.03.2020 ΠΝΠ (Α΄68)». Στην ΠΝΠ της 20^ηςΜαρτίου προβλέφθηκε το μέτρο αυτό για τους μισθωτούς. 

Προσοχή, όσοι πληρώσουν τις βεβαιωμένες οφειλές ΔΟΥ και των δόσεων ρυθμίσεων στην προβλεπόμενη τους ημερομηνία, δηλαδή στις 31 Μαρτίου, αν και δικαιούνται αναστολή θα έχουν έκπτωση 25% επί του ποσού ως κίνητρο.

Δικαιούνται 

Αναστολή δόσεων τραπεζικών δανείων 

Πώς θα την λάβουν 

Εργαζόμενοι που θα λάβουν την ενίσχυση των 800 ευρώ κι εφόσον ήταν συνεπείς δανειολήπτες στην προ κορονοιού εποχή θα δικαιούνται αναστολή των δόσεων δανείων τους για 3 μήνες. Η διαδικασία θα υλοποιηθεί κατόπιν επικοινωνίας με τον δανειολήπτη και δικαιούχο της ειδικής αποζημίωσης των 800 ευρώ.

Δικαιούνται 

Δώρο Πάσχα

Πώς θα το λάβουν

Οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή δεν θα λάβουν Δώρο το Πάσχα. Ωστόσο δεν το χάνουν αλλά θα το λάβουν αργότερα, το καλοκαίρι και μέχρι τις 30 Ιουνίου. Το κράτος θα αναπληρώσει το τμήμα του Δώρου που δεν θα καταβάλλουν οι εργοδότες για το διάστημα που οι επιχειρήσεις είναι κλειστές με κρατική εντολή και οι συμβάσεις των εργαζομένων τελούν σε αναστολή. 

Δικαιούνται 

Ασφαλιστική κάλυψη 

Πώς θα την λάβουν

Το κόστος των εισφορών τους θα καλυφθεί εξολοκλήρου από το κράτος και θα υπολογιστεί επί του ονομαστικού τους μισθού – όχι επί των 800 ευρώ – για 45 ημέρες (15 Μαρτίου έως 30 Απριλίου). Το μέτρο λειτουργεί αυτεπάγγελτα.

Δικαιούνται 

Διατήρηση της θέσης εργασίας τους

Πώς θα την λάβουν

Από τις 18 Μαρτίου και για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν τα μέτρα αντιμετώπισης του κορονοϊού απαγορεύονται οι απολύσεις των εργαζομένων σε επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή. Αν γίνουν αυτές είναι άκυρες.

Εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που πλήττονται (βάσει ΚΑΔ)

Δικαιούνται 

Οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που υπολειτουργούν βάσει ΚΑΔ και η σύμβαση εργασίας τους τίθεται από τους εργοδότες τους σε αναστολή δικαιούνται την έκτακτη αποζημίωση των 800 ευρώ, εφόσον δεν έχουν άλλη σύμβαση εξαρτημένης εργασίας σε άλλον εργοδότη. Προσοχή, η αναστολή πρέπει να αφορά υποχρεωτικά συνεχόμενο χρονικό διάστημα 45 ημερολογιακών ημερών και μπορεί να εφαρμοστεί οποτεδήποτε εντός της περιόδου 21 Μαρτίου έως 20 Απριλίου. Όποτε κι αν γίνει, θα ισχύει για 45 ημέρες. Το ποσό των 800 ευρώ καλύπτει χρονικό διάστημα 45 ημερών από την στιγμή της αναστολής και μετά. Αυτό σημαίνει πως οι μισθωτοί που θα μπουν σε καθεστώς αναστολής στις 20 Απριλίου (απώτατη σήμερα ημερομηνία εφαρμογής του μέτρου) θα τελούν σε αναστολή και θα καλυφθούν από τα 800 ευρώ για την περίοδο 21 Απριλίου έως 5 Ιουνίου.

Μέχρι την αναστολή πληρώνει ο εργοδότης. Μετά ο μισθωτός παίρνει τα 800 ευρώ για 45 ημέρες. Με το σύστημα αυτό η «ομπρέλα» προστασίας απέναντι στις απολύσεις διαρκεί συνολικά ένα 3μηνο : 45 ημέρες αναστολής και επιδότησης από το κράτος συν 45 ημέρες μετά την αναστολή. Πάντα στις επιχειρήσεις που μένουν ανοικτές αλλά πλήττονται.

Για παράδειγμα:

• Μισθωτός που μπαίνει σε αναστολή σύμβασης την 1^ηΑπριλίου, για τον Μάρτιο πρέπει να πληρωθεί από τον εργοδότη. Θα λάβει τα 800 ευρώ από το κράτος για την περίοδο 1^ηΑπριλίου έως 15 Μαίου. 

Αν οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε περισσότερες της μιας επιχειρήσεις που πλήττονται σημαντικά και τίθενται από περισσότερους εργοδότες σε αναστολή, επιλέγουν έναν εργοδότη προκειμένου να γίνουν δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού.

Πώς θα την λάβουν 

Για να λάβουν οι εργαζόμενοι την αποζημίωση των 800 ευρώ απαιτούνται δυο βασικά «κλικ»:

1. Ο εργοδότης που κάνει χρήση της ρύθμισης υποχρεούται να υποβάλλει στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» του υπουργείου Εργασίας την ειδική ψηφιακή υπεύθυνη δήλωση μέσω της καρτέλας «Ειδικά έντυπα» και επιλέγοντας «Δηλώσεις Αναστολής Δραστηριοτήτων Εργοδοτών» μέχρι 20 Απριλίου. Η ηλεκτρονική δήλωση είναι ίδια με την δήλωση των εργοδοτών που έχουν κλείσει αλλά με την διαφορά πως ο εργοδότης δηλώνει ότι

• Πλήττεται σημαντικά (αντί της προσωρινής αναστολής με κρατική εντολή)

• τους εργαζόμενους που θέτει σε αναστολή σύμβασης και

• τους τυχόν εργαζόμενους τους οποίους απέλυσε ή παραιτήθηκαν από 1/3/2020 έως 20/3/2020.

Οι εργοδότες υποχρεούνται να γνωστοποιήσουν την δήλωσή τους εγγράφως ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο αυθημερόν στους εργαζόμενούς τους, δηλώνοντάς τους και τον αριθμό πρωτοκόλλου καταχώρισης της πράξης τους στο σύστημα «Εργάνη». Αν κάνουν χρήση του μέτρου και δεν υποβάλλουν την υπεύθυνη δήλωση, κηρύσσονται έκπτωτοι από την υπαγωγή τους στα μέτρα αναστολής οφειλών δόσεων ή ρυθμίσεων ή διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής κάθε είδους οφειλών προς το Δημόσιο. Δικαιούνται ωστόσο να μην κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής των συμβάσεως εργασίας, χωρίς να χάνουν τα μέτρα αναστολής οφειλών δόσεων ή ρυθμίσεων ή διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής οφειλών προς το Δημόσιο.

2. Μετά την αναστολή της σύμβασης εργασίας και την δήλωση του εργοδότη στην «Εργάνη» οι εργαζόμενοι πρέπει να υποβάλλουν την δική τους υπεύθυνη δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα supportemployees.yeka.gr. Σε αυτή την περίπτωση η υποβολή της υπεύθυνης δήλωσης από τον εργαζόμενο γίνεται όποτε αναστέλλεται η σύμβασή του. Ειδικότερα, μπορεί να γίνει από την 1^ηΑπριλίου μέχρι και την 30^ηΑπριλίου και μετά τη γνωστοποίηση της αναστολής της σύμβασης εργασίας του. 

Στην υπεύθυνη δήλωση ο εργαζόμενος συμπληρώνει τα στοιχεία του προσωπικού του τραπεζικού λογαριασμού (ΙΒΑΝ). Τα προσωπικά του στοιχεία και ο αριθμός πρωτοκόλλου καταχώρισης της υπεύθυνης δήλωσης του εργοδότη στο σύστημα «Εργάνη» είναι προσυμπληρωμένα και αντλούνται αυτόματα.

Δικαιούνται 

Οι εργαζόμενοι σε αναστολή σύμβασης δικαιούνται επίσης, ότι και οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις που έχουν κλείσει με κρατική εντολή εκτός από την μείωση του ενοικίου:

• πλήρη ασφαλιστική κάλυψη, υπολογιζόμενη επί των ονομαστικών μισθών για 45 ημέρες από τον κρατικό προϋπολογισμό. Οι επιχειρήσεις-εργοδότες υποχρεούνται να υποβάλλουν τις ΑΠΔ για τους εργαζόμενους των οποίων οι συμβάσεις τελούν σε αναστολή

• αναστολή καταβολής φορολογικών υποχρεώσεων και δόσεων ρυθμίσεων φορολογικών οφειλών αυτεπάγγελτα από την ΑΑΔΕ. Όσοι πληρώσουν τις βεβαιωμένες οφειλές στην προβλεπόμενη ημερομηνία δικαιούνται έκπτωση 25% επί του ποσού ως κίνητρο.

• αναστολή δόσεων τραπεζικών δανείων για 3 μήνες

• δεν θα λάβουν Δώρο το Πάσχα αλλά το καλοκαίρι μέχρι 30 Ιουνίου μαζί με το επίδομα αδείας.

• Οι επιχειρήσεις - εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που κάνουν χρήση της ρύθμισης απαγορεύεται να προβούν σε καταγγελία των συμβάσεων εργασίας για το σύνολο του προσωπικού τους. Όποια απόλυση γίνει είναι άκυρη.