Η Μεσόγειος φλέγεται. Μετά την Πορτογαλία ή τη Γαλλία του 2017 η Ελλάδα του 2018 είναι το τελευταίο θύμα στον πύρινο πόλεμο που κήρυξε ο άνθρωπος στον πλανήτη. Για την επιστημονική κοινότητα ωστόσο που προειδοποιεί εις μάτην ο τραγικός απολογισμός δεν είναι έκπληξη, είναι συνέπεια.
“Η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της στο σύνολο της οικονομίας και στο φυσικό περιβάλλον είναι πλέον επιστημονικά ακλόνητες. Απειλούν όλους τους τομείς της ανθρώπινης ζωής αλλά και την επιβίωση όλων των ζωντανών οργανισμών στον πλανήτη, από τους κοραλλιογενείς υφάλους ως την Αρκτική” διευκρινίζει η WWF.
“Ήδη παρατηρούμε σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στα οικοσυστήματα και στους ανθρώπινους πληθυσμούς – όπως η τήξη των θαλάσσιων πάγων στην Αρκτική – ακόμα και με τη σημερινή αύξηση της θερμοκρασίας στους 0,8 °C σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Αυτές θα μπορούσαν να προκαλέσουν θετικές ανατροφοδοτήσεις που θα επιφέρουν ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας και περαιτέρω δραματικές επιπτώσεις στα οικοσυστήματα του πλανήτη.
Σύμφωνα με την 4η Έκθεση Αξιολόγησης (AR4) της IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) μέσα στις επόμενες δεκαετίες, τα αποθέματα νερού που είναι αποθηκευμένα στους παγετώνες και στις χιονισμένες περιοχές θα μειωθούν προκαλώντας ελλείψεις νερού σε περισσότερο από 1 δις ανθρώπους.
Επιπλέον σύμφωνα με την ίδια το 20% με 30% όλων των ζωντανών οργανισμών στον πλανήτη θα αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εξαφάνισης, αν η άνοδος της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας ξεπεράσει τους 1,5-2,5°C ενώ σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, και κυρίως σε ξηρές και τροπικές περιοχές, ακόμα και μικρές αυξήσεις της θερμοκρασίας της τάξης των 1°C - 2°C, αναμένεται να αυξήσουν τον κίνδυνο λιμών.
Όπως αναφέρει η WWF πολλά εκατομμύρια ανθρώπων αναμένεται να επηρεαστούν από πλημμύρες στα σπίτια και τις επιχειρήσεις τους εξαιτίας της ανόδου της στάθμης της θάλασσας κάθε χρόνο μετά το 2080.
Σε ιδιαίτερο κίνδυνο βρίσκονται πυκνοκατοικημένες περιοχές, καθώς και περιοχές που βρίσκονται σε χαμηλό υψόμετρο με περιορισμένες ικανότητες προσαρμογής. Και αυτά θα συμβούν στην Ελλάδα.
Η κλιματική αλλαγή και η Ελλάδα
Η υπερθέρμανση του πλανήτη θα προκαλέσει ακόμα μεγάλες πιέσεις στη χώρα μας. Μελέτη του ΟΗΕ δείχνει πως η Ελλάδα, όπως και ολόκληρη η Μεσόγειος συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 18 ‘καυτά’ σημεία του πλανήτη, τα οποία θα αντιμετωπίσουν τα μεγαλύτερα προβλήματα εξαιτίας της εντεινόμενης αλλαγής του κλίματος.
Η έρευνα του WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, με τίτλο ‘Το αύριο της Ελλάδας’ επιχειρεί μια πρόβλεψη για τις κλιματικές συνθήκες στην Ελλάδα την περίοδο 2020-2050.
Τραγικές επιπτώσεις
Όπως αποκαλύπτει η έρευνα η ήδη υπάρχουσα δυσφορία των κατοίκων στις πόλεις πρόκειται να ενταθεί. Οι κάτοικοι πόλεων όπως η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα, η Λαμία και η Λάρισα θα υπόκεινται μέχρι και σε 20 περισσότερες ημέρες καύσωνα.
Παράλληλα, σε Λαμία, Λάρισα, Βόλο, Θεσσαλονίκη και Αθήνα, η συνολική βροχόπτωση θα μειωθεί, αλλά αναμένεται να αυξηθούν κατά 10-20% οι ακραίες βροχοπτώσεις.
Όπως διευκρινίζεται χωρίς φλυαρίες “αυξάνεται ο κίνδυνος τόσο για πλημμυρικά επεισόδια όσο και για εξάπλωση πυρκαγιών στα περιαστικά δάση”. Η έρευνα κάνει λόγο για τις συνέπειες και στους τουριστικούς προορισμούς της χώρας.
Σύμφωνα με αυτή οι μέρες με καύσωνα στους υπό εξέταση τουριστικούς νομούς θα είναι από 5 ως και 15 περισσότερες ενώ θα αυξηθούν περαιτέρω και οι νύχτες όπου η θερμοκρασία δεν θα πέφτει κάτω από τους 20oC, κυρίως στις νησιωτικές περιοχές, όπως η Ρόδος και τα Χανιά.
Οι δέκα μεγαλύτεροι αγροτικοί νομοί της χώρας θα δεχθούν επίσης μεγάλη πίεση από την κλιματική αλλαγή, με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι μέρες καύσωνα, οι συνεχόμενες ημέρες χωρίς βροχή, να μειωθούν οι χειμερινές βροχοπτώσεις και συνεπώς να αυξηθεί κατά πολύ ο κίνδυνος πυρκαγιάς.
Για παράδειγμα, στην Εύβοια αναμένονται περισσότερες από 25 επιπλέον ξηρές ημέρες σε σχέση με σήμερα, οι Σέρρες και η Λάρισα θα ζήσουν 20 περισσότερες μέρες καύσωνα, ενώ στο Ηράκλειο και την Πέλλα οι βροχοπτώσεις το χειμώνα θα μειωθούν κατά 15%. Παρουσιάζεται επίσης αυξημένος κίνδυνο για ερημοποίηση νέων εκτάσεων και μείωση στη διαθεσιμότητα νερού.
Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να θέσει σε μεγάλη δοκιμασία και τους Εθνικούς Δρυμούς, καθώς προβλέπεται αύξηση των ημερών με υψηλό ρίσκο εμφάνισης πυρκαγιάς σε όλους τους Δρυμούς της χώρας.
To οικονομικός κόστος για τη χώρα
Σε σχετική της έκθεση που δημοσιεύτηκε το 2011, η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει πως το οικονομικό κόστος της κλιματικής αλλαγής για τη χώρα μας είναι εξαιρετικά υψηλό. Στο δυσμενέστερο σενάριο, το συνολικό κόστος για την ελληνική οικονοµία ως το 2100 ανέρχεται στα 701 δις ευρώ, ποσό υπερδιπλάσιο του εθνικού μας χρέους το 2009.
Οι συντάκτες της Έκθεσης σημειώνουν πως η υιοθέτηση πολιτικών που προστατεύουν το κλίμα είναι η οικονομικότερη επιλογή που διαθέτουμε. Εφόσον η Ελλάδα μειώσει δραστικά τις εκπομπές, στο πλαίσιο αντίστοιχης παγκόσµιας προσπάθειας, το συνολικό κόστος μειώνεται κατά €265 δις, στα €436 δις.
Ωστόσο όπως επισημαίνει η WWF η Ελλάδα δεν έχει σχεδιάσει μέχρι στιγμής κάποια εθνική στρατηγική για τη προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, αν και γεωγραφικά ανήκει σε μια από τις πιο ευπαθείς περιοχές της Μεσογείου.
Η Μεσόγειος φλέγεται
Με τη λήξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου το European Forest Fire Information System (EFFIS) έδωσε στη δημοσιότητα τα στοιχεία των καμένων εκτάσεων που άφησαν πίσω τους οι καταστροφικές πυρκαγιές στην Ευρώπη.
Στην Ελλάδα για το καλοκαίρι του 2017 μετράμε 235.000 στρέμματα καμένης γης και ακόμη και το ποσοστό είναι μέσα στο μέσο όρο των προηγούμενων χρόνων οι λόγοι ανησυχίας είναι πραγματικοί.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του EFFIS, ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών φαίνεται να τριπλασιάζεται λόγω της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, οι πυρκαγιές αρχίζουν πολύ νωρίτερα απ’ ότι στο παρελθόν και διαρκούν περισσότερο.
“Όλα τα μεσογειακά δάση, όπως αυτά της Πορτογαλίας και της Ελλάδας, αντιμετωπίζουν κοινά μεταξύ τους προβλήματα, όπως η εγκατάλειψη της υπαίθρου, η αύξηση της καύσιμης ύλης λόγω απουσίας διαχειριστικών μέτρων, αλλά και η κλιματική αλλαγή. Τα δάση μας γίνονται ολοένα και πιο ευάλωτα στις πυρκαγιές, γεγονός που σημαίνει μεγαλύτερες καταστροφές και απώλειες τόσο σε οικολογικούς, όσο και οικονομικούς και κοινωνικούς όρους στο άμεσο μέλλον” σημειώνει η WWF.
“Από την αρχή της χρονιάς έχουν καταγραφεί επισήμως 13.346 περιστατικά με αποτέλεσμα πάνω από 5,5 εκατομμύρια στρέμματα δασικών εκτάσεων να έχουν καταστραφεί ολοσχερώς” καταλήγει.
H κλιματική αλλαγή επελαύνει και καίει κάθε περιθώριο εφησυχασμού στο πέρασμα της.
Πύρινος όλεθρος επί τρία
Όπως επισήμανε το Ευρωπαϊκό Σύστημα Δασικών Πυρκαγιών (EFFIS) μέχρι τα μέσα Αυγούστου του 2017 εκδηλώθηκαν στην Ευρώπη 677 δασικές πυρκαγιές ενώ ο μέσος όρος των τελευταίων οκτώ χρόνων ήταν 215 πυρκαγιές.
Πορτογαλία, Ιταλία, Ελλάδα, Γαλλία, Ισπανία και Κροατία είναι από τις χώρες που έχουν να αντιμετωπίσουν σχεδόν κάθε καλοκαίρι μεγάλες δασικές πυρκαγιές.
Μια δυστοπία που αφορά τους πάντες
Όπως σημειώνει η ΕΕ η κλιματική αλλαγή επηρεάζει όλες τις περιοχές του κόσμου. Οι πάγοι στις πολικές περιοχές λιώνουν και η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει. Ορισμένες περιοχές πλήττονται συχνότερα από ακραία καιρικά φαινόμενα και βροχοπτώσεις, ενώ άλλες δοκιμάζονται από μεγάλης έντασης καύσωνες και ξηρασίες. Οι επιπτώσεις αυτές αναμένεται να ενταθούν τις επόμενες δεκαετίες.
Από την τήξη των πάγων και την άνοδο της στάθμης των θαλασσών στα ακραία καιρικά φαινόμενα και τη μετατόπιση των βροχοπτώσεων που εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα και προκαλούν πλημμύρες και υποβάθμιση της ποιότητας του νερού, καθώς και περιορισμό των υδάτινων πόρων σε ορισμένες περιοχές η Ευρώπη είναι αντιμέτωπη με ένα σκληρό αύριο.
“Οι χώρες της νότιας και κεντρικής Ευρώπης πλήττονται όλο και πιο συχνά από κύματα καύσωνα, δασικές πυρκαγιές και ξηρασίες. Η λειψυδρία στις περιοχές της Μεσογείου αυξάνεται συνεχώς με αποτέλεσμα να μεγαλώνουν οι κίνδυνοι ξηρασίας και ανεξέλεγκτων πυρκαγιών. Η Βόρεια Ευρώπη δέχεται μεγαλύτερες ποσότητες βροχοπτώσεων και οι πλημμύρες θα γίνουν σύνηθες φαινόμενο τον χειμώνα. Οι αστικές περιοχές, όπου ζουν σήμερα 4 στους 5 Ευρωπαίους, εκτίθενται σε καύσωνες, πλημμύρες ή στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, αλλά συχνά δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένες για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή” σημειώνει η ΕΕ.
“Πολλές φτωχές αναπτυσσόμενες χώρες βρίσκονται ανάμεσα στις χώρες που πλήττονται περισσότερο. Οι άνθρωποι που ζουν εκεί συχνά εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το φυσικό τους περιβάλλον και διαθέτουν τους λιγότερους πόρους για να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή” τονίζει για αυτόν τον serial killer που δημιουργήσαμε.
Έχει σημειωθεί αύξηση του αριθμού των θανάτων που σχετίζονται με τον καύσωνα σε ορισμένες περιοχές και μείωση των θανάτων που σχετίζονται με το κρύο σε άλλα κράτη μέλη.
Βλέπουμε ήδη αλλαγές στην κατανομή ορισμένων ασθενειών που μεταδίδονται με το νερό καθώς και φορέων νόσων.
Οι υλικές ζημίες και οι ζημίες στις υποδομές, καθώς και στην ανθρώπινη υγεία, συνεπάγονται υψηλό κόστος για την κοινωνία και την οικονομία.
Το διάστημα 1980 - 2011, οι πλημμύρες έπληξαν περισσότερα από 5,5 εκατομμύρια άτομα και προκάλεσαν άμεσες οικονομικές ζημίες άνω των 90 δισ. ευρώ.
Τομείς που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το επίπεδο της θερμοκρασίας και των βροχοπτώσεων, όπως η γεωργία, η δασοκομία, η ενέργεια και ο τουρισμός πλήττονται σε μεγάλο βαθμό.
Πηγή: cnn.gr
