Το κλίμα της Αττικής, θεωρείτο μέχρι πρόσφατα όχι απλά καλό, αλλά ιαματικό. Ισχύει αυτό σήμερα όταν, σύμφωνα με τις έρευνες, τα τελευταία 8 χρόνια έχει καεί σχεδόν το 40% του πρασίνου του λεκανοπεδίου;

Ο πολυβραβευμένος καθηγητής Χρήστος Ζερεφός, Γενικός Γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, Εθνικός Εκπρόσωπος για την Κλιματική Αλλαγή και Επίτιμος Καθηγητή της Φυσικής της Ατμόσφαιρας μιλάει για το θέμα.

«Το Αττικό κλίμα έχει αποκτήσει καλή φήμη πρώτον για την ξηρασία του. Η σχετική υγρασία όταν είναι χαμηλή, κάνει καλό σε ανθρώπους που πάσχουν από αναπνευστικά προβλήματα» λέει ο καθηγητής.

«Δεύτερον, το καλοκαίρι που είναι πιο ζεστό η υγρασία κρατιέται χαμηλά γιατί φυσάνε οι βόρειοι άνεμοι που είναι γνωστοί ως μελτέμια. Γι’αυτό θεωρείτο πάντα καλό για την υγεία και τα σανατόρια στα γύρω βουνά ήταν προνομιακά».

Πώς διαμορφώνεται αυτό το κλίμα εν μέσω κλιματικής κρίσης και πυρκαγιών;

«Τώρα έχει τροποποιηθεί ως εξής. Πρώτον οι θερμοκρασίες είναι το καλοκαίρι 2.5 βαθμούς πάνω. Δεύτερον, η χειμερινή περίοδος χαρακτηρίζεται από ανομβρία που οδηγεί και σε λειψυδρία, ένα φαινόμενο που απειλεί παρά πολλές περιοχές στα ανατολικά των χωρών της νότιας Ευρώπης (Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα)» απαντά ο κ. Ζερεφός.

Το κλίμα καθορίζει όλα τα υπόλοιπα

Σχετικά με τις πυρκαγιές ο κ. Ζερεφός σημειώνει:

«Προφανώς η συνθήκη χαμηλής υγρασίας στο έδαφος και η παρατεταμένη ανομβρία οδηγούν όταν φυσάει ο άνεμος, σε αυξημένο κίνδυνο εξάπλωσης της πυρκαγιάς. Γι’ αυτό αυστηροποιούνται οι νόμοι για τον εμπρησμό.

Το κλίμα καθορίζει όλα τα υπόλοιπα. Στο μικροκλίμα όμως, αν αφαιρέσουμε έναν πνεύμονα όπως ένα περιαστικό δάσος, αυτό αλλάζει τη ζωή των κατοίκων και τουλάχιστον για λίγα χρόνια, η κατάσταση θα είναι δυσάρεστη. Για τους περιοίκους στα σημεία που κάηκαν, εκτός από τις μυρωδιές του καμένου, η γενική αίσθηση θα είναι αίσθηση δυσφορίας.

Επίσης, εφόσον δεν υπάρχουν τα δέντρα που εμποδίζουν τη ροή των υδάτων, σε μια καταιγίδα μπορεί οι χείμαρροι να γίνουν πιο έντονοι με άσχημες συνέπειες στις ορεινές περιοχές που περιβάλλουν το λεκανοπέδιο Αττικής».

Η Αθήνα θα γίνει Κάιρο

Στο ίδιο μήκος κύματος και οι δηλώσεις στον ξένο τύπο του καθηγητή και ειδικού σε θέματα περιβάλλοντος Αλέξανδρου Δημητρακόπουλου για τις συνέπειες των πυρκαγιών στο αττικό κλίμα.

«Βραχυπρόθεσμα θα είναι αυξημένα τα βλαβερά σωματίδια στην ατμόσφαιρα, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν αναπνευστικά προβλήματα. Μεσοπρόθεσμα η καταστροφή των δασικών αυτών εκτάσεων θα ανεβάσει τη θερμοκρασία στο μικροκλίμα της αστικής περιοχής της Αθήνας κατά τουλάχιστον 1,5 έως 2 βαθμούς Κελσίου.

Τα καλοκαίρια θα είναι ακόμα πιο ξηρά, ενώ κατά τη διάρκεια του καύσωνα η θερμοκρασία του αέρα θα βρίσκεται κοντά στους 39 βαθμούς. Η Αθήνα θα γίνει Κάιρο!», προειδοποιεί ο περιβαλλοντολόγος, προσθέτοντας τέλος πως «μακροπρόθεσμα το φαινόμενο του θερμοκηπίου και η κλιματική αλλαγή θα ενταθούν, διότι εξαιτίας των καμένων δασών θα αυξηθεί το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Και αυτό θα επηρεάσει αναπόφευκτα και τον τουρισμό».

Τι πρέπει να κάνουμε ώστε να μην γίνει αβίωτη η ζωή στο λεκανοπέδιο; Ο κ. Ζερεφός σε προηγούμενη συνέντευξη του σε δημόσια ΜΜΕ είχε επισημάνει τόσο την ευθύνη των πολιτών που δεν καθαρίζουν τα του οίκου τους, όσο και των αρχών:

«…Και εκεί μέσα μπαίνει και η ευθύνη των δημοτικών αρχόντων. Ξέρετε πόσα κλαδιά πετιούνται δίπλα στον κάδο των σκουπιδιών; Ξέρετε ότι συνεχώς ζούμε με τον κίνδυνο να αναφλέγονται αυτά τα κλαδιά; Για τον α ή β λόγο; Δεν χρειάζεται να υπάρχει μεγάλη πυρκαγιά. Μπορεί να αρχίσει μια μικρή και να εξελιχθεί σε μεγάλη, όπως έγινε στην περίπτωση του Βαρνάβα, την οποία μάλιστα την πρόλαβαν και στα πρώτα πέντε λεπτά (…)». Σχετικά με το αν είναι και η ευθύνη των Δήμων μεγάλη και για το αν θα προστεθούν και οι δημοτικοί άρχοντες σε αυτούς που οφείλουν να πληρώσουν τη ζημιά την οποία υπέστησαν «Ασφαλώς. Θα πρέπει λοιπόν, οι οικοπεδούχοι που δεν καθάρισαν και ο κάθε δήμος που δεν μάζεψε θα πρέπει να συνυπολογιστεί στους υπαίτιους, στους οφειλέτες, να πληρώσουν το κόστος της καταστροφής. Το κόστος είναι τεράστιο».

Φωτεινή Λαμπρίδη