Δεν χρειαζόταν ο Τραμπ για να σημάνει το τέλος της μεταπολεμικής παγκόσμιας τάξης. Όταν ειδικά στη Γερμανία η ακροδεξιά (AfD) με τα φιλοναζιστικά στοιχεία έρχεται δεύτερο κόμμα, με ποσοστό κοντά στο 20%, είναι φανερό ότι ο κόσμος έχει έρθει τα πάνω-κάτω. Και το χειρότερο είναι ότι από τις εκλογές δεν βγαίνει κερδισμένο μόνο το τέρας αλλά και ο δημιουργός του, ο δόκτωρ Φρανκενστάιν. Γιατί οι Χριστιανοδημοκράτες, που έρχονται πρώτοι με 28.5%, επιστρέφουν στην εξουσία με σημαία τον νεοφιλελευθερισμό, που γέννησε το τέρας.
Ο μελλοντικός Χριστιανοδημοκράτης καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς είναι πολύ πιο συντηρητικός από την Μέρκελ, η οποία τον κατηγόρησε πρόσφατα για την κοινοβουλευτική συμπόρευση με το AfD. Eίχε παλαιότερα ψηφίσει, μεταξύ των άλλων, κατά της φιλελευθεροποίησης των νόμων περί αμβλώσεων και της ποινικοποίησης του βιασμού σε γάμο.
Μερτς: Ο νεοφιλελευθερισμός στη καγκελαρία
Ήταν πάντα σταθερά υπέρ της πυρηνικής ενέργειας και το κυριότερο, από το 2016 έως το 2020, ήταν στη Γερμανία πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου της διαβόητης BlackRock, του μεγαλύτερου διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο.
Ο Μερτς πίεζε πάντα για μια πιο (νέο) φιλελεύθερη οικονομική πολιτική, για τη μείωση του δημόσιου τομέα και για μεγαλύτερα προνόμια στις μεγάλες επιχειρήσεις.
Η κρίση στη Γερμανία που σχετίζεται περισσότερο με την πτώση της γερμανικής οικονομικής αυτοκρατορίας και την ανάδειξη ανταγωνιστικών δυνάμεων στο διεθνές σκηνικό, όπως η Κίνα, αποδίδεται από τον Μερτς στα προνόμια των συνδικάτων, στους περιβαλλοντικούς ελέγχους και σε ό,τι του μοιάζει αριστερό.
Ανάλογα φυσικά και με ποιους θα κληθεί να συγκυβερνήσει, θα επιδιώξει να επιβάλλει δραστικές περικοπές στις δημόσιες δαπάνες και το γερμανικό κράτος πρόνοιας.
Ακόμη και τις τελευταίες μέρες, ο Μερτς δεν δίστασε να ασκήσει κριτική στις συνεχείς διαδηλώσεις κατά της ακροδεξιάς, με την οποία μάλλον αισθάνεται πιο κοντά, αν και είναι υποχρεωμένος να μην συνεργαστεί μαζί της.
Μόλις χθες δήλωσε ξαφνικά: «η Αριστερά τελείωσε. Δεν υπάρχει πλέον αριστερή πλειοψηφία και δεν υπάρχει πλέον αριστερή πολιτική στη Γερμανία».
Ακροδεξιά: που οφείλεται η δεύτερη θέση
Η ανάδειξη του Μερτς θα ενισχύσει τον νεοφιλελευθερισμό όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και σε ολόκληρη την ΕΕ, που τα έχει χαμένα. Με μία «μικρή» διαφορά: οι επιπτώσεις του νεοφιλελευθερισμού, η αύξηση του χάσματος μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών και το «ρίξιμο» της Ανατολικής Γερμανίας από την πλούσια, καπιταλιστική Δυτική, ήταν οι βασικές αιτίες της ανόδου του AfD.
Το ακροδεξιό τέρας διπλασίασε σχεδόν τα ποσοστά του σε σχέση με τις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, παρά την πολιτική του απομόνωση. Το μεταναστευτικό πρόβλημα ήταν απλώς ο καταλύτης του μεγάλου κοινωνικού προβλήματος και ο πολιορκητικός του κριός.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το Afd συγκεντρώνει υψηλά ποσοστά στα λιγότερα ανεπτυγμένα ανατολικά κρατίδια όπου δεν υπάρχουν παρά λίγοι μετανάστες και χαμηλά στα δυτικά, όπου κατευθύνονται οι περισσότεροι για δουλειά και ευημερία. Προηγείται σε όλα τα ομόσπονδα κρατίδια της πρώην Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, σύμφωνα με τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης. Κέρδισε το 38,6% των ψήφων στη Θουριγγία, όπου έχει ολοκληρωθεί η καταμέτρηση και το 40,1% στη Σαξονία!
Πολύ ενδεικτικά είναι επίσης και τα εκλογικά αποτελέσματα ανά ηλικιακή κατηγορία. Στην ηλικιακή ομάδα 25-34 ετών, που αντιμετωπίζει τα περισσότερα προβλήματα κοινωνικής ενσωμάτωσης (στέγαση, εύρεση αξιοπρεπούς εργασίας) το AfD ήρθε πρώτο με 22%, μπροστά από τους Χριστιανοδημοκράτες που κερδίζουν το 18% (Πράσινοι και Die Linke από 16%). (Στις νεότερες ηλικίες, που δεν είναι ακόμη στην παραγωγή, η Αριστερά σκίζει στη πρώτη θέση, θα το δούμε παρακάτω).
Σοσιαλδημοκράτες: οι γηραιοί ψηφοφόροι
Μία ακόμη απόδειξη ότι ο μεταπολεμικός κόσμος τελειώνει είναι τα αποτελέσματα του σοσιαλδημοκρατικού SPD. Το SPD σημείωσε το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα από τότε που υιοθέτησε το σημερινό του όνομα το 1890, τερματίζοντας στην τρίτη θέση με 16%.(όλα τα αποτελέσματα είναι μερικά, όταν γράφτηκε το άρθρο, αλλά δεν θα υπάρχουν σοβαρές αλλαγές).
Δεν πρόκειται όμως μόνο για την αναπόφευκτη φθορά από τη διακυβέρνηση και τις προσωπικές ανεπάρκειες του απερχόμενου καγκελάριου Σολτς. Ενώ καταρρέει στις νεότερες ηλικίες, το SPD παρουσιάζει τις καλύτερες επιδόσεις στις ψήφους των ηλικιωμένων, καθώς ήρθε δεύτερο σε δύο από τις μεγαλύτερες ηλικίες, 60-69 και 70-79.
Μετά το επίσης τον γερασμένο Χριστιανοδημοκρατικό Συνασπισμό CDU/CSU που στις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες προηγείται καθαρά του Afd.
Ένα βήμα μπρος: Die Linke
Παρά τη φθορά από τη συμμετοχή τους σε μία αποτυχημένη κυβέρνηση που κατέρρευσε, οι Πράσινοι διατήρησαν τις δυνάμεις τους με ποσοστό 11,7%.
Ομως η ευχάριστη έκπληξη των εκλογών είναι το εξαιρετικό εκλογικό αποτέλεσμα του Die Linke, που πέρασε δια πυρός και σιδήρου μετά τη διάσπαση και την αποχώρηση της Σάρα Βάγκενκνεχτ. Το αριστερό-δεξιό κόμμα της τελευταίας αγωνίζεται να μπει στη Βουλή, ενώ το Die Linke πλησιάζει το 9%, σχεδόν διπλασιάζοντας το ποσοστό του σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές του 2021.
Το Die Linke σταμάτησε την πολυλογία και επικεντρώθηκε σε έξι βασικά ζητήματα: ειρήνη, κοινωνική δικαιοσύνη και δίκαιο φορολογικό σύστημα, οικολογική βιωσιμότητα, εκπαίδευση, ισότητα των φύλων και ισότητα μεταξύ ανατολικής και δυτικής Γερμανίας. «Ειδικά το τελευταίο το παραμελήσαμε υπερβολικά και παραχωρήσαμε έδαφος στο AfD, τώρα βρισκόμαστε στη διαδικασία διόρθωσης», είπε σε συνέντευξη του ο Γριγκόρ Γκίζι.
Ο πάντα δημοφιλής πρώην πρόεδρος του κόμματος επεσήμανε μία από τις αιτίες των προβλημάτων της Αριστεράς, όχι αποκλειστικά της γερμανικής:
«Επικεντρωθήκαμε κυρίως στους ανέργους, τους πρόσφυγες και τους άστεγους και δώσαμε πολύ λίγη προσοχή στα συμφέροντα των εργαζομένων, αλλά και των αυτοαπασχολούμενων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Στη Γερμανία, η μεσαία τάξη πληρώνει για τα πάντα, η κυβέρνηση δεν τολμά να αγγίξει αυτούς που βρίσκονται στην κορυφή».
Mε νέο πρόσωπο και νέα ηγεσία, το Die Linke προσέλκυσε τους προοδευτικούς, αντιφασίστες νέους. Σύμφωνα με τις μετρήσεις, κέρδισε άνετα την ψήφο των νεότερων ψηφοφόρων 18-24 ετών με 25% των ψήφων, μπροστά από το AfD με 20% και το CDU/CSU με 13%.
Μετά τα δύο βήματα προς τα πίσω, την επιστροφή της σκληρής νεοφιλελεύθερης χριστιανοδημοκρατίας και την άνοδο της ακροδεξιάς, να κι ένα βήμα μπροστά. Στο γερμανικό Κοινοβούλιο, ένα κόμμα θα υποστηρίζει σταθερά τους φτωχούς και τους αδύνατους, τους πρόσφυγες και τον πολιτισμό. Αλλωστε οι νέοι δεν είναι το μέλλον;
Στέλιος Κούλογλου
