Πρωτοφανές είναι το «πάρτι» εκατομμυρίων ευρώ που βρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία χρόνια στο νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός», καθώς όλα σχεδόν κινούνται στη σφαίρα των απευθείας αναθέσεων, όπως αποκαλύπτει ρεπορτάζ του Tvxs.

Απολύτως ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί τα τελευταία τέσσερα περίπου χρόνια είναι το γεγονός ότι μόνο το πρώτο πεντάμηνο του 2024 έχει δαπανηθεί το ποσό των 6.051.350 ευρώ, με καθεστώς απευθείας αναθέσεων.

Πρωταγωνίστρια στην υπόθεση είναι η διοικήτρια του νοσοκομείου, Ελπινίκη Ταβιανάτου, την υπογραφή της οποίας έχει η μεγάλη πλειοψηφία των εν λόγω αναθέσεων.

Την ίδια στιγμή, ερωτήματα προκαλεί και η στάση του Άδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος παρά το γεγονός πως η θητεία του προηγούμενου ΔΣ του νοσοκομείου έχει λήξει εδώ και πάνω από 3 μήνες, εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να κωλυσιεργεί αναφορικά με την έκδοση του απαραίτητου ΦΕΚ για τον ορισμό νέου, με αποτέλεσμα το ίδρυμα να παραμένει ακέφαλο με μοναδική νόμιμη εκπρόσωπο την κυρία Ταβιανάτου.

Σημειώνεται δε πως στο γραφείο του υπουργού Υγείας έχει φτάσει από τέλη Ιουλίου επιστολή -με κοινοποίηση και στο γραφείο του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη- από τον πρόεδρο του προηγούμενου ΔΣ (και παραδοσιακό στέλεχος της ΝΔ), Δημήτρη Μπαζίγο, μέσω της οποίας υπογράμμιζε την ανάγκη να προχωρήσει με γοργά βήματα η διαδικασία, ενώ παράλληλα «έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου» για την «επόμενη μέρα» του νοσοκομείου.

Η επιστολή του προέδρου του ΔΣ του νοσοκομείου «Ερυθρός Σταυρός», Δημἠτρη Μπαζίγου, προς τον Άδωνι Γεωργιάδη

Μάλιστα, ο κ. Μπαζίγος έχει προσφύγει ήδη στη Δικαιοσύνη καταθέτοντας μήνυση ώστε να ελεγχθεί και να διαπιστωθεί τυχόν τέλεση των αδικημάτων της παράβασης καθήκοντος ή άλλων φαινομένων διασπάθισης δημοσίου χρήματος από τους αρμόδιους δημόσιους υπαλλήλους στο νοσοκομείο. Ο ίδιος έχει καταθέσει δε ολόκληρο φάκελο υπόψη του Οικονομικού Εισαγγελέα, αναφορικά με την αδιαφάνεια που επικρατεί στην διαχείριση των κονδυλίων του ιδρύματος.

Νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός»: Οι «δυο δρόμοι» για τις απευθείας αναθέσεις

Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος της μεθόδευσης εκ μέρους της διοίκησης του νοσοκομείου, προκειμένου να αποφεύγεται κατά κανόνα η διεξαγωγή διαγωνισμών για την προμήθεια υλικών, πρέπει κάποιος να έχει υπόψη πως απευθείας αναθέσεις γίνονται στις εξής δύο περιπτώσεις:

• για δαπάνες μέχρι 15.000 ευρώ με υπογραφή αποκλειστικά και μόνο του νόμιμου εκπροσώπου του κάθε νοσοκομείου, χωρίς να χρειάζεται να υπάρξει οποιαδήποτε σύμπραξη εκ μέρους του ΔΣ του ιδρύματος.
• για ποσά, δε, από 15.000 ευρώ μέχρι και 30.000 ευρώ αρμόδιο για την έγκρισή και την διενέργειά των απευθείας αναθέσεων είναι το Δ.Σ.

Σημειώνεται εδώ, πως με δεδομένο ότι το νοσοκομείο εμπίπτει σε ειδικό καθεστώς (καθώς ο πρόεδρος και τρία μέλη του ΔΣ ορίζονται από τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, τρία από το υπουργείο Υγείας, ενώ υπάρχουν και δυο εκρπόσωποι των εργαζομένων), η υπογραφή των συμβάσεων αποκλειστικά από την διοικήτρια αντί του προέδρου του ΔΣ κινείται -σύμφωνα με νομικούς κύκλους- στο «όριο της νομιμότητας».

Κι αυτό καθώς σύμφωνα με όσα προβλέπονται για το εν λόγω ειδικό καθεστώς,  ο διοικητής δεν αποτελεί μονοπρόσωπο όργανο διοίκησης αλλά έχει υπαλληλική σχέση και δρα βασικά ως εισηγητής προς τον πρόεδρο και το διοικητικό συμβούλιο. Υπεύθυνος δε για την υπογραφή των συμβάσεων και τα οικονομικά του νοσοκομείου είναι ο εκάστοτε πρόεδρος.

Κάτι τέτοιο όμως φαίνεται πως δεν εμπόδισε την κ. Ταβιανάτου στην υπογραφή συμβάσεων για απευθείας αναθέσεις εκατομμυρίων ευρώ, ούτε απασχόλησε ιδαίτερα την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας.

Νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός»: Η κατάτμηση των ποσών

Όπως προκύπτει πάντως από το ρεπορτάζ του Tvxs, μια από τις βασικές μεθοδεύσεις για τη διενέργεια απευθείας αναθέσεων σε συγκεκριμένες εταιρείες, αφορούσε στη σκόπιμη κατάτμηση των δαπανών σε επιμέρους σημειώματα δαπανών μέχρι του ύψους των 15.000 ευρώ, ώστε αυτά να εγκρίνονται αρμοδίως από την κ. Ταβιανάτου. Πολλές από τις προμήθειες «τεμαχίζονταν» με τέτοιο τρόπο ώστε να μην χρειάζεται να περάσουν από κάποια συνεδρίαση του ΔΣ.

Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα της εν λόγω πρακτικής αφορά την προμήθεια ενδοαυλικών μοσχευμάτων, τα οποία το νοσοκομείο αγόραζε αντί του ποσού των 14.999 ευρώ το «κομμάτι». Επί του συγκεκριμένου, ζητήματος αρκεί κάποιος να έχει κατά νου πως μόνο το 2023 το νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός» προμηθεύτηκε 175 τέτοια μοσχεύματα με το «κομμάτι», για να διερωτηθεί εύλογα για ποιο λόγο δεν έγινε ποτέ μια πιο μαζική παραγγελία.

Νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός»: Τα «μοναδικά» προϊόντα

Την ίδια στιγμή, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει μια άλλη πρακτική που ακολουθείτο προκειμένου να εγκρίνονται από το ΔΣ του νοσοκομείου απευθείας αναθέσεις για προμήθεια υλικών σε συγκεκριμένες εταιρείες για ποσά μέχρι 30.000 ευρώ.

Εδώ επιστρατευόταν το επιχείρημα περί «μοναδικότητας» των παρεχόμενων υλικών ή υπηρεσιών, που παρέχονταν αποκλειστικά από συγκεκριμένες εταιρείες. Σύμφωνα δε με τις καταγγελίες, υπήρχαν γιατροί, οι οποίοι κατά τη διαδικασία παραγγελιών «φωτογράφιζαν» συγκεκριμένα προϊόντα συγκεκριμένων εταιρειών ως «μοναδικά», χωρίς οποιαδήποτε αιτιολόγηση, Ορισμένοι δε εξ αυτών, έφταναν στο σημείο, αντί να ορίζουν τις τεχνικές προδιαγραφές των προς παραγγελία υλικών, να επισυνάπτουν αυτούσιο το εγχειρίδιο συγκεκριμένων εταιρειών!

Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της πρακτικής έχει να κάνει με τη διενέργεια σεμιναρίου εκπαίδευσης προσωπικού από συγκεκριμένη εταιρεία, η οποία είχε εξαρχής χαρακτηριστεί ως «μοναδική». Η εν λόγω «μοναδική» εταιρεία έλαβε το 2022 -μετά από σχετική έγκριση του ΔΣ- το ποσό των 25.000 ευρώ για σεμινάριο 28 ωρών.

Όταν υπήρξαν αντιδράσεις για το δυσανάλογο κόστος, ενόψει της διεξαγωγής του σεμιναρίου και το 2023, η διοίκηση του νοσοκομείου έσπευσε -κατά την προσφιλή της τακτική- να «σπάσει» τη δαπάνη σε δύο εξάμηνα των 15.000 ευρώ η καθεμία, δίνοντας συνολικά στην επίμαχη εταιρεία το συνολικό ποσό των 30.000 ευρώ.

Από τη μεριά του, ο κ. Μπαζίγος -ο οποίος είχε καταθέσει από το τέλος  του 2023 συνολική πρόταση για εξοικονόμηση 3 εκατ ευρώ για την ανακαίνιση των χειρουργείων αλλά και ολόκληρου του νοσοκομείου-  σημειώνει πως ο ίδιος κατάφερε να καταρρίψει το επιχείρημα περί «μοναδικότητας», παρουσιάζοντας προσφορά για το 2024 από άλλη εταιρεία με ακριβώς τις ίδιες παροχές, αντί ποσού μόλις 6.000 ευρώ.

Απ’ ότι φάνηκε όμως η διοίκηση του νοσοκομείου ήταν αμετάπειστη, αναθέτοντας στην ίδια εταιρεία το σεμινάριο και για το 2024 αντί 15.000 ευρώ.

Η πρόταση Μπαζίγου για μείωση κόστους στο νοσοκομείο

Ένα ακόμη «σκοτεινό σημείο» έχει να κάνει με τον τρόπο που φτάνουν και καταχωρούνται πολλά από αυτά τα υλικά αξίας δεκάδων χιλιάδων ευρώ. Κι αυτό, γιατί πολλά από αυτά φαίνεται πως καταφτάνουν ως επί το πλείστον εκτός ωραρίου του τμήματος Προμηθειών, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν πρωτόκολλα παραλαβής τους, ούτε τα απαραίτητα σημειώματα δαπάνης, φέρνοντας τους αρμόδιους υπαλλήλους σε αδιέξοδο.

Σύμφωνα μάλιστα με το ρεπορτάζ του tvxs, υπήρξε εσπευσμένη εισαγωγή ασθενούς προκειμένου να του παρασχεθεί συγκεκριμένο μόσχευμα. Οι μέρες πέρασαν, ο ασθενής χειρουργήθηκε κι έλαβε εξιτήριο, το επίμαχο μόσχευμα όμως δεν είχε παραγγελθεί καν.

Προκύπτει λοιπόν αβίαστα το ερώτημα. Κατά πόσο σε πολλές περιπτώσεις τα υλικά που επικαλούνται οι ιθύνοντες χρησιμοποιήθηκαν κατά την εκάστοτε επέμβαση, καθώς και πώς αποκτήθηκαν.

Νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός»: Τα «παρατράγουδα» σε σίτιση και καθαριότητα

Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει να γίνει και στις μεθοδεύσεις αναφορικά με την ανάθεση υπηρεσιών που αφορούν πάγιες ανάγκες του νοσοκομείου, όπως η σίτιση και η καθαριότητα.

Να σημειώσουμε πως και τις δυο παραπάνω υπηρεσίες τις έχει αναλάβει εδώ και αρκετό καιρό η ίδια εταιρεία, IFS IPIROTIKI FACILITY SERVICES Α.Ε., χωρίς όμως να το έχει πετύχει μέσω ανοιχτού διαγωνισμού.

Για την ακρίβεια, είχε καταφέρει να πλειοδοτήσει στον μοναδικό ανοιχτό διαγωνισμό που διεξήχθη στο νοσοκομείο τον Απρίλιο του 2023 και αφορούσε την καθαριότητα του ιδρύματος (μέρος της οποίας καλύπτεται εν μέρει και μέσω συμβάσεων Ορισμένου Χρόνου).

Λίγους μήνες όμως μετά την ανάθεση του διαγωνισμού, κατατέθηκε προσφυγή στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών, το οποίο αποφάνθηκε ότι η προσφορά «υπέφερε» από ελλείψεις, καθώς, για παράδειγμα, το ασφαλιστήριο συμβόλαιο της εταιρείας δεν περιλάμβανε κάλυψη για Επαγγελματική Αστική Ευθύνη, με αποτέλεσμα να απορριφθεί.

Παράλληλα, απορρίφθηκε και η προσφορά μιας άλλης συμμετέχουσας εταιρείας για παρόμοιους λόγους που σχετίζονταν με την ανεπαρκή υποβολή δικαιολογητικών, η οποία επίσης είχε υποβάλει προσφυγή.

Το αποτέλεσμα ήταν να ακυρωθεί ο διαγωνισμός, με την κ. Ταβιανάτου να επιδίδεται στην συνέχεια σε μπαράζ απευθείας αναθέσεων -τόσο για την σίτιση όσο και για την καθαριότητα– στην συγκεκριμένη εταιρεία, της οποίας ο φάκελος είχε κριθεί από την δικαιοσύνη ως ανεπαρκής.

Το ακόμη πιο ενδιαφέρον έχει να κάνει με τη διάρκεια των συναφθέντων συμβἀσεων, καθώς οι περισσότερες είναι 27 ημερών (ύψους κάτι λιγότερο από 30.000 ευρώ) προκειμένου να «βγαίνουν τα νούμερα», ενώ όταν κάτι τέτοιο αποδεικνύεται δύσκολο προκρίνονται οι 10ημερες συμβάσεις (ύψους κάτι λιγότερο από 15.000 ευρώ).

Σύμφωνα πάντως με έγγραφα που έχει στην διάθεσή του το tvxs, στις 18 Ιουνίου του τρέχοντος έτους ελήφθη -μετά από επιμονή του κ. Μπαζίγου–απόφαση να προχωρήσει το νοσοκομείο σε έναν διαγωνισμό «γέφυρα» διάρκειας έξι μηνών για τη σίτιση, προκειμένου να σταματήσουν οι ολιγοήμερες συμβάσεις. Η εν λόγω απόφαση δημοσιεύτηκε στις 5 Ιουλίου στην Διαύγεια, δεν υλοποιήθηκε όμως ποτέ, καθώς λίγες μέρες αργότερα έληξε η θητεία του ΔΣ.

Η τελευταία εξέλιξη αφορά την προκήρυξη στις 18 Οκτωβρίου ανοιχτού διαγωνισμού για τη σίτιση του νοσοκομείου, με τελική ημερομηνία κατάθεσης προσφορών την 19η Νοεμβρίου. Με βάση όμως την προηγούμενη εμπειρία κανείς δεν «βαζει το χέρι του στη φωτιά» ότι ο εν λόγω διαγωνισμός θα φτάσει μέχρι τέλους.

Νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός»: Το «απαγορευτικό» για τα εμπιστευτικά έγγραφα

Παράλληλα, δεν περνά απαρατήρητο το γεγονός ότι η διοίκηση του νοσοκομείου απαγόρευε συστηματικά για πάνω από έναν χρόνο στον κ. Μπαζίγο την πρόσβαση σε εμπιστευτικά έγγραφα του πρωτοκόλλου, παρότι εκείνος κατείχε τη θέση του προέδρου του ΔΣ. Για να το πετύχει ο κ. Μπαζίγος (ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα στα τέλη Απριλίου του 2022) αναγκάστηκε να προσφύγει στην Νομική Υπηρεσία του νοσοκομείου, αποκτώντας τελικά πρόσβαση στα μέσα του 2023.

Είχε προηγηθεί δε παρέμβαση του διοικητή της 1ης Υγειονομικής Περιφέρειας, Παναγιώτη Στάθη, ο οποίος σημείωνε πως είναι αδιανόητο να υπάρχει αποκλειισμός του Προέδρου του ΔΣ του Νοσοκομείου από τα έγγραφα του  Πρωτοκόλλου.

Αξίζει πάντως να επισημανθεί πως, πριν από αυτή τη διαδικασία, η κ. Ταβιανάτου, προκειμένου να περιβάλλει με νομικό περίβλημα την απαγόρευση που είχε επιβάλει, είχε φροντίσει να εκδοθεί άλλη γνωμοδότηση. Αυτή στηριζόταν στο πρωτοφανές επιχείρημα ότι ο πρόεδρος του ΔΣ θα έπρεπε να καταθέτει γραπτό αίτημα, μέσω του οποίου θα αιτιολογούσε το έννομο συμφέρον του στο εκάστοτε εμπιστευτικό έγγραφο.

Την εισήγηση της εν λόγω γνωμοδότησης είχε αναλάβει το δικηγορικό γραφείο του πρώην γραμματέα της ΝΔ, Ανδρέα Παπαμιμίκου. Την ίδια στιγμή πάντως, -και κατά διαβολική ομολογουμένως σύμπτωση- το συγκεκριμένο γραφείο τυχαίνει να είναι νομικός σύμβουλος και της IFS IPIROTIKI FACILITY SERVICES Α.Ε., της εταιρείας για τη σίτιση και την καθαριότητα.

Νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός»: Οι ευθύνες Γεωργιάδη

Τέλος, ιδιαίτερη αναφορά αξίζει να γίνει και στη στάση του υπουργού Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος όπως αναφέρθηκε και παραπάνω έχει εδώ και πάνω από 3 μήνες «στο περίμενε» την έκδοση του ΦΕΚ για τον ορισμό των τριών μελών του υπουργείου στο ΔΣ του νοσοκομείου, με αποτέλεσμα αυτό να παραμένει «ακέφαλο».

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, Αντώνιος Αυγερινός, τον περασμένο Μάρτιο είχε ενημερώσει το υπουργείο Υγείας για την απόφασή του να συνεχίσει ο κ. Μπαζίγος στη θέση του προέδρου, ενώ παράλληλα όριζε και τα υπόλοιπα 3 μέλη του νέου ΔΣ ως όφειλε.

Η επιστολή του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού προς το υπουργείο Υγείας για ορισμό μελών στο νέο ΔΣ του νοσοκομείου

Υπάρχει όμως κι ένα ακόμη στοιχείο που προκαλεί προβληματισμό αναφορικά με την ενημέρωση που έχει η εκάστοτε πολιτική ηγεσία του υπουργείου για τα τεκταινόμενα στο νοσοκομείο. Κι αυτό γιατί από τον Απρίλιο του 2022 που συγκροτήθηκε το ΔΣ, δύο μέλη που ορίστηκαν από το υπουργείο Υγείας έχουν υποβάλει την παραίτησή τους, ενώ το τρίτο που τοποθετήθηκε φέρεται να βρίσκεται μονίμως «απέναντι» στις πρακτικές της κ. Ταβιανάτου.

Σε ό,τι αφορά δε τις παραιτήσεις, μπορεί για την μια να υπήρξε επίκληση προσωπικών λόγων. Στη δεύτερη όμως, η οποία κατατέθηκε τον Ιούλιο του 2022, το παραιτηθέν μέλος κατά την τοποθέσή του έθετε επί τάπητος σοβαρότατες ενστάσεις για την προσέγγιση της Διοίκησης του νοσοκομείου σε φλέγοντα ζητήματα.

Σε κάθε περίπτωση, η χαρακτηριστική καθυστέρηση εκ μέρους του υπουργού Υγείας αναφορικά με την ανάδειξη νέου ΔΣ στο νοσοκομείο μόνο προς το δημόσιο συμφέρον δεν είναι.

Να σημειωθεί πως το Tvxs απευθὐνθηκε στο γραφείο του υπουργού Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, για κάποιο σχόλιο χωρίς να λάβει κάποια ανταπόκριση.

Αλέξανδρος Ζέρβας