Αρκετά κράτη μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών εξέφρασαν ανησυχία την Τετάρτη για τον κίνδυνο κλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή, χαρακτηρίζοντας κρίσιμη την κατάσταση μετά την δολοφονία στην Τεχεράνη του ηγέτη της Χαμάς σε πλήγμα αποδιδόμενο στο Ισραήλ.
Μερικές ώρες μετά τον θάνατο του Ισμαήλ Χανίγια, του πολιτικού ηγέτη του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος, το ΣΑ συγκλήθηκε εκτάκτως κατόπιν αιτήματος του Ιράν, που υποστηρίχθηκε από τη Ρωσία, την Κίνα και την Αλγερία.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας «θα έπρεπε να λάβει άμεσα μέτρα προκειμένου το Ισραήλ να λογοδοτήσει για αυτή την πράξη επίθεσης», χωρίς να αποκλείονται «κυρώσεις και άλλα απαραίτητα μέτρα για να αποτραπούν περαιτέρω παραβιάσεις και να επιδειχθεί ότι οι μοχθηρές δραστηριότητες του Ισραήλ δεν θα γίνουν ανεκτές από τη διεθνή κοινότητα», δήλωσε ο ιρανός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη Αμίρ Σαΐντ Ιραβανί, διατρανώνοντας για ακόμη μια φορά το δικαίωμα της Τεχεράνης στη «νόμιμη άμυνα».
Ο Ισμαήλ Χανίγια δολοφονήθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης στην Τεχεράνη, σε πλήγμα το οποίο απέδωσαν στο Ισραήλ η Χαμάς και το Ιράν, που υποσχέθηκαν να εκδικηθούν τον θάνατό του, αυξάνοντας την ανησυχία για το ενδεχόμενο ανάφλεξης όλης της περιοχής εν μέσω του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, που σήμερα διανύει την 300ή ημέρα του.
Κράτη μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ιδίως η Κίνα, η Ρωσία και η Αλγερία, καταδίκασαν απερίφραστα τη δολοφονία.
«Το Ισραήλ ασκεί πολιτική αιματοχυσίας και καμμένης γης, αφήνοντας πίσω καταστροφή, ατελείωτο κύμα βίας που κατακλύζει τη Γάζα, τη Δυτική Όχθη, την Υεμένη, τον Λίβανο, και τώρα την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Πού θα σταματήσει αυτή η τρέλα;» διερωτήθηκε ρητορικά ο αλγερινός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη Αμάρ Μπεντζαμά, κατηγορώντας την κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου πως επιδίδεται σε «σαμποτάζ» των προσπαθειών να αποκατασταθεί η ειρήνη στη Μέση Ανατολή.
Ωστόσο τα περισσότερα κράτη μέλη απλά εξέφρασαν την ανησυχία τους για την κλιμάκωση του πολέμου στην περιοχή.
«Φοβόμαστε πως η περιοχή βρίσκεται στα πρόθυρα γενικευμένου πολέμου», τόνισε η πρεσβεύτρια της Ιαπωνίας, η Σίνο Μιτσούκο, ενώ η Σλοβενία εκτίμησε πως περιοχή βρίσκεται στο «μάτι του κυκλώνα».
«Καλούμε να επιδειχθεί η μέγιστη υπευθυνότητα και να ασκηθεί η μέγιστη αυτοσυγκράτηση για να αποφευχθεί η ανάφλεξη της περιοχής», δήλωσε από την πλευρά της η αναπληρώτρια πρεσβεύτρια της Γαλλίας στα Ηνωμένα Έθνη Ναταλί Μπροντέρ.
Πριν από την έκτακτη συνεδρίαση, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε με ανακοίνωση που δημοσιοποίησε ο εκπρόσωπός του πως οι επιθέσεις στην Τεχεράνη, καθώς και στη Βηρυτό, όπου το Ισραήλ στοχοποίησε ανώτερο στέλεχος της λιβανικής Χεζμπολά, αποτελούν «επικίνδυνη κλιμάκωση».
«Η διεθνής κοινότητα πρέπει να συνεργαστεί για να αποτραπούν επειγόντως ενέργειες που θα μπορούσαν να σπρώξουν ολόκληρη τη Μέση Ανατολή στο κενό, με καταστροφικές συνέπειες για τους αμάχους», έκρινε ο κ. Γκουτέρες.
«Θα ήταν καλύτερο να μην γίνεται σεναριολογία για τον αντίκτυπο των πρόσφατων εξελίξεων για την ειρήνη και την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή, δεν είναι ούτε άμεσος ούτε αναπόφευκτος ο ευρύτερος πόλεμος», έκρινε από την άλλη ο αναπληρωτής πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη Ρόμπερτ Γουντ, επιμένοντας για ακόμη μια φορά στο δικαίωμα του Ισραήλ -του οποίου η Ουάσιγκτον είναι ο κυριότερος σύμμαχος σε διεθνή κλίμακα- στη νόμιμη άμυνα.
«Θα συνεχίσουμε να αναλαμβάνουμε δράση για να υπερασπίσουμε όλο τον λαό του Ισραήλ», διεμήνυσε από τη δική του πλευρά ο ισραηλινός ομόλογός του, ο Τζόναθαν Μίλερ. Πρόσθεσε πως «η Χεζμπολά, η Χαμάς και Χούθι δεν είναι σε θέση να χύνουν το δηλητήριό τους παρά χάρη στο κεφάλι του ερπετού», καταφερόμενος εναντίον του Ιράν, του «υπ’ αριθμόν ένα υποστηρικτή της τρομοκρατίας» κατ’ αυτόν, που βοηθά αυτά τα κινήματα, αντίστοιχα στον Λίβανο, στη Λωρίδα της Γάζας και στην Υεμένη.
NYT: Εντολή για αντίποινα κατά του Ισραήλ έδωσε ο Χαμενεΐ
Δεν είναι σαφές πόσο δυναμικά θα είναι τα ιρανικά αντίποινα • «Είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια» δηλώνει ο Ισραηλινός πρωθυπουργός.
Κορυφώνεται η διεθνής ανησυχία για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, μετά το δολοφονικό χτύπημα από το Ισραήλ κατά του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, έδωσε εντολή στον στρατό του Ιράν να χτυπήσει απευθείας το Ισραήλ, ως αντίποινα για τη δολοφονία του Χανίγια. Το δημοσίευμα επικαλείται τρεις Ιρανούς αξιωματούχους, οι οποίοι φέρεται να έχουν ενημερωθεί για τη σχετική εντολή.
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ο Χαμενεΐ έδωσε τη σχετική εντολή κατά τη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν το πρωί της Τετάρτης, λίγο αφότου το Ιράν ανακοίνωσε ότι ο Χανίγια σκοτώθηκε. Οι τρεις Ιρανοί αξιωματούχοι (μεταξύ των οποίων, δύο μέλη των Φρουρών της Επανάστασης) μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας.
Τα σχέδια που εξετάζονται
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Χαμενεΐ –ο οποίος έχει τον τελευταίο λόγο για όλα τα κρατικά ζητήματα και είναι επίσης ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων– έδωσε εντολή στους στρατιωτικούς διοικητές των Φρουρών της Επανάστασης και του στρατού να προετοιμάσουν σχέδια τόσο για επίθεση όσο και για άμυνα, σε περίπτωση που ο πόλεμος επεκταθεί περαιτέρω και το Ισραήλ ή οι Ηνωμένες Πολιτείες χτυπήσουν το Ιράν.
Μέχρι στιγμής δεν είναι σαφές πόσο δυναμικά θα είναι τα ιρανικά αντίποινα και αν θα περιορίσει την επίθεσή του, προκειμένου να αποφύγει την κλιμάκωση του πολέμου. Οι Ιρανοί στρατιωτικοί διοικητές φέρεται να εξετάζουν μια συνδυαστική επίθεση με drones και πυραύλους σε στρατιωτικούς στόχους στην περιοχή του Τελ Αβίβ και της Χάιφα, αλλά θα ήθελαν να αποφύγουν χτυπήματα σε μη στρατιωτικούς στόχους, δήλωσαν οι Ιρανοί αξιωματούχοι. Μια επιλογή που εξετάζεται είναι μια συντονισμένη επίθεση από το Ιράν και από άλλα μέτωπα όπου έχει συμμαχικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων της Υεμένης, της Συρίας και του Ιράκ, για μέγιστο αποτέλεσμα.
Έτοιμο για όλα δηλώσει το Ισραήλ
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε πως η χώρα θα απαντήσει με σθένος σε οποιαδήποτε επίθεση. «Πολίτες του Ισραήλ, έρχονται δύσκολες μέρες. Μετά το πλήγμα στη Βηρυτό αντηχούν απειλές απ’ όλες τις κατευθύνσεις. Είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια και θα παραμείνουμε ενωμένοι και αποφασισμένοι απέναντι σε οποιαδήποτε απειλή. Το Ισραήλ θα επιβάλει βαρύ τίμημα σε οποιαδήποτε επίθεση εναντίον μας, από οποιαδήποτε πλευρά», ανέφερε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός στη δήλωσή του που μεταδόθηκε από την τηλεόραση.
Ο Νετανιάχου είπε ότι το Ισραήλ επέφερε συντριπτικά πλήγματα στους πληρεξούσιους του Ιράν τις τελευταίες ημέρες, όπως στη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ. Όμως δεν αναφέρθηκε στον θάνατο του Χανίγια. «Επιφέραμε σκληρά πλήγματα» στους «εχθρούς», είπε, αναφέροντας συγκεκριμένα τον Φουάντ Σουκρ που σκοτώθηκε στη Βηρυτό. «Εξοντώσαμε το δεξί χέρι του Χασάν Νασράλα (του ηγέτη της Χεζμπολάχ) που ευθυνόταν ευθέως για τη σφαγή των παιδιών» στο Γκολάν, πρόσθεσε.
Κατηγορίες και δολοφονικές επιθέσεις
Το Ιράν και η Χαμάς έχουν κατηγορήσει το Ισραήλ για τη δολοφονία Χανίγια. Το Ισραήλ, το οποίο βρίσκεται σε πόλεμο με τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, ούτε έχει αναγνωρίσει ούτε έχει αρνηθεί πως βρίσκεται πίσω από το χτύπημα.
Σε κάθε περίπτωση, το Ισραήλ έχει μακρά ιστορία να σκοτώνει εχθρούς του στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων Ιρανών πυρηνικών επιστημόνων και στρατιωτικών διοικητών.