Ξεπερνούν τις 170 χιλιάδες τα ακίνητα που δεν έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι περιέρχονται στην κυριότητα του Δημοσίου και οι ιδιοκτήτες τους μπορούν να προσφύγουν δικαστικώς, αλλά μόνο για να διεκδικήσουν χρηματική αποζημίωση…
Πρόκειται για τα λεγόμενα ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη». Έτσι, καθίσταται πλέον σαφές πως το μότο τού Κτηματολογίου «Δηλώστε τα ακίνητά σας έστω και την τελευταία στιγμή» δεν είναι απλώς μια ευχή, αλλά μια πραγματικότητα, ιδίως τώρα που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη το τελευταίο πρόγραμμα κτηματογράφησης και έχουν υποβληθεί - μέχρι στιγμής - περίπου ένα εκατομμύριο δηλώσεις.
Ήδη οι επιπτώσεις για όσους ιδιοκτήτες δεν έλαβαν σοβαρά υπόψη τους το προαναφερόμενο μότο είναι πλέον ορατές. Και αυτό διότι τη διετία 2017-2018 για 15.000 ακίνητα - τουλάχιστον - ξεκίνησε η διαδικασία προκειμένου να περιέλθουν στο Δημόσιο σε 35 περιοχές σε όλη τη χώρα, οι οποίες εξαιρέθηκαν από τις τελευταίες ρυθμίσεις του περασμένου Δεκεμβρίου στις οποίες προχώρησε το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, εκτιμάται ότι τη φετινή και την ερχόμενη χρονιά έως και 40.000 ακίνητα συνολικά σε όλη τη χώρα θα περάσουν στο Δημόσιο αν οι ιδιοκτήτες τους δεν τα δηλώσουν στο Κτηματολόγιο.
Μέχρι στιγμής δεν έχει ξεκαθαριστεί πώς θα αξιοποιηθούν αυτά ακίνητα. Το πιθανότερο σενάριο είναι να περάσουν για αξιοποίηση στο λεγόμενο Υπερταμείο. Από την ΠΟΜΙΔΑ θεωρούν ότι η καλύτερη λύση θα ήταν τα ακίνητα αυτά να περιέλθουν στους δήμους για τη δημιουργία ενός πυρήνα «κοινωνικής κατοικίας» στέγασης απόρων με χαμηλά μισθώματα.
Η εκτίμηση είναι ότι πλέον κάθε χρόνο γύρω στα 20.000 ακίνητα θα περιέρχονται στο Δημόσιο αν οι ιδιοκτήτες δεν σπεύσουν, έστω και την τελευταία στιγμή, να τα δηλώσουν. Σε όλες αυτές τις περιοχές είναι σε εξέλιξη - και σε λίγο λήγουν - τα παλιά και τα νέα προγράμματα κτηματογράφησης - αυτά δηλαδή που τρέχουν από το 2009 και μετά.
Πότε χάνεται ένα ακίνητο
Για τα παλιά προγράμματα (1997-1999) ένα ακίνητο χαρακτηρίζεται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» αν δεν δηλωθεί σε 15 χρόνια (μετά και την τελευταία παράταση που δόθηκε) και για τα νέα (από το 2008 και μετά) αν δεν δηλωθεί μέσα σε επτά χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου στη θέση του Υποθηκοφυλακείου.
Μπροστά στον κίνδυνο να χαθούν κι άλλα ακίνητα επειδή δεν δηλώθηκαν στο Κτηματολόγιο, από την ΠΟΜΙΔΑ διεκδικούν νομοθετική παράταση της προθεσμίας στα 20 χρόνια για όλα τα προγράμματα κτηματογράφησης.
Ο κίνδυνος αυξάνεται ακόμη περισσότερο με την υποχρέωση του Δημοσίου (από το καλοκαίρι του 2013) να δηλώνει στο Κτηματολόγιο την περιουσία του. Η καταγραφή δεν είναι κάτι κακό, είναι μάλιστα επιβεβλημένη σε μια σύγχρονη κοινωνία. Το πρόβλημα είναι με το τεκμήριο κυριότητας υπέρ του κράτους. Αυτό σημαίνει ότι σε κάθε περίπτωση αμφισβήτησης της ιδιοκτησίας από οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να βρουν τίτλους ιδιοκτησίας από τον προπερασμένο αιώνα (!).
Αυτός είναι ο λόγος που χιλιάδες ιδιοκτήτες σε όλη τη χώρα έχασαν ή θα χάσουν τον ύπνο τους. Το κράτος διεκδικεί εκτάσεις σε όλη τη χώρα που κάποτε, ακόμη και πριν από 100 χρόνια, ήταν χαρακτηρισμένες δασικές.
Πρόκειται για περιοχές που εντάχθηκαν κανονικά στο σχέδιο πόλης, χτίστηκαν νόμιμα, αλλά έχασαν μόνο τον δασικό χαρακτήρα τους. Από την ΠΟΜΙΔΑ φέρνουν ως παράδειγμα ιδιοκτήτες στα Βριλήσσια που έχασαν τον ύπνο τους όταν έλαβαν ξαφνικά αγωγές από το Δημόσιο που διεκδικεί την περιουσία τους.
Για τον λόγο αυτόν, όπως υποστηρίζουν, διεκδικούν (και) νομοθετική επίλυση του ιδιοκτησιακού προβλήματος των εκτός σχεδίου ακινήτων. Όπως ισχυρίζονται, το Δημόσιο έχει το δικαίωμα να διατηρεί οποιοδήποτε εκτός σχεδίου ακίνητο, αξιώνοντας από τους πολίτες την ανεύρεση μεταγεγραμμένων τίτλων μέχρι και το 1885.
