Με τρεις εξαμβλωματικές παρεμβάσεις η κυβέρνηση δημιουργεί «ανοιχτές θύρες» ώστε να ξεφεύγουν οι επίορκοι πολιτικοί, δικαστές και εισαγγελείς από τη δαγκάνα του ελέγχου
Εν μέσω θέρους συζητείται τροπολογία του υπουργείου Δικαιοσύνης που αφορά συγκεκριμένα άρθρα του νόμου για το πόθεν έσχες –ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2023 και ακόμη δεν έχει εφαρμοστεί– μέσω της οποίας «ξεδοντιάζεται» η αρχή για το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος. Πώς θα γίνει; Με την καταστροφή των πόθεν έσχες και των αποδεικτικών στοιχείων μετά το τέλος της πενταετίας. Ο σκοπός εξόφθαλμος. Ακόμη κι αν υπάρξουν σοβαρά στοιχεία η αρχή δεν θα μπορεί να διερευνήσει για τις… αδιευκρίνιστες μίζες αν αυτές αφορούν το διάστημα πριν από την πενταετία.
Όπως αποκαλύπτειται, είναι τόσο εξαμβλωματικές οι παρεμβάσεις του αρμόδιου υπουργού Γιώργου Φλωρίδη που κατά τη συζήτηση της τροπολογίας στη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης τόσο ο επικεφαλής της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες Χαράλαμπος Βουρλιώτης όσο και εκπρόσωποι της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών και της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα αντέδρασαν στις κυβερνητικές παρεμβάσεις που προσφέρουν «ατραπούς διαφυγής» σε όσους κρατικούς αξιωματούχους «λαδώνονται».
Ο επικεφαλής της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες Χαράλαμπος Βουρλιώτης
Εν αρχή ην η διαγραφή των αποδείξεων
Σύμφωνα με την τροπολογία Φλωρίδη, πλέον δεν θα κρατούνται τα στοιχεία (οι δηλώσεις πόθεν έσχες και τα ηλεκτρονικά αρχεία από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο, χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, πιστωτικά ιδρύματα κ.λπ.) 15 χρόνια όπως γινόταν έως τώρα, αλλά εντός πενταετίας θα καταστρέφονται. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος από τους υπόχρεους υποβολής δήλωσης πόθεν έσχες καταληφθεί, όπως οι Αδωνης Γεωργιάδης και Δημήτρης Αβραμόπουλος, με «αδιευκρίνιστα» ποσά δεν θα μπορεί να γίνει μετά την παρέλευση των πέντε ετών ταυτοποίηση από την αρχή για το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος, αφού δεν θα υπάρχουν αρχεία.
Με τον ίδιο τρόπο (παρέλευση πενταετίας) θα είχαν σβηστεί, εάν ίσχυαν αυτές οι διατάξεις, οι ψευδείς δηλώσεις πόθεν έσχες του Κυριάκου Μητσοτάκη και της συζύγου του Μαρέβας Γκραμπόφσκι, οι οποίοι από τη δήλωση περιουσιακής κατάστασης για το φορολογικό έτος 2016 παρανόμως δεν περιλάμβαναν στο πόθεν έσχες τη γαλλική εταιρεία στην οποία ανήκει το σπίτι του Βολταίρου.
«Μια τέτοια προβλεπόμενη εκ του νόμου, ωστόσο, επέκταση του ελέγχου, που συμβαίνει εξάλλου σε πλείστες όσες περιπτώσεις, καθίσταται ωσαύτως ανέφικτη εφόσον τα κρίσιμα δεδομένα των δηλώσεων θα έχουν διαγραφεί αμέσως μετά το πέρας της πενταετίας από τη λήξη του έτους υποβολής τους» είναι η διατύπωση της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες στο έγγραφο που κατέθεσε στην αρμόδια επιτροπή που συζητείται η εξαμβλωματική τροπολογία. Μάλιστα συνεχίζει:
«Σε δεκάδες ελέγχους –τονίζεται– που έχει διενεργήσει η Αρχή σε σημαίνοντα ελεγχόμενα πρόσωπα είναι διαπιστωμένο ότι η συντριπτική πλειοψηφία τους αφορούσε σε παραβάσεις κακουργηματικής φύσεως, οι οποίες διαπράχθηκαν σε περιόδους μετά τη λήξη της πενταετίας από την υποβολή των σχετικών δηλώσεων».
Ούτε λίγο ούτε πολύ η αρχή βγάζει «κραυγή αγωνίας» για την ταφόπλακα που επιχειρεί να βάλει η κυβέρνηση Μητσοτάκη στους ελέγχους, παρέχοντας ατραπούς διαφυγής σε όσους πολιτικούς, δικαστές και εισαγγελείς «λαδώνονται».
Παιχνίδια και με το διάστημα ελέγχου
Πίσω από τον χρονικό περιορισμό του ελέγχου της περιουσιακής κατάστασης μόνον έως την 31η Δεκεμβρίου του έτους που απώλεσαν τη «θέση» τους, έρχεται η επόμενη «πάσα» στους «λαδιάρηδες». Μέχρι τώρα ισχύει η τριετής, μετά τη λήξη της θητείας τους, υποχρέωση υποβολής δήλωσης πόθεν έσχες για δικαστές, εισαγγελείς, μέλη κυβέρνησης και πολιτικούς αρχηγούς. Αν περάσει το έκτρωμα των Μητσοτάκη και Φλωρίδη, τότε περιορίζεται στο ένα έτος η σχετική υποχρέωση ελέγχου.
Αυτό σημαίνει, όπως στηλίτευσε και ο εκπρόσωπος της αρχής, ότι ένα χρόνο μετά τη λήξη της θητείας του υπόχρεου, που δεν θα απαιτείται πλέον να υποβάλει δήλωση πόθεν έσχες, θα μπορεί πολύ εύκολα να ενσωματώσει στην περιουσία του αθέμιτα οφέλη και επιλήψιμες εισροές από ενδεχόμενη παράνομη δραστηριότητα.
Τα αδιευκρίνιστα μετρητά
Αν υπάρχει ένας τρόπος να «πιαστούν στη φάκα» όσοι λαδώνονται είναι οι καταθέσεις που βέβαια δεν μπορεί να εμπεριέχουν «αδιευκρίνιστα ποσά». Ομως εδώ η τροπολογία Φλωρίδη σε συνδυασμό με την αλλαγή του ελέγχου της περιουσιακής κατάστασης μόνον έως την 31η Δεκεμβρίου του έτους που απώλεσαν τη «θέση» τους δίνει άλλη μία πάσα σε όσους θέλουν να αποφύγουν την τσιμπίδα της αρχής για το ξέπλυμα. Τους δίνει τη δυνατότητα να αποσύρουν τα χρήματά τους από τραπεζικούς λογαριασμούς μια ημέρα πριν από την 31η Δεκεμβρίου που πρέπει να δηλώνουν τις καταθέσεις τους και να μην τα εμφανίσουν στη συνέχεια στο πόθεν έσχες. Θα εμφανίζουν έτσι στο τέλος ένα ευτελές ποσό τραπεζικής κατάθεσης «προς τέρψιν και καθησυχασμό των ψηφοφόρων τους», όπως σχολιάζει εύλογα η αρχή.
Πέραν αυτού, με τις νέες διατάξεις αντικαθίσταται η φράση «οι κάθε είδους καταθέσεις σε τράπεζες, ταμιευτήρια και άλλα πιστωτικά ιδρύματα» από τη φράση «οι κάθε είδους καταθέσεις και τοποθετήσεις σε λογαριασμούς πληρωμών σε πιστωτικά ιδρύματα». Πρόκειται για άλλη μια «ευκαιρία συσκότισης».
Η αρχή παρατηρεί ότι «δεν είναι σαφές αν στις κάθε είδους καταθέσεις και τοποθετήσεις σε λογαριασμούς πληρωμών σε πιστωτικά ιδρύματα και χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς περιλαμβάνονται όλοι οι τύποι λογαριασμών, π.χ. προθεσμιακοί, επενδυτικοί κ.λπ. Η παράλειψη σαφούς διατύπωσης επί του θέματος αυτού θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα κατά την υποβολή των στοιχείων των λογαριασμών που τηρούνται στα τραπεζικά ιδρύματα».
Τζώρτζης Ρούσσος
