Μέρη του τροπικού δάσους του Αμαζονίου εκπέμπουν τώρα περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από ό, τι απορροφούν, αυξάνοντας τους φόβους για τον ενδεχομένως καταστροφικό αντίκτυπο στα εύθραυστα οικοσυστήματά του και την περαιτέρω επιδείνωση της κλιματικής κρίσης, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Οι περισσότερες εκπομπές προκαλούνται από πυρκαγιές στο τροπικό δάσος, πολλές εκ των οποίων αποτελούν αποτέλεσμα εμπρησμού, με απώτερο σκοπό την παραγωγή σόγιας και βοδινού κρέατος.
Ωστόσο, και χωρίς των παράγοντα των πυρκαγιών, οι υψηλές θερμοκρασίες και οι ξηρασίες που παρατηρούνται στον νοτιοανατολικό Αμαζόνιο, σημαίνουν ότι το τροπικό δάσος αποτελεί κατά βάση πηγή διοξειδίου του άνθρακα και όχι «απορροφητήρας» του.
Από τη δεκαετία του ’60, η πυκνή βλάστηση του Αμαζόνιου απορροφούσε περίπου το ένα τέταρτο όλων των εκπομπών από τις καύσεις ορυκτών καυσίμων ανά τον κόσμο, παίζοντας καθοριστικό ρόλο στον σχετικό «έλεγχο» της κλιματικής αλλαγής, όντας το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του κόσμου. Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες που συμμετείχαν στην έρευνα, η απώλεια της ικανότητας του Αμαζονίου να μπορεί να λειτουργεί ως ένας τεράστιος «νεροχύτης» για τις παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αποτελεί μία εξαιρετικά κρίσιμη προειδοποίηση για το πόσο αναγκαίο είναι να περιοριστούν σημαντικά οι καύσεις ορυκτών καυσίμων σε όλο τον κόσμο.
Περαιτέρω, οι επιστήμονες χαρακτήρισαν εξαιρετικά «ανησυχητικό» το γεγονός ότι μέρος του Αμαζονίου εκπέμπει διοξείδιο του άνθρακα ακόμη και χωρίς την ύπαρξη φωτιάς, τονίζοντας ότι η συσσωρευμένη αποψίλωση των τελευταίων ετών είναι αυτή που ευθύνεται για το ανησυχητικό φαινόμενο. Με άλλα λόγια, η βλάστηση παράγει το μεγαλύτερο μέρος της βροχής στην περιοχή, κάτι που σημαίνει ότι η μείωση της οδηγεί σε ξηρασίες και καύσωνες μεγάλης δριμύτητας, που με τη σειρά τους οδηγούν σε περισσότερη αποψίλωση και πυροδότηση πυρκαγιών.
«Τα πρώτα πολύ άσχημα νέα είναι ότι οι πυρκαγιές στο δάσος παράγουν τρεις φορές περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα απ’ ό, τι το δάσος απορροφά. Τα δεύτερα άσχημα νέα είναι ότι μέρη που η αποψίλωση του δάσους ανέρχεται σε ποσοστό 30% ή περισσότερο, παρουσιάζουν εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα δέκα φορές μεγαλύτερες συγκριτικά με τα μέρη που η αποψίλωση είναι μικρότερη του 20%», αναφέρει χαρακτηριστικά η επικεφαλής της έρευνας, Λουτσιάνα Γκάτι, ερευνήτρια στο Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικής Έρευνας της Βραζιλίας.
Ακόμη, η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πυρκαγιές που σημειώνονται στο τροπικό δάσος παράγουν 1.5 δισεκατομμύριο τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, με τη βλάστηση να απορροφά μόλις μισό δισεκατομμύριο τόνους. Το ένα δισεκατομμύριο που μένει στην ατμόσφαιρα αντιστοιχεί στις ετήσιες αντίστοιχες εκπομπές της Ιαπωνίας, της πέμπτης πιο ρυπογόνας χώρας του πλανήτη.