Ο πρώην διοικητής της Τροχαίας Λάρισας, Βασίλης Βλαχογιάννης, στη συμπληρωματική του κατάθεση επιβεβαίωσε το παράνομο των εργασιών στον χώρο του δυστυχήματος των Τεμπών στις 3 Μαρτίου του 2023. ● Η παρέμβαση του Ιωάννη Ξιφαρά, που διευκρίνισε ότι η Επιτροπή Γεραπετρίτη δεν θα ασχολούνταν με οποιαδήποτε έρευνα στον τόπο της σύγκρουσης, αλλά με συμβάσεις του ΟΣΕ! ● Ο Α.Μ., προϊστάμενος εγκαταστάσεων συντήρησης της Hellenic Train, επιβεβαίωσε ότι ο τότε γενικός γραμματέας Μεταφορών έδωσε την εντολή.
Δύο ήταν τα κρίσιμα πρόσωπα που την περασμένη Παρασκευή πέρασαν το κατώφλι του Δικαστικού Μεγάρου Λάρισας για να καταθέσουν συμπληρωματικά για τα όσα διαδραματίστηκαν τα πρώτα εικοσιτετράωρα μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών. Πρόκειται για τον Βασίλη Βλαχογιάννη, τον πρώην διοικητή της Τροχαίας Λάρισας, που αρνήθηκε να συναινέσει στην αλλοίωση του χώρου του δυστυχήματος αποχωρώντας στη συνέχεια από το πεδίο, και τον Α.Μ., προϊστάμενο εγκαταστάσεων συντήρησης της Hellenic Train στη Βόρεια Ελλάδα, ο οποίος συνέταξε το εσωτερικό έγγραφο της ιταλικής εταιρείας με το οποίο μπαίνει στο κάδρο των ευθυνών ο τότε γενικός γραμματέας του υπουργείου Μεταφορών, Γιάννης Ξιφαράς.
Η «Εφ.Συν.» φέρνει στο φως τα όσα είπαν οι δύο μάρτυρες καθώς, αν και έχουν καταθέσει στο παρελθόν, οι πρόσφατες αποκαλύψεις σχετικά με τη δράση του Γ. Ξιφαρά στο πεδίο ως του «εντολέα» πίσω από την απομάκρυνση των συντριμμιών ώθησαν τις ανακριτικές αρχές να ζητήσουν συμπληρωματικές πληροφορίες για την επιχείρηση του μπαζώματος. Σημειωτέον ότι η παρουσία του Γ. Ξιφαρά στο πεδίο προφανώς ήταν γνωστή από την πρώτη μέρα ως ένα από τα μέλη του κυβερνητικού κλιμακίου (μαζί με τον Χρ. Τριαντόπουλο ως υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ) που έσπευσε στο σημείο του δυστυχήματος για την «αποκατάσταση του πεδίου», ωστόσο μέχρι σήμερα δεν βρίσκεται ανάμεσα στους κατηγορούμενους που διώκονται με το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος.
Περιγράφοντας στον εφέτη ανακριτή Σωτ. Μπακαΐμη την έκτακτη συνάντηση στο πεδίο, ο πρώην διοικητής της Τροχαίας Λάρισας αναφέρει διεξοδικότερα τα όσα είχε αναφέρει στην προγενέστερη κατάθεσή του, τον Μάιο του 2024 (σχετικά: «Δεν υπάκουσε στην εντολή για «μπάζωμα»», «Εφ.Συν.», 1.2.2025). Οι διάλογοι που αποτυπώνονται στη νέα κατάθεση περιγράφουν τον ρόλο του κυβερνητικού κλιμακίου ως κάτι πολύ περισσότερο από απλού «παρατηρητή», όπως αναφέρεται στο πόρισμα του ΕΟΔΑΣAΑΜ. Αντίθετα, μαρτυρούν μια συντονισμένη προσπάθεια να ολοκληρωθούν στο άψε-σβήσε οι «εργασίες αποκατάστασης» του σιδηροδρόμου, κατά παράβαση της νομοθεσίας που η ίδια η κυβέρνηση είχε ψηφίσει στις αρχές του 2023.
Ο μάρτυρας Βασίλης Βλαχογιάννης, ερωτηθείς από τον ανακριτή, ανέφερε πως «το απόγευμα προς βράδυ της 3.3.2023 μου τηλεφώνησε ο τότε περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Αγοραστός, καλώντας με να πάω να τον βρω στα Τέμπη στο σημείο του σιδηροδρομικού δυστυχήματος. Πράγματι πήγα εκεί και είδα ότι εκτός από εμένα στη συνάντηση ήταν και άλλοι εκπρόσωποι εμπλεκόμενων με το δυστύχημα φορέων».
«Στο κινητό μου»
Εκεί, πέρα από τους κατηγορούμενους, μεταξύ άλλων, ήταν και ο Γ. Ξιφαράς και ο Χρ. Τριαντόπουλος, όπως και ο Α.Μ. που, όπως προαναφέρθηκε, συνέταξε το εσωτερικό έγγραφο της Hellenic Train. Οταν του ζητήθηκε από τον πρώην περιφερειάρχη Θεσσαλίας η έγκρισή του για να προχωρήσουν σε παρεμβάσεις, ο διοικητής της Τροχαίας όχι μόνο αρνήθηκε να τη δώσει, τονίζοντας πως ήταν αναρμόδιος, αφού πρέπει να υπάρξει η έγκριση των δικαστικών αρχών, αλλά επέμεινε πως το σημείο πρέπει να παραμείνει ακέραιο. Οχι μία ούτε δύο φορές αλλά επισταμένα, επικαλούμενος μάλιστα τον νόμο 5014/2023.
«Υπέμνησα ότι σύμφωνα με τον νόμο 5014/2023, ο οποίος είχε τεθεί σε ισχύ από τον Ιανουάριο του 2023, προβλέπεται να επιβάλλεται η διερεύνηση του χώρου του δυστυχήματος από τον Εθνικό Οργανισμό Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών που δεν είχε συσταθεί αλλά υπήρχε το νομικό πλαίσιο». Μάλιστα, ο ίδιος περιέγραψε πως έδειξε στον Κώστα Αγοραστό τη νομοθεσία που είχε κατεβασμένη στο κινητό του, όπως και τα συγκεκριμένα άρθρα που αναφέρουν πως ο χώρος πρέπει να παραμείνει ανέγγιχτος, με τους ερευνητές του ΕΟΔΑΣΑΑΜ να έχουν απεριόριστη πρόσβαση στο πεδίο.
«Διευκρινίσεις» Ξιφαρά
Προφανώς, ο Οργανισμός παρέμενε ακόμη στα χαρτιά και συστάθηκε όψιμα για να δημοσιεύσει το πόρισμά του στην επέτειο των δύο χρόνων από το έγκλημα, ωστόσο ο μάρτυρας υπέθεσε πως η Επιτροπή Γεραπετρίτη θα αναλάμβανε τα ίδια καθήκοντα προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της διερεύνησης: «Η δική μου θέση ήταν πως το σημείο πρέπει να μείνει ακέραιο».
Η απάντηση ήρθε από τον τότε γενικό γραμματέα του υπουργείου Μεταφορών. «Στο σημείο αυτό», σημειώνει ο Βλαχογιάννης, «παρενέβη ο Ξιφαράς Ιωάννης (...) και απευθυνόμενος σε μένα, μου διευκρίνισε ότι η Επιτροπή Γεραπετρίτη που διορίστηκε δεν θα ασχολούνταν καθόλου με οποιαδήποτε έρευνα στο σημείο του δυστυχήματος, αλλά η αποστολή της θα ήταν μόνο η διεξαγωγή έρευνας σχετικά με κάποιες συμβάσεις του ΟΣΕ. Απάντησα στον κ. Ξιφαρά ότι δεν γνώριζα τίποτα για την αποστολή της επιτροπής και ανέφερα και επέμενα ότι όσα προβλέπει ο νόμος 5014/2023 πρέπει να εφαρμοστούν». Στη συνέχεια ο διοικητής της Τροχαίας απευθύνθηκε ξανά στον κ. Αγοραστό και επανέλαβε τη θέση του πως για οτιδήποτε σχετικά με τον τόπο του δυστυχήματος πρέπει να συνεννοηθεί με την ανακρίτρια Πλημμελειοδικών Λάρισας. Θέση με την οποία ο Κ. Αγοραστός διαφώνησε.
Εν ολίγοις, ο αστυνομικός της Τροχαίας επικαλείται, ενώπιον όλων των παρευρισκομένων, τη νομοθεσία και εκείνοι όχι μόνο προβάλλουν ενστάσεις, αλλά ο γενικός γραμματέας Μεταφορών φτάνει στο σημείο να επισημάνει πως η Επιτροπή Γεραπετρίτη θα περιορίσει την έρευνά της μόνο για τη Σύμβαση «717». Σημειώνεται ότι ο Γ. Ξιφαράς ήταν εκείνος που υπέγραψε για τη σύσταση της ομάδας των τριών καθηγητών που ονομάστηκε Επιτροπή Γεραπετρίτη. Ο ίδιος ο Γ. Γεραπετρίτης, που ανέλαβε καθήκοντα στο υπουργείο Μεταφορών αμέσως μετά την παραίτηση Καραμανλή, δεν υπέγραψε σχεδόν κανένα έγγραφο, παρά μόνο υφιστάμενοί του, και ειδικά ο Γ. Ξιφαράς.
Εντύπωση προκαλεί ακόμη πως ύστερα από αυτή την περιγραφή του μάρτυρα, η οποία δίνεται απνευστί, ο ανακριτής περιορίζεται να κάνει μόλις τρεις συγκεκριμένες ερωτήσεις: αν, όσο ο μάρτυρας ήταν παρών στη συγκεκριμένη συνάντηση, άκουσε είτε τον Χρ. Τριαντόπουλο είτε τον Γ. Ξιφαρά, είτε τον γ.γ. Πολιτικής Προστασίας Β. Παπαγεωργίου να λέει κάτι «είτε με τη μορφή οδηγίας ή εντολής ή έστω αιτήματος προς αποκατάσταση των γραμμών και της λειτουργίας του τρένου». Σε αυτά τα τρία ξεχωριστά ερωτήματα, ο μάρτυρας απάντησε μονολεκτικά «όχι».
«Επιβεβαιώνετε;»
Την ίδια τακτική ακολούθησε ο ανακριτής και στην περίπτωση του μάρτυρα Α.Μ. Ο προϊστάμενος εγκαταστάσεων συντήρησης της Hellenic Train, ο οποίος έφτασε στο σημείο του δυστυχήματος την 1η Μαρτίου 2023, ρωτήθηκε κυρίως το αν επιβεβαιώνει τα όσα αναφέρει στο απόρρητο έγγραφο της Hellenic Train για τον Γ. Ξιφαρά: «Οτι δηλαδή το μεσημέρι της 3.3.2023 ο κ. Ξιφαράς σάς ενημέρωσε ότι θα πρέπει να απομακρυνθούν το γρηγορότερο μέσα στο Σαββατοκύριακο όλα τα εξαρτήματα του τροχαίου υλικού και να μπορεί να δοθεί τουλάχιστον η άνοδος από τον ΟΣΕ για τη Δευτέρα το πρωί;».
Ο μάρτυρας, αφού επιβεβαίωσε το περιστατικό, συμπλήρωσε πως απάντησε στον γ.γ. του υπουργείου Μεταφορών «ότι θα γίνει προσπάθεια να γίνει η αποκομιδή όσο πιο γρήγορα. Σημειώνω ότι αυτό που με ενδιέφερε ήταν να γίνει όλη η προσπάθεια με ασφάλεια για το εμπλεκόμενο προσωπικό». Ερωτηθείς από τον ανακριτή αν «μετά από αυτόν τον διάλογο ο κ. Ξιφαράς σάς ζήτησε κάτι επιπρόσθετο πέραν των παραπάνω», ο μάρτυρας απάντησε αρνητικά.
Οι ερωτήσεις που γίνονται στη συνέχεια στον Α.Μ. δεν αγγίζουν το λοιπό περιεχόμενο του εσωτερικού εγγράφου που συνέταξε ο μάρτυρας και συμπεριλήφθηκε πολύ πρόσφατα, σύμφωνα με πληροφορίες, στη δικογραφία. Δεν γίνεται, για παράδειγμα, κάποια αναφορά από τον ανακριτή στις πληροφορίες που υπάρχουν στο έγγραφο για τα πετρελαϊκά υπολείμματα του τροχαίου υλικού σε κανάλι απορροής, τα οποία καθαρίστηκαν άμεσα με στουπιά και υφάσματα, σύμφωνα με το δημοσίευμα των DataJournalists («Ο Ξιφαράς έδωσε την εντολή για το μπάζωμα στα Τέμπη», Α. Χατζηγεωργίου). Ούτε στο πλήθος υπαλλήλων της Hellenic Train και άλλων φορέων που επίσης αναφέρεται στο έγγραφο πως μπήκαν ανάμεσα στις διαλυμένες λαμαρίνες και άρχισαν να τις μετακινούν, χωρίς να εξετάζουν αν είχε προηγουμένως αποτυπωθεί η κατάστασή τους από κάποιον ερευνητή. Ολα αυτά παραμένουν στο απυρόβλητο, παρά το γεγονός πως ο μάρτυρας κλήθηκε για συμπληρωματική κατάθεση επί της ουσίας αμέσως μετά τη δημοσιογραφική αποκάλυψη.
Εύα Παπαδοπούλου
