Νέες τιμολογήσεις που οδηγούν σε αυξήσεις στις χρεώσεις για την κατανάλωση στο νερό ανακοίνωσε ο Θόδωρος Σκυλακάκης, χρησιμοποιώντας ως δικαιολογία τη λειψυδρία.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνέντευξη που παραχώρησε μαζί με τη διοίκηση της ΕΥΔΑΠ ανακοίνωσε «παρεμβάσεις» στην κοστολόγηση και τιμολόγηση των υπηρεσιών ύδατος που θα αποσαφηνιστούν με έκδοση νέας ΚΥΑ.
Στις αλλαγές περιλαμβάνεται η κλιμακωτή χρέωση ανάλογα με τα επίπεδα κατανάλωσης ενώ θα υπάρχει η υποχρέωση η πρώτη κλίμακα κατανάλωσης να είναι οικονομικά προσιτή και να καλύπτει τις ανάγκες διαβίωσης του πληθυσμού.
Ακόμα ανέφερε ότι θα υπάρχει ειδικό τιμολόγιο για συγκεκριμένους χρήστες όπως οι δημόσιες κοινωνικές υποδομές, ή τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Στην ουσία ο Θ. Σκυλακάκης είπε πως η τιμολόγηση στο νερό θα πηγαίνει ανάλογα με την κατανάλωση. Η χρέωση θα επιβαρύνει τους λογαριασμούς στο πλαίσιο των μέτρων που θα ληφθούν για τη λειψυδρία.
Η αύξηση στους λογαριασμούς της ΕΥΔΑΠ που προανήγγειλε έμμεσα ο Μητσοτάκης
Εξάλλου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε προαναγγείλει αυξήσεις στο νερό από το βήμα της ΔΕΘ, όταν αναφερόμενος στη λειψυδρία αλλά και το έργο που πρέπει να υλοποιηθεί με την «ένωση του ταμιευτήρα του Ευήνου και Μόρνου με την τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών, είχε αναφέρει:
«Αν θέλουμε να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι η Αττική ως προς την ύδρευση της είναι θωρακισμένη για τις επόμενες δεκαετίες και πρέπει να αντιμετωπίσουμε και τα πιο ακραία σενάρια της κλιματικής κρίσης, είναι ένα έργο το οποίο οφείλουμε να υλοποιήσουμε. Το κόστος του δεν είναι ευκαταφρόνητο, αλλά όχι και τεράστιο».
Ο Θεόδωρος Σκυλακάκης είπε παράλληλα ότι τα νέα τιμολόγια νερού καθορίζονται από τον πάροχο και ελέγχονται από την ΡΑΑΕΥ, ενώ δεν μπορούν, ως γενικώς κανόνας, να αυξηθούν περισσότερο από τον Εναρμονισμένο Δείκτη Καταναλωτή, δηλαδή τον πληθωρισμό.
Ο Θεόδωρος Σκυλακάκης επεσήμανε ότι το πρόβλημα της λειψυδρίας επικεντρώνεται στο νότιο Αιγαίο, σε κάποιες περιοχές της Πελοποννήσου και της ανατολικής Κρήτης. Σε ό,τι αφορά την Αττική, σημείωσε ότι υδροδροτείται από την κεντρική Ελλάδα και έχει επηρεαστεί μεσοπρόθεσμα από τους ξηρούς χειμώνες τα δύο προηγούμενα έτη.
Μείωση των ΔΕΥΑ
Παράλληλα έκανε λόγο για αναδιάρθρωση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης και τη δημιουργία ισχυρότερων παρόχων με μείωση του αριθμού τους στο ¼. Σε ,ότι αφορά την ΕΥΔΑΠ αυτή επεκτείνεται προκειμένου να καλύπτει τις ανάγκες των νοικοκυριών σε όλη την Αττική, την Κορινθία, τη Βοιωτία και τη Φωκίδα. Επίσης θα υπάρξει επέκταση της ΕΥΔΑΘ (Θεσσαλονίκη) σε λοιπή Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική, ενώ στην υπόλοιπη χώρα, θα υπάρξει 1 πάροχος ανά περιφερειακή ενότητα.
Επτά πρωτοβουλίες για τη λειψυδρία
Στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρέθεσε επτά βασικές πρωτοβουλίες για τη λειψυδρία, στις οποίες εντάσσονται:
Η υδροδότηση της πρωτεύουσας μέσα από τη διερεύνηση πρόσθετων πηγών τροφοδοσίας
Η Αθήνα υφίσταται οξεία μείωση των αποθεμάτων νερού -από 1100 εκατ. m3 (στοιχεία – Οκτώβριος 2022) σε κάτω από των 700 εκατ. m3 (εκτίμηση για Οκτώβριο 2024). Μάλιστα, σε περίπτωση συνέχισης της ανομβρίας, τα υφιστάμενα αποθέματα νερού αρκούν για περίπου 4 έτη, βάσει υπολογισμών.
Με αυτά τα δεδομένα, τα μέτρα που δρομολογούνται, χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες, με κριτήριο τον χρόνο υλοποίησής τους ως εξής:
Βραχυπρόθεσμα μέτρα:
– Η ενεργοποίηση γεωτρήσεων στη Μαυροσουβάλα και η προσθήκη εφεδρικών γεωτρήσεων μέσου ρου του Βοιωτικού Κηφισού (75 εκατ. m3/έτος), με το κόστος του έργου να διαμορφώνεται στα 2 εκατ. ευρώ.
Μεσοπρόθεσμα μέτρα:
– Η ενίσχυση του ταμιευτήρα Ευήνου από ποταμούς που τροφοδοτούν τη λίμνη των Κρεμαστών (έως περίπου 200 εκατ. κ.μ. ανάλογα με τις ανάγκες). Για το σκοπό αυτό θα δρομολογηθεί η σχετική μελετητική και διαγωνιστική διαδικασία.
– Η επιλογή της αφαλάτωσης ως στρατηγική εφεδρεία ή/και ως μέτρο άμεσης υλοποίησης.
Μακροπρόθεσμα μέτρα:
– Πρόσθετα έργα για την ενίσχυση του ταμιευτήρα Ευήνου από την Λίμνη Κρεμαστών
– Η επαναχρησιμοποίηση ύδατος προερχόμενου από την Ψυττάλεια για βιομηχανική χρήση και άρδευση, καθώς και για εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα
Έργα ύδρευσης, λυμάτων και αφαλάτωσης, ύψους 200 εκατ. ευρώ (χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ)
Σε συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, μέσω ΕΣΠΑ, παρέχεται χρηματοδότηση:
Α) ύψους περίπου 150 εκατ. ευρώ, σε Κορινθία, Σαρωνικό, Αλεξανδρούπολη, Κασσάνδρα και Ρέθυμνο για ολιστικά έργα ύδρευσης και λυμάτων.
Β) περίπου 50 εκατ. ευρώ κατευθύνονται σε άνυδρα νησιά, κυρίως για έργα αφαλάτωσης.
Έκτακτα έργα κατά της λειψυδρίας ύψους 80 εκατ. ευρώ (χρηματοδότηση από ΠΔΕ)
Δρομολογούνται έργα ύδρευσης, ύψους 80 εκατ. ευρώ, για άμεση υλοποίηση, με χρηματοδότηση, από το ΠΔΕ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Οι αρμόδιες Υπηρεσίες των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας & Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής συνεργάζονται για την προτεραιοποίηση περιοχών που αντιμετωπίζουν αμεσότερο πρόβλημα (π.χ. νησιά Ν. Αιγαίου). Στις περιοχές αυτές, γίνεται ιεράρχηση των απαιτούμενων έργων μετά από λεπτομερή ανάλυση των πραγματικών δεδομένων (π.χ. επιδιόρθωση δικτύων, διαχωρισμός δικτύων άρδευσης και ύδρευσης, νέες γεωτρήσεις, αφαλατώσεις με προτεραιότητα στα υφάλμυρα νερά, φράγματα, τηλεμετρία και ψηφιακοί υδρομετρητές, επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων για άρδευση).
Έργα αφαλατώσεων, ταμιευτήρων πολλαπλού σκοπού, συνδυαζόμενα με έργα ΑΠΕ, κ.ά. στο Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών, με ελάχιστη δημόσια ενίσχυση 166 εκατ. ευρώ
Στο υπό σύσταση Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών έχουν συμπεριληφθεί αφαλατώσεις και ταμιευτήρες πολλαπλού σκοπού, συνδυαζόμενα με έργα ΑΠΕ, με κρατική συνεισφορά συνολικού ύψους 166 εκατ. ευρώ, με δυνατότητα τα έργα αυτά να φθάσουν έως 450 εκατ. ευρώ ανάλογα με την τιμή του CO2.
Μεταρρύθμιση για Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ)
Η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση περιλαμβάνει πρωτοβουλίες που σχετίζονται με τη δημιουργία ισχυρότερων παρόχων με μείωση αριθμού τους στο 1/4, την ενεργοποίηση ΕΥΔΑΠ Νήσων για υποστήριξη των νησιών και της Κρήτης για εκτέλεση μεγαλύτερων έργων, όπου είναι αδύναμος ο πάροχος και ανεπαρκής η εισπραξιμότητα (< 85%). Ειδική πρωτοβουλία λαμβάνεται σε περιοχές που υφίσταται οξεία κρίση λειψυδρίας (π.χ. Κυκλάδες), με ανάληψη της συνολικής ευθύνης από την ΕΥΔΑΠ νήσων, υπό την οποία θα τεθούν οι επί μέρους ΔΕΥΑ, με την εύλογη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Επιπλέον, προβλέπεται ευνοϊκός διακανονισμός του 75% των χρεών των ΔΕΥΑ για δαπάνες ηλεκτρικού ρεύματος.
Υπό έκδοση ΚΥΑ κοστολόγησης – τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος
Η εν λόγω Κοινή Απόφαση (ΚΥΑ) των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, περιλαμβάνει σαφείς και διαφανείς κανόνες, σύμφωνα με την Οδηγία 2000/60 που απαιτεί πλήρη ανάκτηση κόστους υπηρεσιών ύδατος.
Προβλέπει πως τα τιμολόγια καθορίζονται από τον πάροχο και ελέγχονται από την ΡΑΑΕΥ και δεν μπορούν (γενικός κανόνας) να αυξηθούν περισσότερο από τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ενώ δίνεται η δυνατότητα να καθοριστούν από τον ίδιο πάροχο διαφορετικές τιμές ανά περιοχή.
Στο πλαίσιο της Απόφασης παρέχεται, επίσης, η δυνατότητα καθορισμού διαφορετικών τιμών ανά περιοχή, η κλιμακωτή χρέωση ανάλογα με τα επίπεδα κατανάλωσης, με υποχρέωση η πρώτη κλίμακα κατανάλωσης να είναι οικονομικά προσιτή και να καλύπτει τις ανάγκες διαβίωσης του πληθυσμού.
Υπάρχει μέριμνα για: ειδικό τιμολόγιο για συγκεκριμένους χρήστες, όπως είναι οι δημόσιες κοινωνικές υποδομές, τα ευάλωτα νοικοκυριά και οι πολύτεκνες ή τρίτεκνες οικογένειες, για υποχρέωση καταμέτρησης της κατανάλωσης 3 φορές ετησίως κ.ά.
Μελέτη για την καλύτερη πρόβλεψη των ακραίων υδρολογικών φαινομένων
Αντικείμενο αυτής της μελέτης θα είναι τα ακριβέστερα, κλιματικά μοντέλα ανά Περιφέρεια για την πρόβλεψη των συνεπειών της κλιματικής κρίσης, περιλαμβανομένων και των υδρολογικών φαινομένων. Προετοιμάζεται με ευθύνη της Ακαδημίας Αθηνών και τα πρώτα δεδομένα θα είναι διαθέσιμα εντός του φθινοπώρου.
