Ενώ έχουν φύγει τα πολλά «φώτα» πάνω από τον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, θα έχει πάντα ενδιαφέρον το πώς είναι στο εσωτερικό του ο Τύμβος, τι εργασίες γίνονται αυτή την εποχή και πότε επιτέλους θα μπορεί να είναι επισκέψιμος για το κοινό ώστε να θαυμάσουν όλοι κάποτε την σπουδαία αυτή ανακάλυψη των αρχαιολόγων.
Κι ενώ πάει καιρός από τότε που όλοι συζητούσαν για τις ανασκαφές στην Αρχαία Αμφίπολη, είναι βέβαιο πως πρόκειται για μία μεγάλης σημασίας ανακάλυψη που όταν δοθεί στο κοινό, θα προσελκύσει εκατομμύρια επισκέπτες και θα μιλήσουμε ξανά για έναν νέο κύκλο συζητήσεων που θα αφορούν το μεγαλοπρεπές ταφικό μνημείο της ελληνιστικής εποχής και τα μυστικά που κρύβει.
Σε μικρή απόσταση από την κοινότητα Νέας Μεσσολακιάς Σερρών (που φημίζεται για το παραδοσιακούς μεζέδες της) γίνεται ορατός ο κυκλικός λόφος Καστά υποδηλώνοντας την ιστορική σημασία της περιοχής.
Περνώντας πρώτα από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίπολης που έχει 20.000 επισκέπτες τον χρόνο και αφού θαυμάσαμε τα σημαντικά εκθέματα του που αφορούν την περίοδο από τους προϊστορικούς χρόνους έως και την βυζαντινή και μετά από μία εμπεριστατωμένη ξενάγηση από την Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, Δρ. Δημητρία Μαλαμίδου εντός του Μουσείου, ξεκινήσαμε για να βρεθούμε στον Τύμβο Καστά που με ειδική άδεια, καταφέραμε να περάσουμε την είσοδο του χώρου που γίνονται εργασίες και να δούμε από κοντά το μνημείο που μοιάζει να ετοιμάζεται για να υποδεχτεί τα εκατομμύρια μάτια που θα το θαυμάσουν στο μέλλον.
Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης
Στον εξωτερικό χώρο, στην είσοδο του ταφικού μνημείου, εργάτες δουλεύουν για την κατασκευή ενός προθάλαμου που θα προστατεύει τον τάφο από τις καιρικές συνθήκες, καθώς όλοι θυμόμαστε το καλοκαίρι του 2022 ότι βροχοπτώσεις προκάλεσαν ζημιές στα χωματουργικά έργα που γινόταν.
Σύμφωνα με τον επιβλέποντα του έργου, μέσα στον επόμενο μήνα μάλιστα θα έχει παραδοθεί το νέο αυτό κτίσμα ώστε να είναι πιο ασφαλής ο τάφος και τα ευρήματα του που περιμένουν εκεί σιωπηλά να αποκαλυφθούν στο ευρύ κοινό. Αυτές βέβαια είναι οι μόνες εργασίες που γίνονται στον Τύμβο Καστά, με την κ. Μαλαμίδου να αναφέρει πως αυτή είναι μία περίοδος όπου σταμάτησαν οι εργασίες εντός του ταφικού μνημείου, αλλά συνεχίζονται αλλού, αφού γίνεται αξιολόγηση και συντήρηση των ευρημάτων του τάφου.
«Επισκέψιμος λέμε πως θα είναι από το 2027.
Παραμένουμε σε αυτόν τον στόχο, γιατί είναι και επιδίωξη της τοπικής κοινωνίας αλλά και του Υπουργείου Πολιτισμού. Πρέπει να το αποδώσουμε και θεωρώ πως ίσως αποδοθεί και λίγο πιο πριν» αναφέρει η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, ενώ αποκαλύπτει πως το καλοκαίρι ίσως γίνει και πάλι ένας γύρος δοκιμαστικών επισκέψεων με ραντεβού, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «θα το δούμε μέσα στο καλοκαίρι πώς θα πάει, γιατί πέρυσι πέρασαν από τον Καστά 5.000 άνθρωποι, έλληνες και ξένοι».
Σχετικά με το ποιοι θα έχουν την δυνατότητα να επισκεφτούν τον Τύμβο Καστά στην περίπτωση που ανοίξει και πάλι με δοκιμαστικές επισκέψεις, η κ. Μαλαμίδου εξηγεί πως για πρακτικούς λόγους δεν θα είναι διαθέσιμος για το κοινό ούτε αυτή την φορά, αλλά μόνο για επιστήμονες, ερευνητές, εκπαιδευτικούς, πράκτορες του κλάδου του τουρισμού, δημοσιογράφους και ανθρώπους της αυτοδιοίκησης της περιοχής όπως έγινε και το καλοκαίρι του 2023.
Στο εσωτερικό του ταφικού μνημείου, κι αφού καταφέρουμε να κατέβουμε τις σκαλωσιές που έχουν στηθεί για τον προθάλαμο που χτίζεται, μας υποδέχονται οι δύο μαρμάρινες σφίγγες, που ανακαλύφθηκαν χωρίς κεφάλια και φτερά, πάνω στην πρώτη είσοδο.
Είναι άλλωστε μία από τις πρώτες εικόνες που είδαμε όταν αποκαλύφθηκε ο τάφος και θα παραμένουν για πάντα σύμβολο του μνημείου αλλά και της περιοχής. Κατεβαίνοντας τα σκαλοπάτια, εξαιρετικά προσεκτικά καθώς υπάρχουν σκαλωσιές και ξύλα παντού που υποδηλώνουν τις εκκρεμότητες που υπάρχουν στον χώρο, περνάμε στο εσωτερικό και σε ένα ξεχωριστό ταξίδι, όπως εύκολα νιώθει κάποιος, στην ιστορία.
Αυτές οι εκκρεμότητες άλλωστε, είναι που διατηρούν καλυμμένα τα υπόλοιπα εκθέματα που υπάρχουν μέσα, από τις δύο αντικριστές Καρυάτιδες που το μόνο που μπορέσαμε είναι να κάνουμε στην άκρη λίγο το πανί και να δούμε τα χαρακτηριστικά της, μέχρι το φημισμένο ψηφιδωτό που δυστυχώς δεν καταφέραμε να δούμε.
Τέλος, ο τελευταίος θάλαμος, ο νεκρικός, που τον είδαμε από ψηλά και χωρίς να είναι εφικτό να πλησιάσουμε, είναι αυτός που βρέθηκαν εκεί οστά από τουλάχιστον πέντε σκελετούς όπως λέει χαρακτηριστικά η κ. Μαλαμίδου.
Όσο μπορέσαμε να δούμε από την καλυμμένη Καρυάτιδα «Η ανασκαφή δεν είναι ούτε δέκα χρόνια και έχουμε κάνει ήδη την αποκατάσταση του ταφικού κτίσματος, την αποκατάσταση του Τύμβου, σοβαρές γεωτεχνικές εργασίες, έχουμε ήδη κάνει τις απαλλοτριώσεις, εκπονούνται τώρα μελέτες για τον περιβάλλοντα χώρο και την αναστήλωση του περιβόλου και εξελίσσονται σχεδόν ομαλά οι εργασίες.
Η χρηματοδότηση εξασφαλίζεται από την Περιφέρεια και επομένως εγώ θεωρώ πως οι εργασίες συνεχίζονται με καλό ρυθμό είτε εδώ είτε στα γραφεία» αναφέρει η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, Δρ. Δημητρία Μαλαμίδου.
Την ίδια ώρα προχωρούν και οι απαλλοτριώσεις των εκτάσεων γύρω από τον Τύμβο Καστά, ώστε να ξεκινήσει και η εκπόνηση της μελέτης για τη διευθέτηση του περιβάλλοντα χώρου του μνημείου για να ολοκληρωθεί μία από τις σπουδαιότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις των τελευταίων ετών.
Ο Τύμβος Καστά αλλά και το σημαντικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης, εντάσσονται στην Πεδιάδα Πολιτισμού μαζί με άλλα πολιτιστικά μνημεία της ευρύτερης περιοχής. Πρόκειται για ένα project τριών Αναπτυξιακών (Καβάλας, Δράμας, Σερρών) με χρηματοδότηση από ΥΠΑΑΤ και ΕΕ το οποίο εκτείνεται σε οκτώ δήμους, 3 Περιφερειακές Ενότητες, 2 Περιφέρειες.
H Πεδιάδα Πολιτισμού έχει μια πλούσια πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά που εκτείνεται σε χιλιετίες. Μια περιοχή εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς και οικολογικής σημασίας που δημιουργεί μια καθηλωτική και ουσιαστική σύνδεση μεταξύ των επισκεπτών και του προορισμού. Ένα ταξίδι που εξελίσσεται σε μια μεταμορφωτική εμπειρία όπου οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία όχι μόνο να γνωρίσουν τον προορισμό, αλλά και να αναπτυχθούν και να εξελιχθούν ως άτομα…
Εικόνες από την επίσκεψη στην Αμφίπολη .
Γιώργος Σταυρακίδης
