Η κορινθιακή σταφίδα πρέπει να καταλάβει ξανά την θέση που της αξίζει.

Ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κορινθίας Παναγιώτης Πιτσάκης παραβρέθηκε στην εκδήλωση για την μαύρη κορινθιακή σταφίδα που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός και Λαογραφικός Σύλλογος Βόχας, στην ομιλία του τόνισε: 

Δυστυχώς αυτή η εκδήλωση γίνεται στη σκιά του εθνικού πένθους για την απώλεια του μουσουργού της Ρωμιοσύνης. Πριν τρεις μέρες ο Μίκης της Ελλάδας, άνοιξε τα φτερά του για τη “γειτονιά των Αγγέλων

Ο Μίκης έζησε στην Κορινθία, στο Βραχάτι, και δημιούργησε γεμάτος έμπνευση, τόλμη, φλόγα και πάθος για τη ζωή, για κοινωνική δικαιοσύνη, για δημοκρατία. Μας συνέδεσε με τους ποιητές, μας συνέδεσε με τους κοινωνικούς αγώνες. Τον ευχαριστούμε για όλα.

Θα είναι πάντα μαζί μας, μέσα από τους ήχους των τραγουδιών του, που όλοι τραγουδήσαμε…

Στα της σταφίδας τώρα θα μπορούσα να πω :

Πετρέλαιο μπορεί να μην έχουμε βρει ακόμα αλλά «μαύρο χρυσό» παράγει η  Κορινθιακή γη, εξίσου προσοδοφόρο  και σίγουρα πολύ πιο εύγευστο!

Ο λόγος για την κορινθιακή μαύρη σταφίδα, που σήμερα γιορτάζουμε εδώ στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Λαογραφικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Βόχας 

 . Στόχος να κινηθούμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης της σταφιδικής κληρονομιάς στο σύνολο της αλλά και των ευκαιριών του παρόντος και του μέλλοντος .

Σπάνια η φήμη ενός τόπου έχει συνδεθεί τόσο στενά με ένα εξαγώγιμο αγροτικό προϊόν όσο η περιοχή της Κορινθίας με την ομώνυμη μαύρη σταφίδα. Η λέξη kourent , που σημαίνει στα αγγλικά την κορινθιακή μαύρη σταφίδα, έχει την αρχή της στην Κόρινθο. Από τα γαλλικά, reizins de Corinthe,  πέρασε τον 14ο αιώνα και στα αγγλικά, όπου σιγά-σιγά το raisins παραλείφθηκε.

Το ακριβές βέβαια είναι ότι το όνομά της  η κορινθιακή σταφίδα το οφείλει στον Κορινθιακό κόλπο, από τα λιμάνια του οποίου ξεκίνησαν τα  ιστορικά «πριμαρόλια», τα πρώτα πλοία που έφευγαν γεμάτα φορτία σταφίδας και  όνειρα για καλές τιμές, καλύτερη ζωή και ανταμοιβή των κόπων των ντόπιων σταφιδοπαραγωγών. 

Λίβερπουλ, Λονδίνο, Τεργέστη, Μασσαλία, Άμστερνταμ, Αμβούργο, Οδησσός  ήταν μερικοί από τους σταθμούς , που αποτελώντας το άτυπο δίκτυο των θαλάσσιων δρόμων  υποδέχονταν τον «μαύρο χρυσό» της Κορινθιακής γης.

Η πριγκίπισσα σταφίδα, όπως την αποκαλούν πολλοί ιστορικοί, συντροφεύει τον άνθρωπο από τα πρώτα χρόνια του πολιτισμού. Ανακαλύφτηκε τυχαία όταν οι άνθρωποι δοκίμασαν από περιέργεια τα ξεραμένα σταφύλια στα αμπέλια. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές οι σταφίδες αναφέρονται ήδη από το 1490 π.Χ. στην αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα υπάρχουν αναφορές στα Ομηρικά Έπη.

Όταν η Ελλάδα κέρδισε  την ανεξαρτησία της , από την σύσταση του νέου  Ελληνικού κράτους , το 1830 , μέχρι και το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα η Κορινθιακή σταφίδα υπήρξε σήμα κατατεθέν, εμπορικό και πολιτισμικό της οικονομίας της χώρας, που την κράτησε «όρθια» στην προσπάθεια να γίνει ευρωπαϊκό κράτος. 

Δεδομένου ότι η Κορινθιακή σταφίδα έφτασε να αντιπροσωπεύει το 50%-75% της αξίας του συνόλου των ευρωπαϊκών εξαγωγών, μόνο ως υπερβολή δεν μπορεί να θεωρηθεί αυτό που είχε πει κάποτε ο σπουδαίος Έλληνας οικονομολόγος και ακαδημαϊκός Ξενοφών Ζολώτας,  ότι η σταφίδα για την Ελλάδα ήταν «ότι και ο καφές για τη Βραζιλία»!

Αλλά και πολλοί συγγραφείς έχουν χαρακτηρίσει τον ελληνικό 19ο αιώνα, από την άποψη της οικονομικής ιστορίας, ως “τον αιώνα της σταφίδας.”

Η διεθνής αναγνώριση της Κορινθιακής  σταφίδας αποτυπώνεται και στη νουβέλα του Κάρολου Ντίκενς «A Christmas Carol» , όπου αποθεώνεται ως βασικό συστατικό του γιορτινού τραπεζιού και εκλαμβάνεται ως σύμβολο ευτυχίας και επάρκειας της αστικής λονδρέζικης οικογένειας στη βικτωριανή Αγγλία, δηλαδή της περιόδου του 1843 στην οποία ο Ντίκενς έγραψε το βιβλίο. 

Όπως ήταν φυσικό και στον τόπο μας η ευημερία της σταφίδας καθόριζε  τον τρόπο ζωής των κατοίκων , που  προσαρμόζονται  εύκολα στις νέες αλλαγές , παρακολουθούν θεατρικές παραστάσεις, εισάγουν πολλά και πολυέξοδα αντικείμενα για τον πλούσιο βίο τους… 

Η σταφίδα πλέον καθορίζει την καθημερινότητα των εξαρτώμενων πόλεων, π.χ. τα δικαστήρια έκλειναν από τον Ιούλιο (αρχή του τρύγου) έως τον Σεπτέμβριο, ενώ το Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο δεν τελούνταν γάμοι, λόγω έλλειψης χρόνου για οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα.

Άλλη μια τρανή απόδειξη  ότι η δυναμική της Κορινθιακής σταφίδας δημιούργησε σιγά-σιγά  μια ιεραρχική  κοινωνική ομάδα που κυριαρχούσε στην οικονομική, κοινωνική αλλά και πολιτική ζωή της χώρας είναι οι προτεραιότητες κατασκευής μεγάλων έργων υποδομής , του νεοϊδρυθέντος Ελληνικού κράτους του 1830, με σκοπό την καλύτερη και ταχύτερη μεταφορά της Κορινθιακής σταφίδας στις αγορές του εξωτερικού.

Ενδεικτικά αναφέρω την αναβάθμιση-κατασκευή μεγάλων εξαγωγικών λιμανιών στην Πελοπόννησο, την έναρξη της κατασκευής του σιδηρόδρομου της Πελοποννήσου και της διώρυγας της Κορίνθου. 

Ακόμα και σήμερα μπορεί να δει κανείς τα αποτυπώματα της Κορινθιακή σταφίδας σε παλαιά  κτήρια σπουδαίας πολιτιστικής σημασίας και κληρονομιάς  στην περιοχή μας , όπως είναι  τα ανακατασκευασμένα κτήρια των αποθηκών του ΑΣΟ στο Κιάτο ή οι   Αποθήκες Φραντζή στο προνομιούχο παραλιακό μέτωπο του Ξυλοκάστρου κ.α..

Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι η ιστορία της σταφίδας  είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την οικονομική , πολιτική και κοινωνική πορεία αυτής της περιοχής, αλλά και με την επιχειρηματική διαδρομή πολλών οικογενειών, που εξάρτησαν την οικονομική και κοινωνική τους οντότητα από το «μαύρο χρυσό» της Κορινθιακής γης. 

Σήμερα ,  η πρόσφατη ένταξη της καλλιέργειας της Κορινθιακής μαύρης σταφίδας στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO δημιουργεί  μια νέα δυναμική. για το μέλλον της Κορινθιακής σταφίδας , η οποία θα πρέπει να αποτελέσει βασικό τμήμα του city branding των σταφιδοφόρων Δήμων της Κορινθίας , με στόχο αυτό το μοναδικό σε παγκόσμιο επίπεδο προϊόν να βρει τη θέση που του αξίζει. 

Κλείνοντας θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι αυτή η προσπάθεια απαιτεί περαιτέρω συνέργειες σε πολιτικό , αυτοδιοικητικό και επενδυτικό επίπεδο. Στενότερη συνεργασία με επαγγελματικούς φορείς του τοπικού επιχειρείν  , όπως είναι το Επιμελητήριο Κορινθίας. Και βέβαια πρώτα απ’ όλα την ενεργό συμμετοχή των σταφιδοκαλλιεργητών και των Ενώσεων που τους αντιπροσωπεύουν.. 

Πεποίθηση μου είναι ότι η κορινθιακή σταφίδα έχει ακόμα πολλά να προσφέρει και της το οφείλουμε…

Εξάλλου και οι επιστήμονες προτείνουν να βάλουμε όλοι τη μαύρη κορινθιακή σταφίδα στη διατροφή μας καθώς μπορεί να κάνει τη ζωή μας πιο… ζαχαρένια από κάθε άποψη.